Đau Dạ Dày Đi Ngoài Lỏng

Đau dạ dày đi ngoài lỏng (tiêu chảy) không? Thực ra đây là hiện tượng gây khó chịu ở người bệnh và đây cũng là triệu chứng thường gặp nhưng vẫn tùy thuộc vào thể bệnh, mức độ nặng nhẹ của từng người khác nhau. Tham khảo ngay bài viết để biết thêm nguyên nhân, cách nhận biết và hướng chữa trị đúng, hiệu quả!

Định nghĩa đau dạ dày đi ngoài lỏng

Đau dạ dày đi ngoài lỏng là một hội chứng lâm sàng bao gồm hai triệu chứng chính:

• Đau dạ dày: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng bụng trên, thường xuất hiện sau bữa ăn hoặc khi đói. Đau dạ dày có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức, bao gồm đau âm ỉ, đau quặn, nóng rát, hoặc cảm giác đầy bụng, khó tiêu.
• Đi ngoài lỏng: Tình trạng phân lỏng hoặc tiêu chảy, thường xảy ra nhiều lần trong ngày. Phân có thể có màu sắc và mùi bất thường, đôi khi kèm theo chất nhầy hoặc máu.

Sự kết hợp của hai triệu chứng này thường chỉ ra một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn ảnh hưởng đến cả hệ tiêu hóa trên (dạ dày) và hệ tiêu hóa dưới (ruột).

Phân loại bệnh

Phân loại theo nguyên nhân:

• Viêm dạ dày cấp tính (nhiễm trùng, thuốc, rượu bia, stress) hoặc mạn tính (vi khuẩn HP, bệnh tự miễn).
• Loét dạ dày tá tràng
• Hội chứng ruột kích thích (IBS)
• Nhiễm trùng đường ruột, có thể do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra.
• Ngộ độc thực phẩm

Phân loại theo mức độ nghiêm trọng:

• Nhẹ: Triệu chứng nhẹ, không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày.
• Trung bình: Triệu chứng rõ rệt hơn, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Nặng: Triệu chứng dữ dội, gây đau đớn, mệt mỏi, mất nước, có thể cần nhập viện điều trị.

Phân loại theo thời gian:

• Cấp tính: Triệu chứng xuất hiện đột ngột và kéo dài trong thời gian ngắn (vài ngày đến vài tuần).
• Mạn tính: Triệu chứng kéo dài hoặc tái phát thường xuyên trong thời gian dài (trên 3 tháng).

Nguyên nhân gây đau dạ dày đi ngoài phân lỏng

• Viêm dạ dày ruột: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra đau dạ dày và đi ngoài lỏng. Viêm dạ dày ruột có thể do nhiễm vi khuẩn (thường là Helicobacter pylori), virus, hoặc ký sinh trùng. Các tác nhân này gây tổn thương niêm mạc dạ dày và ruột, dẫn đến viêm nhiễm, đau bụng, tiêu chảy.
• Hội chứng ruột kích thích (IBS): IBS là một rối loạn chức năng đường tiêu hóa mạn tính, đặc trưng bởi đau bụng, đầy hơi, thay đổi thói quen đại tiện (tiêu chảy hoặc táo bón). Mặc dù nguyên nhân chính xác của IBS chưa được hiểu rõ, nhưng các yếu tố như căng thẳng, chế độ ăn uống và thay đổi nội tiết tố có thể đóng vai trò quan trọng.
• Ngộ độc thực phẩm: Tiêu thụ thực phẩm bị ô nhiễm bởi vi khuẩn, virus, hoặc độc tố có thể gây viêm dạ dày ruột cấp tính, dẫn đến đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy.
• Dị ứng hoặc không dung nạp thực phẩm: Một số người có thể phản ứng với một số loại thực phẩm nhất định (như sữa, gluten, hải sản) gây ra các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc bao gồm kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), và thuốc điều trị ung thư, có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và ruột, từ đó dẫn đến các triệu chứng như đau bụng và tiêu chảy.
• Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý khác như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, viêm tụy, và ung thư dạ dày cũng có thể gây ra đau dạ dày và đi ngoài lỏng.

