Viêm âm đạo ra máu: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị hiệu quả

Cập nhật lúc 17:13 - 27/03/2025

Đánh giá

Chảy máu âm đạo có thể là một triệu chứng sinh lý bình thường trong chu kỳ kinh nguyệt, nhưng khi hiện tượng này xuất hiện ngoài chu kỳ, kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường, thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tình trạng này không chỉ liên quan đến các bệnh lý phụ khoa mà còn có thể phản ánh các vấn đề nội tiết hoặc bệnh lý toàn thân. Việc nhận diện đúng nguyên nhân và có phương pháp điều trị thích hợp là vô cùng quan trọng để tránh những biến chứng nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin về các nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cũng như cách thức chẩn đoán và điều trị chảy máu âm đạo hiệu quả.

Định nghĩa

Chảy máu âm đạo là tình trạng máu chảy từ tử cung, cổ tử cung hoặc thành âm đạo, có thể là dấu hiệu sinh lý bình thường trong chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, khi tình trạng này xảy ra ngoài chu kỳ hoặc kéo dài, nó có thể phản ánh sự tồn tại của các bệnh lý. Máu có thể có màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm, tùy thuộc vào nguyên nhân và vị trí chảy máu. Đôi khi, chảy máu âm đạo cũng có thể xảy ra trong thai kỳ và có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời .

Chảy máu âm đạo có thể xuất hiện dưới nhiều dạng khác nhau, từ những đốm máu nhỏ cho đến lượng máu lớn. Những triệu chứng kèm theo có thể bao gồm đau bụng dưới, cảm giác bất thường ở vùng sinh dục, hoặc dịch âm đạo có mùi lạ. Tùy thuộc vào nguyên nhân, việc điều trị sẽ khác nhau, từ việc sử dụng thuốc cho đến phẫu thuật .

Nguyên nhân

Chảy máu âm đạo có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các yếu tố bệnh lý và không bệnh lý. Việc xác định rõ nguyên nhân sẽ giúp các bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Nguyên nhân do bệnh lý

U xơ tử cung: Là một trong những nguyên nhân phổ biến gây chảy máu âm đạo. U xơ tử cung là các khối u lành tính phát triển trong hoặc xung quanh tử cung, có thể gây ra chảy máu bất thường, đặc biệt là khi các khối u này phát triển lớn .
Polyp cổ tử cung: Đây là các khối u nhỏ, lành tính xuất hiện trên bề mặt cổ tử cung, có thể gây chảy máu sau quan hệ tình dục hoặc giữa các kỳ kinh nguyệt .
Viêm niêm mạc tử cung: Viêm niêm mạc tử cung, đặc biệt là do nhiễm trùng hoặc bệnh viêm vùng chậu, có thể gây ra chảy máu âm đạo ngoài chu kỳ kinh .
Bệnh lý về cổ tử cung hoặc ung thư: Chảy máu âm đạo cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng như ung thư cổ tử cung hoặc các bệnh lý tiền ung thư. Đây là những trường hợp cần được chẩn đoán và điều trị sớm.

Nguyên nhân không do bệnh lý

Thay đổi nội tiết tố: Các thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, đặc biệt là trong các giai đoạn như thai kỳ, tiền mãn kinh hoặc khi sử dụng thuốc tránh thai, có thể gây ra sự thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt và dẫn đến chảy máu âm đạo 【35†source hệ tình dục**: Quan hệ tình dục thô bạo hoặc không sử dụng biện pháp bảo vệ có thể gây tổn thương nhỏ ở âm đạo, dẫn đến chảy máu. Điều này thường xảy ra khi âm đạo không đủ độ bôi trơn .
Căng thẳng tâm lý: Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết, làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt và gây chảy máu âm đạo ngoài kỳ kinh 【35†sourceụng thuốc**: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc chống đông máu hoặc thuốc tránh thai, có thể làm tăng nguy cơ chảy máu âm đạo.

