Đào Công Chính
Giới thiệu
- Năm sinh - năm mất: 1639 - 1709
- Học hàm/học vị: Bảng nhãn (đỗ khoa thi Hội năm 1661)
- Nơi công tác: Thái Y Viện
Đào Công Chính là một danh y xuất sắc, nhà sử học uyên bác, đồng thời là một nhà chính trị tài năng thời Lê Trung Hưng thế kỷ 17. Ông quê gốc từ làng Hội Am (làng Cõi), huyện Vĩnh Lại, trấn Hải Dương (nay thuộc xã Cao Minh, huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng.) Xuất thân từ dòng dõi Nho học danh tiếng, Đào Công Chính nổi danh thần đồng với tư chất thông minh, hiếu học từ nhỏ.
Chứng chỉ chuyên môn
Đào Công Chính sở hữu bảng thành tích học vấn vô cùng ấn tượng, thể hiện trí tuệ uyên bác và nỗ lực không ngừng của ông. Cụ thể:
- Hương cống (Cử nhân): Đạt được khi mới 13 tuổi, đây là học vị cấp xã - huyện trong hệ thống giáo dục khoa cử phong kiến Việt Nam.
- Bảng nhãn (Tiến sĩ): Chức danh cao quý đạt được sau khi đỗ khoa thi Hội năm Kỷ Mùi 1661. Bảng nhãn đứng thứ 3 trong 3 cấp bậc của khoa thi Hội (Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa), là một trong những học vị danh giá bậc nhất thời phong kiến.
Kinh nghiệm làm việc
Lĩnh vực y học:
- Thực hành lâm sàng: Ông từng công tác tại Thái Y Viện. Với y thuật cao minh, ông đạt đến chức vụ Thái Y Viện.
- Đào tạo y khoa: Ông từng tham gia công tác đào tạo y khoa, truyền dạy kiến thức y học cổ truyền cho các thế hệ y gia.
- Nghiên cứu y lý: Ông đóng góp nhiều y thư giá trị, tổng hợp và phát triển tri thức y học thời bấy giờ. Ông chú trọng sự hài hòa giữa y lý và dưỡng sinh, đề cao các giải pháp phòng bệnh, bồi bổ sức khỏe từ thiên nhiên kết hợp với trị liệu khi cần thiết.
Lĩnh vực ngoại giao: Năm 1673, Đào Công Chính được cử làm phó sứ trong sứ đoàn do Hồ Sĩ Dương dẫn đầu đi sứ Trung Quốc. Ông đã hoàn thành xuất sắc trọng trách ngoại giao, đóng góp tích cực vào việc gìn giữ và phát triển mối bang giao giữa hai nước.
Lĩnh vực văn sử:
- Biên soạn quốc sử: Tham gia biên soạn "Đại Việt Sử Ký Toàn Thư" – bộ chính sử đồ sộ ghi chép lại lịch sử Việt Nam từ thời Hồng Bàng đến thời Lê Trung Hưng.
- Chủ biên quốc sử: Đảm nhận vai trò chủ biên cho hai cuốn "Trùng San Lam Sơn Thực Lục" và "Trung Hưng Thực Lục", cung cấp tư liệu quan trọng về hai giai đoạn lịch sử của triều Lê.
Hoạt động và vinh danh
- Nhờ những cống hiến to lớn, Đào Công Chính được phong nhiều chức tước quan trọng như: Lại bộ Hữu thị lang, Tăng tả thị lang, Quang tiến Thận lộc Đại phu Bồi tụng.
- Được nhân dân biết đến và vô cùng kính trọng, tôn vinh là ông tổ của ngành dưỡng sinh học Việt Nam.
Ấn phẩm - Nghiên cứu (bài thuốc)
Đào Công Chính là tác giả của nhiều công trình y học đồ sộ, có giá trị to lớn với nền y học cổ truyền nước nhà. Nổi bật có thể kể đến:
- Nam dược thần hiệu: Bộ sách tập hợp các phương thuốc sử dụng thảo dược bản địa quý hiếm, cách bào chế, cũng như công dụng y học của chúng.
- Phụ khoa toát yếu: Chuyên luận bàn về các bệnh lý phụ khoa cùng phương pháp trị liệu.
- Bảo sinh diên thọ toàn yếu: Tác phẩm hướng dẫn phương pháp dưỡng sinh, giữ gìn sức khỏe.