Dấu hiệu nhận biết đau dạ dày đi ngoài lỏng

Thực tế, người bệnh hay nhầm lẫn giữa việc đi ngoài lỏng do bệnh đau dạ dày với rối loạn đại tiện. Vì vậy người bệnh cũng cần xác định rõ và phân biệt được đúng thể bệnh của bệnh để điều trị được hiệu quả hơn.

Dưới đây là cách nhận biết người bệnh bị đi ngoài do đau dạ dày:

• Tần suất: Đối với người mắc bệnh ở mức độ nhẹ thì có thể dao động từ 1 – 2 lần/ ngày. Còn nặng hơn thì có thể là 3 – 5 lần, kéo dài sẽ rất nguy hiểm.
• Vị trí đau bụng: Tập trung đau nhiều ở vùng thượng vị (dưới phần ức và trên rốn).
• Thời điểm: Cơn đau có thể sẽ xuất hiện khoảng 60 phút sau khi ăn, nếu ăn phải thực phẩm không đảm bảo, thực phẩm chứa chất kích thích… thì có thể đi ngoài luôn hoặc ngay sau khi vừa ăn.
• Đặc điểm của phân: Phân lỏng, nát còn nhiều nước nhưng không có dịch nhầy nhưng có mùi hôi. Trong trường hợp có dịch nhầy thì có thể là do bệnh lý khác gây ra như viêm đại tràng.

Đau dạ dày đi ngoài nhiều nguy hiểm không?

Nếu cảm thấy cơ thể xuất hiện những triệu chứng như kể trên thì bạn cần tìm đến bác sĩ uy tín để được chẩn đoán và kịp thời có hướng chữa trị. Vì những dấu hiệu đó không chỉ gây ra cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh mà, khi để lâu bệnh có thể trở nặng, khó chữa hơn và có thể bị biến chứng nguy hiểm.

Dưới đây sẽ là những nguy cơ mà người bệnh bị đau dạ dày và tiêu chảy có thể gặp phải nếu không chữa trị đúng cách:

• Suy nhược, sụt cân, cơ thể mệt mỏi: Với những triệu chứng bệnh đau dạ dày gây ra cũng đã khiến người bệnh suy kiệt. Nếu thêm dấu hiệu tiêu chảy, thì người bệnh sẽ càng mất sức, mất nước và sợ ăn uống. Khi đó các chất dinh dưỡng cũng bị hạn chế dung nạp vào cơ thể, gây thiếu chất.
• Tăng nguy cơ bị xuất huyết tiêu hóa: Khi chức năng của dạ dày bị ảnh hưởng thì ít nhiều cũng khiến đường ruột bị tổn thương, khi đó các vết viêm loét ngày càng nghiêm trọng và ăn sâu hơn. Dẫn đến tình trạng chảy máu tiêu hóa, đây cũng là biến chứng nguy hiểm và người bệnh cần phải kịp thời xử lý để không ảnh hưởng đến tính mạng.
• Tăng nguy cơ bị bệnh trĩ: Nhiều người bệnh nhầm lẫn rằng bệnh trĩ chỉ có khả năng mắc đối với người bệnh táo bón. Tuy nhiên, nếu bị tiêu chảy kéo dài cũng có thể tạo áp lực vùng hậu môn – trực tràng, khi đó nguy cơ bị trĩ cũng rất cao.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

• Đau bụng dữ dội và kéo dài.
• Nôn mửa liên tục, sốt cao
• Mất nước với các dấu hiệu như khô miệng, khát nước dữ dội, chóng mặt, hoa mắt, nước tiểu sẫm màu
• Suy nhược cơ thể, mệt mỏi, lờ đờ, không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày
• Nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài quá 2 ngày hoặc bạn nhận thấy có máu trong phân, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức
• Các triệu chứng bất thường khác như khó thở, đau ngực, co giật, hoặc lú lẫn

Ngoài ra, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, trẻ em, và những người có hệ miễn dịch yếu cũng nên thận trọng hơn và đến gặp bác sĩ ngay cả khi triệu chứng không quá nghiêm trọng.

Cách chẩn đoán bệnh

Đau dạ dày kèm đi ngoài lỏng cần được chẩn đoán chính xác để có hướng điều trị phù hợp. Quá trình này bao gồm:

• Thăm khám và hỏi bệnh: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bụng, có thể khám trực tràng, và hỏi kỹ về các triệu chứng đau, đi ngoài, cũng như tiền sử bệnh của bạn.
• Xét nghiệm: Xét nghiệm máu, phân và test hơi thở giúp phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng, ký sinh trùng hoặc vi khuẩn HP.
• Nội soi dạ dày tá tràng: Quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày, tá tràng và lấy mẫu mô nếu cần.
• Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác: Siêu âm, chụp X-quang, CT hoặc MRI bụng có thể được sử dụng để phát hiện các bệnh lý khác.

Hướng xử lý và điều trị đau dạ dày bị tiêu chảy

Sau khi đã biết rằng đau dạ dày đi ngoài lỏng kéo dài sẽ có mức độ nguy hiểm ra sao, thì người bệnh cũng cần có kiến thức về các phương pháp điều trị cho phù hợp. Sau đây chúng tôi sẽ chia sẻ đến bạn những cách điều trị hiệu quả và thông dụng nhất.

Sử dụng thuốc Tây trị tiêu chảy do đau dạ dày

• Loperamid: Nếu đi ngoài nhẹ thì từ 2 – 4mg, nặng hơn thì có thể là 6 – 8 mg/ngày, không quá 16mg/ ngày.
• Dioctahedral smectite: Trẻ em thì tùy vào từng độ tuổi và chỉ định bác sĩ, thường là từ 1- 2 gói/ ngày. Người lớn thì từ 2 – 3 gói/ ngày, tùy vào từng tình trạng mỗi người.
• Men tiêu hóa – Enterogermina: Dạng ống, trẻ nhỏ thì uống từ 1-2 ống/ ngày. Người lớn có thể dùng từ 2-3 ống/ ngày.
• Oresol: Với trẻ nhỏ thì  50ml/lần – 150ml/lần, mỗi ngày 2 lần và người lớn 75ml/kg trong vòng 4 giờ.

Mặc dù các loại thuốc dạ dày này có thể mang đến hiệu quả nhanh chóng, nhưng người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Đặc biệt là trẻ nhỏ, người già và phụ nữ mang thai hay cho con bú bắt buộc phải tuân theo chỉ định bác sĩ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

Sử dụng bài thuốc dân gian

Theo ông cha ta từ thời xa xưa thì người bệnh có thể dùng búp ổi và chuối xanh để điều trị chứng tiêu chảy an toàn, lành tính. Cụ thể về công thức cần thực hiện như sau:

• Dùng búp ổi chữa đau dạ dày đi ngoài ra nước: Chọn khoảng 100g lá ổi non đã rửa sạch rồi đun với khoảng 700ml nước rồi lấy nước uống trong ngày.
• Dùng chuối xanh chữa đau dạ dày bị tiêu chảy: Dùng 1 quả chuối xanh đã bóc vỏ, rồi thái thành miếng mỏng và ngâm nước muối loãng. Sau 10 phút, vớt ráo là có thể sử dụng như ăn sống hoặc ăn kèm với thịt.

Tuy nhiên, cách chữa này đòi hỏi người bệnh phải kiên trì và cần nhiều thời gian (tối thiểu 15 ngày), sự hiệu quả còn phụ thuộc vào cơ địa của từng người. Vì vậy, giải pháp này chưa thực sự phù hợp với nhu cầu điều trị của người bị tiêu chảy, là phải nhanh chóng ngăn chặn triệu chứng.

Thuốc Đông y trị tận gốc đau dạ dày

So với hai phương pháp chữa bệnh kể trên thì Đông y đang chiếm nhiều ưu thế hơn, bởi các bài thuốc chữa vừa mang đến sự hiệu quả lâu dài vừa giúp bệnh nhân điều trị bệnh an toàn.

Bởi nguyên lý điều trị bệnh dạ dày theo Đông y là tiêu diệt nguyên nhân gây bệnh, phục hồi chức năng và bảo vệ dạ dày trước những tác nhân có thể làm ảnh hưởng sức khỏe đường ruột.

Bên cạnh đó, dược liệu được sử dụng trong bài thuốc đều thuộc về thiên nhiên, không bị pha lẫn với bất cứ hóa chất nào. Vì vậy, dù người bệnh sử dụng thuốc trong một thời gian dài cũng không ảnh hưởng hay gặp phải tác dụng ngoài mong muốn như Tây y.

Một số bài thuốc Đông y thường dùng, cho hiệu quả tích cực như:

Hoàng Liên Giải Độc Thang

• Thành phần: Hoàng liên 6g, Hoàng cầm 9g, Chi tử 9g, Thạch cao 12g, Cam thảo 3g, Bạch thược 9g, Mộc thông 6g, Đại hoàng 6g (hoặc 3g nếu đi ngoài nhiều)
• Cách dùng: Sắc tất cả các vị thuốc với 1 lít nước, đun sôi nhỏ lửa trong 30 phút. Chia làm 2-3 lần uống trong ngày, uống sau bữa ăn.

Bình Vị Tán

• Thành phần: Hoàng liên 3g, Hoàng cầm 6g, Bán hạ 9g (chế), Chỉ thực 9g, Mộc hương 3g, Cam thảo 3g, Đại táo 3 quả, Gừng tươi 3 lát
• Cách dùng: Sắc tất cả các vị thuốc với 700ml nước, đun sôi nhỏ lửa trong 20 phút. Chia làm 2-3 lần uống trong ngày, uống trước bữa ăn.

Tứ Quân Tử Thang

• Thành phần: Đảng sâm 9g, Bạch truật 9g, Phục linh 9g, Cam thảo 6g, Gừng tươi 3 lát, Đại táo 3 quả
• Cách dùng: Sắc tất cả các vị thuốc với 800ml nước, đun sôi nhỏ lửa trong 30 phút. Chia làm 2-3 lần uống trong ngày, uống sau bữa ăn.

Tiêu Dao Tán

• Thành phần: Sài hồ 6g, Bạch thược 12g, Bạch truật 9g, Đương quy 9g, Phục linh 9g, Cam thảo 6g, Bạc hà 3g, Gừng tươi 3 lát
• Cách dùng: Sắc tất cả các vị thuốc với 800ml nước, đun sôi nhỏ lửa trong 30 phút. Chia làm 2-3 lần uống trong ngày, uống sau bữa ăn

Biện pháp phòng ngừa hiệu quả

• Chế độ ăn lành mạnh: Ăn uống đúng, đủ bữa, bổ sung nhiều dưỡng chất đầy đủ (chất xơ, nước, vitamin, chất béo omega – 3, chất đạm, khoáng chất…) và tránh xa thực phẩm không tốt cho dạ dày (dầu mỡ, chất bảo quản, phụ gia, chất kích thích,…).
• Vệ sinh an toàn thực phẩm: Hãy đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm bằng cách rửa tay sạch sẽ và lựa chọn thực phẩm tươi ngon, chế biến kỹ lưỡng.
• Quản lý căng thẳng: Học cách quản lý căng thẳng bằng các phương pháp thư giãn như yoga, thiền hoặc nghe nhạc để giảm bớt các triệu chứng đau dạ dày.
• Tập thể dục đều đặn: Vận động vừa phải giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa và giảm căng thẳng.
• Ngủ đủ giấc: Một giấc ngủ chất lượng không chỉ giúp cơ thể bạn phục hồi sau một ngày dài mà còn củng cố hệ miễn dịch, giúp bạn khỏe mạnh hơn để chống lại bệnh tật.
• Tránh lạm dụng thuốc: Sử dụng thuốc giảm đau, kháng sinh hoặc các loại thuốc khác không theo chỉ định của bác sĩ có thể gây hại cho dạ dày và đường ruột.
• Kiểm tra sức khỏe tiêu hóa định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề về dạ dày và đường ruột, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.

Một chế độ ăn uống khoa học luôn là giải pháp hữu hiệu được áp dụng hỗ trợ phương pháp đặc trị bệnh bệnh lý về tiêu hóa như đau dạ dày đi ngoài lỏng (tiêu chảy). Hãy đến ngay bệnh viện khi bản thân cảm thấy những dấu hiệu của bệnh để được điều trị kịp thời và loại bỏ những biến chứng nguy hiểm của bệnh.