Biểu hiện

Chảy máu âm đạo có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức và với các mức độ khác nhau. Tuy nhiên, các biểu hiện đi kèm có thể giúp người bệnh nhận biết tình trạng này sớm và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Máu xuất hiện bất thường: Chảy máu âm đạo có thể xảy ra ngoài chu kỳ kinh nguyệt hoặc trong thời gian mang thai, kéo dài hoặc có mức độ nhẹ/ nặng khác nhau. Máu có thể có màu đỏ tươi, đỏ sẫm hoặc nâu, tùy thuộc vào thời điểm và nguyên nhân gây chảy máu.
Đau bụng dưới hoặc đau vùng chậu: Chảy máu âm đạo có thể kèm theo cảm giác đau đớn ở vùng bụng dưới hoặc vùng chậu, đặc biệt là khi có các bệnh lý phụ khoa.
Dịch âm đạo bất thường: Chảy máu âm đạo thường kèm theo các thay đổi về dịch âm đạo, có thể có mùi hôi hoặc màu sắc khác biệt (màu vàng, xanh…).
Chảy máu sau quan hệ tình dục: Chảy máu có thể xuất hiện sau khi quan hệ tình dục, đặc biệt khi âm đạo bị tổn thương do quan hệ mạnh hoặc không đủ bôi trơn .

Biến chứng

Chảy máu âm đạo nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe của phụ nữ.

Biến chứng do bệnh lý

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Các bệnh lý như u xơ tử cung, viêm niêm mạc tử cung có thể làm giảm khả năng sinh sản nếu không được điều trị đúng cách.
Nhiễm trùng: Chảy máu âm đạo có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc nhiễm trùng âm đạo, cổ tử cung hoặc tử cung, có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết nếu không điều trị .
Ung thư: Trong những trường hợp nghiêm trọng, chảy máu âm đạo có thể là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung hoặc ung thư tử cung. Những bệnh lý này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể đe dọa tính mạng.

Biến chứng liên quan đến thai kỳ

Sảy thai: Chảy máu âm đạo trong những tháng đầu thai kỳ có thể là dấu hiệu của việc sảy thai hoặc thai ngoài tử cung, gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Sinh non: Trong giai đoạn cuối thai kỳ, chảy máu có thể là dấu hiệu của việc sinh non hoặc các vấn đề liên quan đến nhau thai .

Đối tượng có nguy cơ cao

Chảy máu âm đạo là triệu chứng có thể xuất hiện ở bất kỳ phụ nữ nào, nhưng một số đối tượng có nguy cơ cao hơn do các yếu tố bệnh lý, sinh lý hoặc lối sống.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản: Các phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là những người có chu kỳ kinh nguyệt không đều, có nguy cơ cao gặp phải tình trạng chảy máu âm đạo do rối loạn nội tiết hoặc u xơ tử cung.
Phụ nữ mang thai: Chảy máu âm đạo trong thời gian mang thai có thể là dấu hiệu của một số vấn đề nghiêm trọng như sảy thai, thai ngoài tử cung hoặc nhau thai bất thường. Phụ nữ trong ba tháng đầu mang thai cần đặc biệt chú ý nếu có chảy máu.
Phụ nữ sau mãn kinh: Sau khi mãn kinh, sự giảm sút hormone estrogen có thể dẫn đến sự thay đổi trong cơ thể, khiến tử cung và âm đạo dễ bị tổn thương, từ đó có thể gây chảy máu âm đạo.
Phụ nữ có tiền sử bệnh lý phụ khoa: Những phụ nữ đã từng mắc các bệnh lý như u xơ tử cung, polyp cổ tử cung, hoặc viêm nhiễm âm đạo có nguy cơ cao hơn trong việc gặp phải tình trạng này. Những bệnh lý này có thể dẫn đến sự xuất hiện của chảy máu bất thường.
Phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai hoặc thuốc điều trị hormon: Việc sử dụng thuốc tránh thai hoặc điều trị hormon có thể gây thay đổi nội tiết và gây chảy máu bất thường ngoài chu kỳ kinh nguyệt .

