Huyệt Mệnh Môn

Huyệt mệnh môn là gì?

Huyệt mệnh môn đóng vai trò quan trọng hàng đầu trong số các huyệt đạo nằm trên cơ thể. Đó là lý do mà việc tác động vào huyệt để trị bệnh là phương pháp được áp dụng phổ biến trong Đông y.

Theo y học cổ truyền, mệnh môn là huyệt thứ 4 trên đường mạch Đốc (ký hiệu GV4), được nhắc tới lần đầu trong Giáp Ất Kinh. Ngài cái tên này, huyệt còn được gọi là Mạng Môn, Thuộc Lũy, Trúc Trượng, Tinh Cung.

Giải nghĩa, mệnh là sinh mệnh còn môn là cánh cửa. Tức là, mệnh môn nằm giữa 2 quả thận và đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa những rối loạn liên quan tới thận dương.

Trong cơ thể, thận là nền móng cơ bản và là nơi khởi nguồn sự sống, sinh sản. Do đó, Đông y rất đề cao vai trò của huyệt và coi đó là cánh cửa sinh mệnh của mỗi cá nhân.

Mệnh môn có 2 huyệt, bên phải là chân Hỏa, thuộc Dương và chủ trì về sinh dục. Trong khi đó, huyệt bên trái là chân Thủy, thuộc Âm và chuyên kiểm soát chuyển hóa về huyết dịch bên trong cơ thể. Khi chân Thủy và chân Hỏa hòa hợp, thận khí sẽ sung mãnh và cơ thể được khỏe mạnh. Ngược lại, nếu âm dương mất cân bằng, cơ thể có khả năng sinh ra bệnh tật,

Ngoài tác dụng quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe, mệnh môn còn được xếp vào hệ thống 36 tử huyệt. Nghĩa là một huyệt khá nhạy cảm và có thể gây tử vong khi tác động quá mạnh. Do đó, bạn cần đặc biệt chú ý và thận trọng khi tác động tới huyệt này.

Vị trí huyệt mệnh môn? Cách xác định huyệt mệnh môn

Huyệt mệnh môn nằm ở đâu là câu hỏi được nhiều người quan tâm nhưng chưa tìm được lời giải. Với thắc mắc này, Đông y quan niệm, mệnh môn nằm trên cột sống lưng và tại chỗ lõm dưới mỏm gai đốt sống thắt lưng 2, nằm ngang lỗ rốn phía trước. Khi tiến hành giải phẫu dưới da vùng huyệt sẽ thấy:

• Cân ngực - thắt lưng của cơ lưng to, chỗ bám của cơ răng bé sau - dưới, cơ gian gia, cơ ngang giai, dây chằng gian gai, dây chằng trên gia, dây chằng vàng, ống sống.
• Những nhánh của dây thần kinh sống sẽ đóng vai trì làm dây thần kinh vận động cơ.
• Tiết đoạn thần kinh D11 chi phố phần da tại huyệt.

Muốn xác định huyệt mệnh môn, bạn hãy gióng thẳng từ rốn ra sau cột sống, điểm lõm giữa cột sống và đối diện với lỗ rốn chính là vị trí của huyệt.

Tác dụng huyệt mệnh môn

Mệnh môn đóng vai trò là căn nguyên sinh mệnh của mỗi người, do vậy, việc tác động vào huyệt sẽ mang tới nhiều lợi ích không ngờ cho sức khỏe. Trong quá trình phòng chống bệnh tật, chăm sóc cơ thể, hỗ trợ điều trị, huyệt sẽ phát huy những tác dụng như:

• Dưỡng thận: Huyệt này được coi là nơi hội tụ dương khí của thận. Khi tác động lên huyệt sẽ giúp làm ấm thận và kích thích thận hoạt động mạnh mẽ, hiệu quả. Từ đó, nó có thể giúp tăng cường sức mạnh cho cơ thể, đồng thời cải thiện tốt những bệnh lý gây ra bởi tình trạng thận yếu.
• Chữa bệnh ở đường sinh dục: Mệnh môn là điểm kết nối giữa hai huyệt thận du nên nó có khả năng điều hòa chức năng tình dục. Việc tác động lên huyệt còn giúp tăng ham muốn và hỗ trợ điều trị bệnh liệt dương, xuất tinh sớm, lãnh cảm, bệnh lậu...
• Chữa đau lưng, đau cột sống: Việc day ấn huyệt thường xuyên sẽ giúp tăng chức năng cho tạng thận, đồng thời điều hòa lưu thông khí huyết cho cơ thể. Nhờ vậy, bạn sẽ cải thiện được hiệu quả những bệnh lý về xương khớp như loãng xương hay đau cột sống.
• Điều trị bài tiết: Hoạt động của thận có liên quan mật thiết tới chức năng bài tiết. Vì thế, huyệt mệnh môn thường xuyên được áp dụng để trị những hội chứng rối loạn bài tiết như tiểu dầm hoặc tiểm đêm...
• Chữa bệnh do lạnh: Huyệt này còn có khả năng chữa chứng dương suy, dương khí bất túc, cơ quan trong cơ thể nhiễm lạnh gây ra. Khi gặp những biểu hiện như sức khỏe yếu, mệt mỏi, hụt hơi, tay chân lạnh, sắc mặt xanh xao... bạn nên day ấn huyệt đều đặn để nâng cao sức khỏe và tăng cường dương khí.

Bên cạnh việc tác động tới một mình huyệt mệnh môn, bạn nên kết hợp thêm với những vùng khác như thận du, thái khê... để trị nhiều căn bệnh khác. Những cách kết hợp có thể kể đến như:

• Kết hợp bách hội, yêu dương để chữa co cơ, phong hàn, chuột rút, co giật.
• Kết hợp với quan nguyên để trị tiêu chảy.
• Kết hợp đại chủy, khúc trì, túc lam lý để chữa tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.

Hướng dẫn cách châm cứu, bấm huyệt mệnh môn

Việc tác động vào huyệt mệnh môn có thể mang tới rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, trong số những phương pháp trị bệnh thì châm cứu và bấm huyệt là 2 cách thông dụng nhất.

Hướng dẫn châm cứu

Châm cứu là sự kết hợp giữa 2 cách tác động lên huyệt gồm dùng kim châm qua da và cứu là hơ huyệt bằng ngải cứu nóng. Cách châm cứu huyệt mệnh môn được thực hiện như sau:

• Châm kim chếch lên rồi luồn dưới mỏm gai. Sau đó, bạn hướng vào khoảng gian đốt sống 2 và 3, đâm sâu từ 0,3-0,5 thốn.
• Thời gian cứu diễn ra từ 5-10 phút.

Lưu ý, châm cứu là kỹ thuật tương đối khó và không phải ai cũng có thể thực hiện. Do đó, nếu muốn đảm bảo sự an toàn, bạn hãy đến cơ sở y tế uy tín hoặc phòng khám đông y chất lượng để được thực hiện bởi những người có chuyên môn cao.

Cách bấm huyệt

Phương pháp bấm huyệt có phần đơn giản hơn so với châm cứu. Ngoài ra, cách điều trị này cũng phù hợp với đại chúng và có thể áp dụng ngay tại nhà. Cách thực hiện:

Sử dụng ngón cái hoặc ngón trỏ ấn lên huyệt mệnh môn với một lực vừa phải, sau đó day huyệt 9 lần theo chiều kim đồng hồ và 9 lần theo chiều ngược lại. Bạn có thể lặp đi lặp lại này khoảng 4 lần để đẩy lùi tình trạng đau ở lưng hoặc đầu gối.

Ngoài việc day ấn, bạn có thể xoa bóp bằng cách dùng lòng bàn tay xoa mệnh môn, đồng thời tác động lên huyệt hỏa trong lòng bàn tay. Hoạt động này sẽ giúp làm tăng yếu tố hỏa của huyệt đạo và giúp nâng cao công hiệu của huyệt.

Thời gian xoa huyệt là khoảng 10 phút để làm nóng huyệt và giúp làm ấm thận và đả thông Đốc Mạch, giúp cải thiện tình trạng tiểu gấp, tiểu nhiều và suy giảm chức năng sinh lý ở phía nam. Bạn có thể xoa bóp trước khi bấm huyệt để nâng cao sự tác động tổng thể.

Tập thở thiền ở huyệt mệnh môn

Thở thiền ở huyệt mệnh môn là cách thở đan điền, giúp điều chỉnh dòng chảy năng lượng và làm khí huyết vận hàng thông suốt, cân bằng âm dương. Từ đó, chúng có khả năng giúp bảo vệ sức khỏe, đẩy lùi các bệnh lý và kéo dài tuổi thọ.

Hoạt động thở thiền dựa trên cơ sở kết hợp hài hòa giữa việc điều thân và điều ý, sử dụng hơi thở cũng như tinh thần để dẫn dắt năng lượng. Ngoài việc cải thiện sức khỏe, nó còn hỗ trợ duy trì tinh thần thoải mái và trí nhớ tốt.

Phương pháp này có thể mang tới những lợi ích sức khỏe chẳng thua kém các cách tác động bằng việc kích thích vật lý. Một số chứng bệnh có thể được điều trị hiệu quả nhờ phương pháp này là tiểu nhiều, tiểu đêm, suy thận, huyết áp cao, sinh lý yếu...

Những lưu ý khi bấm huyệt mệnh môn

Nếu bạn muốn phát huy hết công dụng của huyệt mệnh môn, hãy thực hiện phương pháp bấm huyệt đúng cách. Dưới đây là những lưu ý khi tác động tới huyệt để vừa gia tăng hiệu quả vừa đảm bảo an toàn cho sức khỏe:

• Việc bấm huyệt sai cách hoặc không đúng kỹ thuật có thể làm toàn thân đau mỏi và ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe. Vì lẽ đó, bạn nên đến những địa chỉ điều trị uy tín để được bác sĩ, chuyên gia thực hiện đúng kỹ thuật.
• Những trường hợp không nên bấm huyệt là người mắc bệnh truyền nhiễm, bệnh ngoài da, chấn thương xương khớp, xuất hiện vết thương lở loét, viêm ruột thừa hoặc đau vòi trứng, phụ nữ mang thai…
• Bên cạnh việc bấm huyệt, bạn cần duy trì lối sống lành mạnh, thực hiện chế độ ăn uống, tập luyện phù hợp và không uống rượu bia, sử dụng các chất kích thích để gia tăng hiệu quả.
• Khi bấm huyệt, bạn hãy thật sự kiên trì và không được bỏ lỡ giữa chừng cho tới khi nhận thấy hiệu quả.

Việc tác động vào huyệt mệnh môn được xem là phương pháp trị bệnh do thận yếu. Tuy nhiên, huyệt này cũng thuộc một trong những vị trí có khả năng đe dọa tính mạng con người. Vì thế, bạn cần thật sự cẩn trọng nếu muốn trị bệnh bằng cách tác động tới mệnh môn.