Huyệt Giáp Xa

Huyệt Giáp Xa là gì?

Huyệt Giáp Xa là một trong hàng trăm huyệt đạo quan trọng trên cơ thể con người. Huyệt Giáp Xa là huyệt thứ 6 của kinh Vị. Nó còn có các tên gọi khác như: Quỷ Sàng, Cơ Quan và Khúc Nha.

Vì sao lại được gọi là huyệt Giáp Xa? Giống như các huyệt đạo Nghinh Hương, Nhân Trung được định nghĩa trong Trung Y Cương Mục, Giáp dùng để chỉ 2 bên má, xương hàm dưới lại giống như những bánh xe nên được gọi là Xa. Huyệt đạo này nằm ở 2 bên má, xương hàm dưới nên được gọi là Giáp Xa. 

Huyệt Quỷ Sàng (Giáp Xa) cũng là một trong ‘Thập Tam Quỷ Huyệt’, chuyên dùng để trị bệnh tâm thần.

Huyệt Giáp Xa nằm ở đâu? Cách xác định vị trí

Giống như tên gọi, huyệt Giáp Xa nằm ở phía trước của góc hàm, và nằm ở bờ dưới của xương hàm dưới 1 khoát ngón tay giữa. Khi ấn vào chỗ trũng sẽ có cảm giác đau tức.

Cách xác định huyệt Giáp Xa rất đơn giản. Theo đó, bạn khép miệng và cắn chặt răng, phần nhô lên của cơ cắn chính là huyệt Giáp Xa.

Tác dụng của huyệt Giáp Xa đối với cơ thể

Theo y học cổ truyền, huyệt Giáp xa có tác dụng sơ phong, hoạt lạc, và đặc biệt rất có lợi cho răng khớp. Với những tác dụng đó, huyệt Giáp Xa chuyên dùng để trị các bệnh như:

Liệt mặt

Theo y học cổ truyền, liệt mặt (liệt dây thần kinh số 7) còn được gọi là khẩu nhãn oa tà, phong điếu tuyến, diên nan. Đây là tình trạng dây thần kinh bị tổn thương, dẫn đến các cơ trên khuôn mặt của bạn mất đi khả năng hoạt động, cứng đơ. Bệnh này có thể xảy ra ở cả 2 bên khuôn mặt.

Khi bị liệt mặt, người bệnh sẽ có những triệu chứng như:

• Cơ mặt yếu và chảy xệ
• Miệng bị méo xệch xuống
• Thường xuyên chảy dãi và ăn nói khó khăn
• Vị giác thay đổi
• Tai có cảm giác đau nhói, chỉ nghe rõ một bên, thường cảm thấy ù tai

Ngoài việc dây thần kinh bị tổn thương, có nhiều nguyên nhân khác gây ra bệnh liệt mặt. Chẳng hạn như: Trúng gió, chấn thương hoặc não thiếu oxy,...

Cũng theo y học cổ truyền, bệnh liệt mặt có thể được chữa khỏi bằng nhiều phương pháp khác nhau như: Châm cứu, bấm huyệt, cấy chỉ, uống thuốc Đông y, kết hợp vật lý trị liệu.

Một trong những huyệt đạo đóng vai trò trong điều trị liệt mặt chính là huyệt Quỷ Sàng. Việc tác động lên các nhóm cơ huyệt Quỷ Sàng đúng cách sẽ giúp bạn hỗ trợ phục hồi cơ mặt một cách nhanh chóng.

Đau răng

Đau răng là căn bệnh thường gặp và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Theo y học cổ truyền, đau răng là do cơ thể vị nhiệt, thận hư thấp nhiệt dẫn đến tình trạng sâu răng, răng lợi sưng đau hoặc mưng mủ.

Khi bị đau răng, ngoài việc sử dụng các loại thuốc kháng sinh, bạn có thể bấm huyệt Khúc Nha để chữa bệnh. Theo đó, bấm huyệt Khúc Nha sẽ giúp bạn giảm nhanh các triệu chứng khó chịu do đau răng gây ra.

Viêm khớp hàm dưới

Viêm khớp hàm dưới là một dạng của bệnh viêm khớp thái dương hàm. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng của bệnh chỉ ở phạm vi hàm dưới. Viêm khớp hàm dưới khiến cho người bệnh cảm thấy đau nhức hàm dưới mỗi khi há miệng. Đồng thời nó cũng khiến loạn năng cơ hàm dưới, người bệnh không thể há to miệng.

Y học cổ truyền đã chứng minh, tác động lên huyệt Giáp Xa chính xác sẽ giúp bạn chữa khỏi bệnh viêm khớp hàm dưới. Phương pháp này giúp bạn chữa khỏi bệnh mà không cần dùng thuốc, hơn nữa nó cũng không gây ra tác dụng phụ.

Viêm tuyến mang tai

Viêm tuyến mang tai là một căn bệnh tiềm ẩn nhiều nguy hiểm và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đối tượng. Khi mắc bệnh, khu vực tuyến nước bọt mang tai sẽ bị sưng tấy và đau nhức. Khi nói chuyện, ăn uống đều cảm thấy đau và khó chịu. Ở một số trường hợp, người bệnh có thể bị sốt cao và nổi hạch.

Ngoài việc uống các loại thuốc kháng sinh, gây ra nhiều tác dụng phụ, người bệnh có thể tham khảo một số phương pháp điều trị của y học cổ truyền như: Châm cứu, bấm huyệt.

Theo nhiều nghiên cứu, Giáp Xa là một trong những huyệt có tác dụng điều trị viêm tuyến mang tai. Tác động đúng cách lên huyệt đạo này sẽ giúp giảm nhanh các triệu chứng đau nhức, sưng tấy do bệnh viêm tuyến mang tai gây ra.

Ngoài các tác dụng trên, huyệt Khúc Nha cũng chuyên trị bệnh cơ nhai co rút. Người bệnh khi gặp tình trạng này có thể áp dụng phương pháp bấm huyệt Khúc Nha để cải thiện các triệu chứng.

Các cách tác động lên huyệt Quỷ Sàng

Giống như các huyệt đạo quan trọng khác trên cơ thể con người, có nhiều cách tác động lên huyệt Quỷ Sàng. Cụ thể:

• Day, bấm huyệt: Đây là cách tác động đơn giản và dễ làm. Người bệnh có thể dùng tay trực tiếp day và bấm vào huyệt đạo để chữa bệnh.
• Châm cứu: Việc dùng kim châm cần được thực hiện bởi người có chuyên môn. Bạn không nên tự châm cứu tại nhà, việc này tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.
• Xoa dầu gió, massage: Bôi một chút dầu gió và massage cũng là một cách tác động lên huyệt Quỷ Sàng. Với cách này bạn có thể thực hiện tại nhà một cách dễ dàng.
• Chườm nóng, chườm lạnh: Cách này không khó để thực hiện và bạn có thể thực hiện tại nhà.Theo đó, người bệnh dùng một chiếc khăn nóng đắp lên huyệt. Hoặc cho đá vào khăn sạch và chườm lên vị trí huyệt Quỷ Sàng.

Châm cứu, bấm huyệt Giáp Xa thế nào cho đúng?

Như đã nói ở trên, tác động lên huyệt Giáp Xa đúng cách sẽ giúp điều trị nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây cách châm cứu, bấm huyệt Giáp Xa chuẩn nhất theo từng đầu bệnh mà bạn nên biết.

Cách châm cứu, bấm huyệt Giáp Xa chữa liệt mặt

Để thực hiện bấm huyệt Giáp Xa chữa liệt mặt, bạn làm theo các bước sau đây:

• Người bệnh ngồi trước gương và xác định vị trí các huyệt đạo.
• Bạn lấy ngón cái làm trụ, các ngón tay còn lại lần lượt bấm vào các huyệt sau: Tình Minh, Ấn Đường, Ngư Yêu, Toản Trúc, Ty Trúc Không, Đồng Tử Liêu, Nghinh Hương, Hạ Quan, Giáp Xa, Quyền Liêu, Địa Thương, Thái Dương, Ế Phong, Phong Trì, Hạ Địa Thương, Giảo Cơ, Thừa Tương. Bạn bấm lần lượt mỗi huyệt 25 lần.
• Lưu ý: Thủ pháp khi bấm huyệt nên nhẹ nhàng, chuẩn xác, tránh mạnh bạo gây tổn thương da.

Cũng là phương pháp bấm huyệt nhưng bạn có thể làm theo cách sau:

• Bệnh nhân ngồi trước gương và xác định vị trí các huyệt đạo.
• Bạn dùng ngón cái bấm vào các huyệt: Giáp Xa, Nghinh Hương, Hạ Quan. Mỗi huyệt bấm 50 lần.
• Tiếp tục bấm vào huyệt Địa Thương 50 lần. Trường hợp liệt mặt nặng bạn có thể day huyệt này 100 lần.
• Cuối cùng bạn dùng tay day vào phần mặt bị liệt 50 lần. Day cho đến khi mặt nóng lên.

Ngoài bấm huyệt, bạn có thể thực hiện châm cứu để chữa liệt mặt. Phương pháp này sẽ giúp kích thích và làm lành tổn thương trên các dây thần kinh ngoại biên. Từ đó chữa khỏi bệnh. Tuy nhiên, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị khác nhau. Chẳng hạn như:

• Liệt mặt do phong hàn: Bác sĩ sẽ thực hiện châm tả, ôn châm với các huyệt đạo như: Ty Trúc Không, Toản Trúc xuyên Tình Minh; Địa Thương, Nghênh Hương và Nhân Trung châm xuyên Ế Phong, Giáp Xa, Hợp Cốc và Thừa Thương, Quyền Liêu. Cuối cùng là Dương Bạch và Thừa Khấp châm xuyên Ngư Yêu.
• Liệt mặt do phong nhiệt: Các huyệt đạo được châm tả gồm: Toản Trúc và Ty Trúc không châm xuyên Tình Minh. Sau đó châm kim xuống các huyệt Dương Bạch và Thừa Khấp đâm xuyên huyệt Ngư Yêu. Cuối cùng là châm kim Nhân Trung, Nghênh Hương, Địa Thương và Đồng Tử Liêu đam xuyên huyệt Ế Phong, Quyền Liêu, Giáp Xa và Hợp Cốc.
• Liệt mặt do huyết ứ: Các huyệt đạo thực hiện châm tả gồm: Toản Trúc và Ty Trúc Không châm xuyên Tình minh. Dương bạch và Thừa Khấp châm xuyên Ngư Yêu. Đồng Tử Liêu, Địa Thương, Nghinh Hương và Nhân Trung châm xuyên Giáp Xa, Thừa Tương, Túc Tam Lý, Quyền Liêu, Hợp cốc, Ế phong, Huyết Hải, Huyết hải.

Tác động đúng cách huyệt Khúc Nha chữa đau răng

Theo y học cổ truyền, nguyên nhân gây đau răng là do sâu răng, phong nhiệt, hư hỏa. Để điều trị bệnh đau răng cần phải tư âm bổ thận, đồng thời khu phong thanh nhiệt. 

Theo đó bấm huyệt Khúc Nha sẽ giúp bạn chữa bệnh đau răng trong thời gian ngắn. Phương pháp chữa bệnh đã được chứng minh, đánh giá cao về hiệu quả. Cách làm như sau:

• Người bệnh ngồi trước gương và dùng tay xác định vị trí các huyệt đạo.
• Bạn dùng ngón giữa bấm vào huyệt Khúc Nha, sau đó day đều mỗi bên 50 lần.
• Thực hiện 3 lần liên tiếp và nhiều lần trong ngày để thấy hiệu quả.
• Lưu ý: Nếu đau răng do phong nhiệt, khi bấm huyệt Khúc Nha có thể mạnh tay hơn.

Ngoài bấm huyệt, châm cứu cũng là phương pháp điều trị bệnh đau răng hiệu quả.

• Châm tả các huyệt đạo sau: Thiên ứng (tiêu sưng thanh nhiệt), Giáp Xa (thông lạc hàm dưới), Hạ Quan (thông lạc hàm trên), Hợp Cốc (dương minh thanh nhiệt).
• Với trường hợp người bệnh bị chảy máu chân răng, bác sĩ sẽ châm thêm huyệt Nội Đình hoặc Giải Khê để thanh vị hỏa.

Cách bấm huyệt Giáp Xa trị viêm khớp hàm dưới

Cách bấm huyệt Giáp Xa trị viêm khớp hàm dưới như sau:

• Người bệnh ngồi trước gương, xác định chính xác các vị trí huyệt đạo. 
• Tiếp đó người bệnh xoa da để làm nóng các mô sâu bên trong. Điều này giúp cho việc bấm huyệt Giáp Xa diễn ra thuận lợi và hiệu quả hơn.
• Dùng tay và vuốt nhẹ nhàng huyệt Giáp Xa theo chiều của cơ cắn và cơ thái dương.
• Tiếp tục dùng ngón giữa day, bấm huyệt Giáp Xa để tạo ra các chuyển động xoay tròn.
• Phương pháp này giúp giảm nhanh triệu chứng đau nhức, đồng thời kích thích cảm giác các mô dưới da.
• Thực hiện bấm huyệt đúng cách, bệnh sẽ khỏi chỉ sau 3-5 ngày.

Cách bấm huyệt Giáp Xa chuẩn nhất cơ nhai co rút

Cách bấm huyệt Giáp Xa chuẩn nhất chữa cơ nhai co rút như sau:

• Người bệnh ngồi trước gương và xác định vị trí các huyệt: Giáp Xa, Hạ Quan, Hàm, Bì Chất Hạ.
• Dùng tay bấm vào huyệt Hàm 75 lần/phút và thực hiện liên tục trong 6 phút.
• Dùng phần móng tay cạo nhẹ huyệt Bì Chất Hạ trong vòng 2 phút. Cạo cho đến khi vùng da này nóng lên là đạt.
• Dùng 3 ngón tay bấm phần dái dai 120 lần/phút, thực hiện liên tục trong 3 phút.
• Tiếp tục dùng tay day ấn vào huyệt Hạ Quan, Giáp Xa 90 lần/phút, thực hiện liên tục  trong 3 phút.
• Cuối cùng dùng bàn tay xoa nhẹ phần mặt có cơ nhai co rút trong 3 phút.
• Thực hiện đều đặn mỗi ngày bệnh sẽ thuyên giảm và khỏi.

Trị khỏi viêm tuyến mang tai nhờ bấm huyệt Giáp Xa

Để trị khỏi viêm tuyến mang tai nhờ bấm huyệt Giáp Xa,bạn làm theo các bước sau:

• Người bệnh ngồi trước gương và xác định vị trí các huyệt đạo sau: Giáp Xa, Ngoại Quan, Ế Phong và Hợp Cốc.
• Dùng tay bấm lên các huyệt đạo trên, mỗi huyệt 50 lần.
• Lưu ý: Dùng lực vừa phải để kích thích các dây thần kinh, mô cơ.

Đối với phương pháp châm cứu trị viêm tuyến mang tai, các bước thực hiện như sau:

• Người bệnh nằm ngửa trên giường ở tư thế thoải mái nhất, tập trung tinh thần.
• Thầy thuốc sau khi xem xét tình trạng bệnh sẽ xác định các huyệt vị cần thi châm.
• Các huyệt đạo chính để chữa viêm tuyến mang tai gồm có: Giáp Xa, Ế Phong, huyệt Hợp Cốc. 
• Nếu người bệnh viêm tuyến mang tai kèm theo sốt cao có thể châm thêm huyệt Khúc trì. 
• Sưng đau nhiều châm thêm huyệt Thiếu Thương và Thương Dương (các huyệt này khi châm đều bị chảy máu vì vậy người bệnh không cần quá lo lắng).
• Trường hợp sưng dịch hoàn châm thêm Huyết Hải, Hành Gian, Khúc Tuyền và Tam Âm Giao.
• Với tổ hợp nhiều loại huyệt, người bệnh nên đến các cơ sở y học cổ truyền hoặc trung tâm vật lý trị liệu để thực hiện châm cứu.

Một số lưu ý khi châm cứu, bấm huyệt Giáp Xa

Tác dụng của huyệt Giáp Xa là điều trị các bệnh lý nghiêm trọng như: Viêm khớp hàm dưới, viêm tuyến mang tai, liệt mặt, đau răng, cơ nhai bị co rút,... Tuy nhiên để việc điều trị mang lại kết quả tốt nhất, bạn cần để tâm lưu ý một số điều sau:

• Trong thời gian châm kim, bấm huyệt trị bệnh bạn phải tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không bỏ dở, cắt ngang liệu trình điều trị. Việc này có thể khiến bệnh trầm trọng hơn, hoặc biến chứng gây nguy hiểm.
• Chọn cơ sở uy tín, người có chuyên môn để thực hiện châm cứu và bấm huyệt. Việc này giúp giảm tối đa các sự cố, cũng như tổn thương dây thần kinh trong quá trình điều trị. Đồng thời giúp bạn tránh khỏi các cơn đau nhức, ê ẩm toàn thân.
• Không tự ý bấm huyệt, hay châm cứu tại nhà nếu bạn không hiểu rõ về huyệt đạo, cũng như chưa tìm ra nguyên nhân gây bệnh.
• Với những trường hợp chữa bệnh tại nhà cần cắt hết móng tay và rửa tay sạch sẽ trước khi thực hiện bấm huyệt. Khi thực hiện bấm huyệt tránh dùng lực quá mạnh gây tổn thương da. Để tránh trầy xước da, bạn lấy một chiếc khăn mỏng đặt lên trên huyệt đạo hoặc bôi một lượng dầu gió vừa phải để nâng cao khả năng chữa bệnh.
• Khi châm cứu, bấm huyệt không khiến bệnh thuyên giảm cần đến ngay bệnh viện để kiểm tra.
• Trong quá trình điều trị bệnh, bạn nên tránh gió thổi thẳng vào mặt. Vì rất có thể đây là những cơn gió độc, có thể khiến bạn mắc bệnh liệt mặt.
• Bạn cần có một chế độ ăn uống phù hợp và khoa học. Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn, ăn nhiều rau xanh, hoa quả.
• Người bệnh nên uống khoảng 2-2,5 lít nước mỗi ngày.
• Đặc biệt, bạn không uống rượu bia trong thời gian châm cứu, bấm huyệt Giáp Xa trị bệnh.
• Luôn giữ tinh thần thoải mái, vui vẻ, không nên nóng giận.
• Kết hợp tập luyện thể dục, rèn luyện thân thể.

Qua bài viết trên chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn về vị trí huyệt Giáp Xa cũng như tác dụng của huyệt đạo này. Việc châm cứu, bấm huyệt Giáp Xa đúng cách sẽ giúp bạn đẩy lùi nhiều bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, bạn không nên tự chữa bệnh tại nhà khi chưa nắm rõ về thủ pháp bấm huyệt, châm cứu.