Khi nào cần gặp bác sĩ

Chảy máu âm đạo không phải lúc nào cũng là dấu hiệu nghiêm trọng, nhưng nếu kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng khác, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Chảy máu kéo dài hoặc bất thường: Nếu tình trạng chảy máu kéo dài hơn một tuần hoặc xảy ra ngoài chu kỳ kinh nguyệt mà không rõ nguyên nhân, bạn nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra.
Đau bụng dưới nghiêm trọng: Khi chảy máu kèm theo cơn đau bụng dưới, đặc biệt nếu đau tăng dần, đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như u xơ tử cung hoặc viêm niêm mạc tử cung.
Chảy máu sau quan hệ tình dục: Nếu chảy máu xuất hiện sau khi quan hệ tình dục, đó có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc polyp cổ tử cung.
Chảy máu kèm theo sốt hoặc dịch âm đạo bất thường: Nếu chảy máu đi kèm với các triệu chứng như sốt, dịch âm đạo có mùi lạ hoặc màu sắc bất thường, bạn cần tham khảo bác sĩ ngay lập tức.
Chảy máu trong thai kỳ: Chảy máu trong thai kỳ, đặc biệt là trong ba tháng đầu, có thể là dấu hiệu của sảy thai hoặc thai ngoài tử cung. Đây là tình huống cần được bác sĩ can thiệp ngay .

Chẩn đoán

Để xác định chính xác nguyên nhân của chảy máu âm đạo và đưa ra phương án điều trị phù hợp, bác sĩ sẽ thực hiện một số bước chẩn đoán.

Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra vùng chậu và âm đạo để xác định các bất thường. Việc kiểm tra trực tiếp có thể giúp phát hiện các tổn thương hoặc viêm nhiễm ở âm đạo, cổ tử cung hoặc tử cung.
Xét nghiệm dịch âm đạo: Xét nghiệm này giúp bác sĩ xác định liệu có nhiễm trùng hoặc bệnh lý viêm nhiễm nào đang gây ra chảy máu hay không.
Siêu âm tử cung phần phụ: Siêu âm giúp bác sĩ quan sát cấu trúc tử cung và các phần phụ, tìm ra dấu hiệu của u xơ, polyp hoặc các tổn thương trong tử cung hoặc buồng trứng.
Phết tế bào tử cung (Pap smear): Đây là phương pháp kiểm tra tế bào từ cổ tử cung để phát hiện sớm các bất thường, bao gồm tiền ung thư cổ tử cung.
Sinh thiết nội mạc tử cung: Nếu nghi ngờ có tổn thương hoặc bất thường trong niêm mạc tử cung, bác sĩ có thể yêu cầu sinh thiết để xác định chính xác nguyên nhân .

Cách phòng ngừa

Mặc dù không phải tất cả các nguyên nhân gây chảy máu âm đạo đều có thể phòng ngừa được, nhưng có một số biện pháp có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc phải tình trạng này.

Duy trì vệ sinh vùng kín đúng cách: Cần vệ sinh vùng âm đạo sạch sẽ, tránh sử dụng các sản phẩm có chứa hóa chất mạnh hoặc thụt rửa quá sâu để không gây mất cân bằng pH và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phụ nữ nên đi khám phụ khoa định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý như u xơ tử cung, polyp cổ tử cung hay ung thư cổ tử cung, giúp điều trị kịp thời nếu có sự xuất hiện của các dấu hiệu bất thường.
Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn: Việc sử dụng biện pháp tránh thai phù hợp và an toàn không chỉ giúp tránh mang thai ngoài ý muốn mà còn giúp kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt, giảm nguy cơ chảy máu bất thường.
Thực hiện chế độ ăn uống khoa học: Một chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp duy trì cân bằng nội tiết tố trong cơ thể, góp phần ngăn ngừa các vấn đề về chu kỳ kinh nguyệt và các bệnh lý gây chảy máu âm đạo.
Quản lý căng thẳng: Căng thẳng có thể gây rối loạn nội tiết và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Vì vậy, việc duy trì tâm lý thoải mái và thư giãn sẽ giúp phòng ngừa một số nguyên nhân gây chảy máu âm đạo .

Phương pháp điều trị

Chảy máu âm đạo có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Mỗi phương pháp điều trị sẽ có mục tiêu khác nhau, từ việc kiểm soát triệu chứng đến việc điều trị nguyên nhân gốc rễ của bệnh.

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc là phương pháp phổ biến trong việc xử lý chảy máu âm đạo do các vấn đề về nội tiết, nhiễm trùng hoặc các bệnh lý phụ khoa khác.

Thuốc điều trị nhiễm trùng: Nếu chảy máu âm đạo do nhiễm trùng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng nấm. Ví dụ, đối với viêm âm đạo do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn Metronidazole hoặc Clindamycin. Đối với nhiễm nấm âm đạo, Fluconazole hoặc Clotrimazole có thể được sử dụng để điều trị hiệu quả.
Thuốc điều trị rối loạn nội tiết: Nếu tình trạng chảy máu âm đạo là do rối loạn nội tiết, như trong trường hợp sử dụng thuốc tránh thai hoặc thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn tiền mãn kinh, bác sĩ có thể kê đơn Progestin hoặc Estrogen để điều chỉnh sự mất cân bằng hormon. Các loại thuốc này giúp ổn định chu kỳ kinh nguyệt và giảm thiểu chảy máu bất thường.
Thuốc cầm máu: Đối với trường hợp chảy máu âm đạo kéo dài hoặc nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn các thuốc cầm máu như Tranexamic acid hoặc Desmopressin, giúp giảm lượng máu chảy ra và ổn định tình trạng.

Điều trị không dùng thuốc

Ngoài việc dùng thuốc, các biện pháp điều trị không dùng thuốc cũng rất quan trọng để kiểm soát tình trạng chảy máu âm đạo và hỗ trợ quá trình phục hồi.

Nghỉ ngơi và giảm căng thẳng: Đôi khi, căng thẳng quá mức hoặc mệt mỏi có thể làm tình trạng chảy máu âm đạo trở nên nghiêm trọng hơn. Việc nghỉ ngơi đầy đủ và giảm bớt căng thẳng có thể giúp cơ thể hồi phục và ổn định lại chu kỳ kinh nguyệt.
Thay đổi chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống lành mạnh với đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin K và sắt, có thể giúp hỗ trợ quá trình cầm máu và phục hồi sức khỏe. Việc bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ và hạn chế thực phẩm gây kích ứng cũng góp phần làm giảm tình trạng viêm nhiễm và rối loạn nội tiết.
Điều chỉnh thói quen sinh hoạt: Hạn chế các hoạt động có thể gây tổn thương vùng âm đạo, như quan hệ tình dục thô bạo, hoặc sử dụng các sản phẩm vệ sinh có chứa hóa chất mạnh, giúp giảm nguy cơ kích ứng và nhiễm trùng, từ đó ngăn ngừa chảy máu âm đạo.

Điều trị bằng y học cổ truyền

Y học cổ truyền cũng cung cấp các phương pháp điều trị giúp cân bằng nội tiết và giảm thiểu tình trạng chảy máu âm đạo do yếu tố cơ thể hoặc bệnh lý.

Sử dụng thảo dược: Các thảo dược như Nhân sâm, Đương quy, và Bạch thược được sử dụng trong y học cổ truyền để điều hòa kinh nguyệt, cải thiện tuần hoàn máu và giảm thiểu hiện tượng chảy máu âm đạo. Những thảo dược này giúp điều hòa khí huyết, làm ấm cơ thể và hỗ trợ chức năng sinh lý nữ.
Châm cứu: Phương pháp châm cứu cũng có thể giúp điều trị chảy máu âm đạo do rối loạn chức năng nội tiết hoặc do căng thẳng. Các huyệt đạo như Huyệt Tam âm giao, Huyệt Xung dương được tác động để điều hòa chức năng của tử cung và giúp ổn định chu kỳ kinh nguyệt.
Mát xa và xoa bóp: Các kỹ thuật xoa bóp, đặc biệt là ở vùng bụng dưới, giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm căng thẳng và làm dịu cơn đau, từ đó hỗ trợ quá trình phục hồi và ngăn ngừa tình trạng chảy máu kéo dài.

Tình trạng chảy máu âm đạo có thể được kiểm soát và điều trị hiệu quả thông qua các phương pháp điều trị phù hợp, từ việc sử dụng thuốc, điều chỉnh thói quen sinh hoạt đến việc áp dụng các liệu pháp y học cổ truyền. Việc lựa chọn phương pháp điều trị cần căn cứ vào nguyên nhân cụ thể và tình trạng sức khỏe của từng người.