Huyệt Thiếu Phủ

Huyệt Thiếu Phủ là gì? Vị trí và cách xác định

Huyệt Thiếu Phủ, hay còn gọi là Đoài Cốt, là huyệt thứ 8 của kinh Tâm, thuộc huyệt Vinh (Huỳnh), có hành Hỏa. Tên gọi "Thiếu Phủ" phản ánh đặc tính và vị trí của huyệt:

• "Thiếu": Chỉ kinh Thiếu Âm Tâm, kinh mạch mà huyệt Thiếu Phủ thuộc về.
• "Phủ": Ngụ ý nơi hội tụ khí huyết của kinh Tâm.

Vị trí

Huyệt Thiếu Phủ nằm ở lòng bàn tay, trong khoảng gian giữa xương bàn tay thứ 4 và thứ 5, trên đường vân ngang lòng bàn tay.

Cách xác định

Để xác định chính xác vị trí huyệt Thiếu Phủ, bạn có thể thực hiện các bước sau:

• Bước 1: Xòe bàn tay, lòng bàn tay hướng lên trên.
• Bước 2: Khép nhẹ các ngón tay lại.
• Bước 3: Quan sát các đường vân ngang trên lòng bàn tay. Huyệt Thiếu Phủ nằm trên đường vân gần sát với gốc ngón tay út và ngón áp út, ở vị trí giữa xương bàn tay thứ 4 và thứ 5.

Đặc điểm giải phẫu

Ngay dưới da là lớp cân gan tay giữa, tiếp đến là cơ giun, gân gấp ngón 4 của cơ gấp chung (bao gồm cả phần nông và sâu), cơ gian cốt gan tay và cơ gian cốt mu tay. Sâu hơn nữa là bờ trong của đầu dưới xương bàn tay thứ 4.

Về mặt thần kinh, vùng huyệt này được chi phối bởi các nhánh của dây thần kinh giữa và dây thần kinh trụ, cùng với tiết đoạn thần kinh D1.

Tác dụng huyệt Thiếu Phủ với sức khỏe

Huyệt Thiếu Phủ, huyệt thứ 8 thuộc kinh Tâm, mang trong mình nguồn năng lượng Hỏa dồi dào, có tác động tích cực đến sức khỏe tổng thể, đặc biệt là hệ tim mạch. Dưới đây là những tác dụng nổi bật của huyệt đạo:

Tác dụng theo y học cổ truyền

• An thần: Huyệt Thiếu Phủ có tác dụng điều hòa khí huyết, trấn tĩnh tâm thần, giúp giảm căng thẳng, lo âu, cải thiện giấc ngủ, hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ, hồi hộp, bồn chồn.
• Lợi thấp: Kích thích tuần hoàn, loại bỏ thấp nhiệt, giảm các triệu chứng như phù nề, tiểu tiện khó, tiểu dầm.
• Điều khí: Cân bằng âm dương, điều hòa khí huyết trong cơ thể, tăng cường sức khỏe tổng thể.
• Thanh tâm hỏa: Giảm nhiệt ở tim, hỗ trợ điều trị các chứng bệnh liên quan đến tim mạch như hồi hộp, đánh trống ngực, đau ngực.

Chủ trị các bệnh lý

Huyệt Thiếu Phủ thường được ứng dụng trong điều trị các bệnh lý sau:

• Rối loạn nhịp tim: Giúp điều hòa nhịp tim, giảm thiểu các triệu chứng như tim đập nhanh, hồi hộp, đánh trống ngực.
• Thiểu năng động mạch vành: Cải thiện tuần hoàn máu, giảm đau ngực, khó thở.
• Bí tiểu, tiểu dầm: Kích thích bài tiết nước tiểu, hỗ trợ điều trị bí tiểu, tiểu dầm.
• Thấp tim: Giảm các triệu chứng như đau ngực, khó thở, mệt mỏi do thấp tim gây ra.
• Các bệnh lý khác: Huyệt Thiếu Phủ còn được ứng dụng trong điều trị các bệnh lý như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn, đau bụng kinh...

Cơ chế tác dụng theo y học hiện đại

• Kích thích dây thần kinh phế vị, làm chậm nhịp tim, giảm huyết áp.
• Tăng cường lưu lượng máu đến tim, từ đó cải thiện chức năng tim mạch.
• Điều hòa hoạt động của hệ thần kinh tự chủ, giúp giảm căng thẳng, lo âu.
• Ức chế quá trình viêm nhiễm, tăng cường hệ miễn dịch.

Cách châm cứu, bấm huyệt Thiếu Phủ

Huyệt Thiếu Phủ với vị trí thuận lợi trên lòng bàn tay, có thể được tác động bằng nhiều phương pháp khác nhau, mang lại hiệu quả điều trị cho nhiều bệnh lý.

Các phương pháp tác động

• Bấm huyệt: Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, có thể áp dụng mọi lúc mọi nơi. Sử dụng ngón tay cái hoặc ngón giữa day ấn huyệt Thiếu Phủ theo chiều kim đồng hồ trong 2-3 phút, mỗi ngày vài lần.
• Châm cứu: Phương pháp này đòi hỏi kỹ thuật chuyên môn, cần được thực hiện bởi thầy thuốc có kinh nghiệm. Kim châm được đưa thẳng vào huyệt, sâu 0.3 - 0.5 thốn. Có thể kết hợp cứu 1 - 3 tráng hoặc ôn cứu 3 - 5 phút để tăng hiệu quả điều trị.

Phối hợp huyệt

Để tăng cường hiệu quả điều trị, huyệt Thiếu Phủ thường được phối hợp với các huyệt khác, tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý:

• Trị khí tụ ở vai: Phối hợp với huyệt Chi câu (Ttu.6).
• Trị tiểu không thông: Phối hợp với huyệt Tam lý (Vi.36).
• Trị thiểu năng động mạch vành, nhịp tim không đều: Phối hợp với huyệt Đại lăng (Tb.7), Nội quan (Tb.6), Thông lý (Tm.5).
• Trị phong thấp do tim (thấp tim): Phối hợp với huyệt Gian sử (Tb.5), Khích môn (Tb.4), Khúc trạch (Tb.3).
• Trị đau vùng sinh dục, tiểu dầm: Kết hợp với các huyệt đạo khác trên kinh Bàng Quang.

Lưu ý quan trọng cần nhớ

• Rửa tay sạch sẽ bằng xà bông trước khi thực hiện bấm huyệt, châm cứu.
• Sử dụng lực tác động vừa phải, không nên bấm quá mạnh hoặc quá nhẹ. Lực ấn vừa đủ để tạo cảm giác hơi tức, ấm nóng lan tỏa.
• Tránh tác động lên huyệt khi đang đói, no hoặc quá mệt mỏi. Nên thực hiện bấm huyệt vào buổi sáng hoặc buổi tối, khi cơ thể thư giãn.
• Nên kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, luyện tập thể dục thường xuyên để chắc chắn đạt hiệu quả tốt nhất.
• Cần thận trọng khi áp dụng cho phụ nữ mang thai, người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao, người đang bị sốt hoặc mắc bệnh truyền nhiễm.
• Mặc dù hiếm gặp, nhưng bấm huyệt Thiếu Phủ vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau, bầm tím, chóng mặt… Hãy ngừng bấm huyệt và thông báo ngay cho bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường.

Huyệt Thiếu Phủ là một điểm huyệt quý giá, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Việc nắm vững kiến thức về huyệt đạo sẽ giúp bạn chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân. Tuy nhiên, cần ghi nhớ rằng tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào.