Huyệt Hạ Quan

Tìm hiểu chung về huyệt Hạ Quan

Là huyệt thứ 7 của kinh Vị, huyệt Hạ Quan đóng vai trò quan trọng trong hàng trăm các huyệt vị có trên cơ thể con người. 

Vì sao lại gọi là huyệt Hạ Quan? Giống như các huyệt đạo Nghinh Hương, Nhân Trung được định nghĩa trong Trung Y Cương Mục, Quan nghĩa là then cửa, khoảng trống giữa các khớp nối, Hạ là mặt dưới, ở dưới.

Huyệt ở phía dưới chỗ giao nhau giữa xương hàm dưới và xương hàm trên, giống như một cái khớp nối làm cho hàm chuyển động. Chính vì vậy nó được gọi là Hạ Quan.

Hoặc bạn có thể hiểu đơn giản là: Quan = cơ quan, Hạ = dưới. Huyệt đạo này nằm ở phía dưới xương gò má nên được gọi là Hạ Quan.

Huyệt Hạ Quan ở đâu? Cách xác định huyệt

Huyệt Hạ Quan nằm ngay phía dưới của huyệt Thượng Quan (hay còn gọi là huyệt Khách Chủ Nhân), đồng thời ở dưới động mạch.

Cách xác định chính xác huyệt rất đơn giản. Theo đó bạn ngậm miệng lại thật chặt, phần lõm xuống bên dưới xương gò má, ở trước lỗ tai chính là huyệt Hạ Quan. Khi ấn vào huyệt này hàm răng trên và dưới sẽ đều thấy đau.

Tác dụng của huyệt Hạ Quan

Xác định và bấm đúng huyệt Hạ Quan sẽ giúp thông kinh hoạt lạc (lưu thông khí huyết), sơ phong. Nhờ tác dụng đó huyệt Hạ Quan thường được ứng dụng để chuyên trị các bệnh như: 

Liệt mặt

Bệnh liệt mặt trong Đông y còn có tên gọi khác là liệt dây thần kinh số 7. Đây là tình trạng các cơ trên khuôn mặt mất khả năng chuyển động do dây thần kinh bị thương tổn. 

Khi gặp tình trạng này, cơ mặt của người bệnh có biểu hiện yếu đi, xệ xuống và tê cứng không thể cử động. Mặt mất đi khả năng bộc lộ cảm xúc, môi co giật, khó ăn uống cũng như nói chuyện. Người bệnh thường xuyên bị chảy nước dãi, mất vị giác. Đồng thời mắt của người bệnh bị xếch ngược lên, nhân trung lệch.

Ngoài ra khi bị liệt mặt, người bệnh bị giảm thính lực, chỉ nghe rõ một bên tai và có cảm giác bị ù. Bệnh có thể xảy ra ở một phần hoặc trên toàn bộ khuôn mặt phía dưới.

Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh liệt mặt. Chẳng hạn như: Viêm nhiễm dây thần kinh, trúng gió, não thiếu oxy, chấn thương,... Bệnh liệt mặt đôi khi sẽ được chữa khỏi nhờ xoa bóp, bấm huyệt Hạ Quan. Việc tác động lên các nhóm cơ trên mặt sẽ hỗ trợ phục hồi cơ mặt một cách nhanh chóng.

Đau răng

Đau răng là tình trạng thường gặp, xảy ra ở mọi đối tượng. Đau răng khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, bứt rứt, chán ăn, sụt cân. Tất cả những điều này ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và công việc.

Khi bị đau răng, ngoài việc sử dụng thuốc kháng sinh Tây y, bạn có thể bấm huyệt Hạ Quan để chữa bệnh. Bấm huyệt đúng cách sẽ xử lý nhanh chóng nguyên nhân gây đau răng, từ đó trị bệnh hiệu quả.

Đau thần kinh tam thoa

Dây thần kinh tam thoa là dây thần kinh xuất phát từ cột sống cổ, sau đó đi ra phía mặt và má. Các cơn đau dần thần kinh tam thoa thường xuất hiện đột ngột và có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Khi bị đau thần kinh tam thoa, người bệnh vô tình chạm nhẹ vào má cũng gây đau nhói ở một loạt các bộ phận như: Mặt, miệng, mắt, cằm, trán, kèm theo đó là giật mình. 

Một trong những phương pháp chữa đau dây thần kinh tam thoa đó chính là xoa bóp, bấm huyệt Hạ Quan. Cách này đã được nhiều người bệnh áp dụng, với ưu điểm là giảm nhanh các cơn đau, đồng thời tiết kiệm chi phí.

Viêm khớp thái dương hàm

Viêm khớp thái dương hàm là tình trạng người bệnh bị rối loạn thái dương hàm và các cơ mặt xung quanh. Tình trạng này gây ra những cơn đau, co thắt cơ có chu kỳ.

Nó cũng làm mất cân bằng khớp nối giữa xương sọ và xương hàm. Đồng thời làm suy giảm chức năng khớp thái dương, ảnh hưởng lớn sức khỏe và sinh hoạt hằng ngày.

Day ấn huyệt Hạ Quan sẽ xoa dịu nhanh chóng các cơn đau, người bệnh cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn.

Viêm tai giữa

Viêm tai giữa là bệnh lý phổ biến, xảy ra nhiều ở trẻ em. Bệnh hình thành do vi khuẩn, virus xâm nhập gây nhiễm trùng ống tai giữa. Viêm tai giữa khiến người bệnh giảm thính lực, đau nhói và ù tai. 

Một trong các phương pháp điều trị viêm tai giữa chính là bấm huyệt Hạ Quan. Việc này sẽ giúp giảm nhanh các cơn đau nhói do bệnh viêm tai giữa gây ra.

Cách tác động lên huyệt Hạ Quan

Sau khi xác định được chính xác vị trí, bạn có thể áp dụng các cách sau để tác động lên huyệt đạo này:

• Day, bấm huyệt: Là các tác động đơn giản và dễ thực hiện. Người bệnh dùng ngón tay bấm mạnh vào huyệt đạo để điều trị bệnh.
• Châm cứu: Việc dùng kim châm cứu yêu cầu người có chuyên môn, am hiểu về huyệt đạo thực hiện. Vì vậy bạn không nên tự châm cứu tại nhà, tránh biến chứng nguy hiểm.

Châm cứu, bấm huyệt Hạ Quan thế nào cho đúng?

Huyệt Hạ Quan có tác dụng điều trị nhiều bệnh lý như đau răng, viêm khớp thái dương hàm, liệt mặt,... Tuy nhiên để trị bệnh hiệu quả, bạn cần hiểu rõ về cách châm cứu cũng như bấm huyệt đạo này. Cụ thể:

Day, bấm huyệt đúng cách chữa đau răng

• Đầu tiên bạn cần xác định vị trí huyệt Hạ Quan
• Sau khi xác định được vị trí huyệt, bạn dùng ngón giữa ấn vào huyệt.
• Ban đầu dùng 1 ngón giữa, sau có thể dùng thêm ngón trỏ. Hai ngón tay ấn đồng thời vào huyệt đạo này và day.
• Mỗi bên bạn day khoảng 50 lần.

Ngoài cách bấm huyệt chữa đau răng, bạn cũng có thể áp dụng phương pháp châm cứu. Cách làm như sau:

• Đặt người bệnh nằm ngửa.
• Thầy thuốc xác định vị trí huyệt Hạ Quan và bắt đầu thi châm.
• Các mũi kim đâm sâu khoảng 0,5-1 thốn, dọc theo xương hàm về phía răng bị đau.

Châm cứu, bấm huyệt chữa liệt mặt

Để bấm huyệt Hạ Quan chữa liệt mặt, bạn thực hiện theo các bước dưới đây:

• Người bệnh ngồi trước gương, xác định rõ vị trí các huyệt đạo.
• Lấy ngón cái là, trụ, các ngón tay còn lại lần lượt bấm các huyệt sau: Tinh Minh, Ngư Yêu, Ấn Đường, Ty Trúc Không, Toản Trúc, Nghinh Hương, Quyền Liêu, Đồng Tử Liêu, Hạ Quan, Địa Thương, Giáp Xa, Quyền Liêu, Ế Phong, Thái Dương, Hạ Địa Thương, Phòng Trì, Thừa Tương và Giảo Cơ. Mỗi huyệt day khoảng 25 lần.
• Lưu ý: Khi bấm huyệt bạn nên nhẹ nhàng, từ tốn, tránh bạo lực khiến da tổn thương. Bạn có thể sử dụng kết hợp dầu gió, hoặc phấn xoa bóp để giảm cảm giác đau đớn khi bấm huyệt.

Thực hiện châm cứu huyệt chữa liệt mặt như sau:

• Người bệnh nằm ngửa trên giường ở tư thế thoải mái.
• Thầy thuốc chọn tổ hợp các chủ huyệt sau: Hạ Quan, Toàn Trúc, Giáp xa, Dương Bạch, Tứ Bạch, Hợp Cốc, Ty Trúc Không, Địa Phương. 
• Cùng với tổ hợp các phối huyệt gồm: Hoàn Cốt và Ế Phong (tai đau và ù, Trung Chữ (chóng mặt, đau đầu), Phong Trì (cổ gáy đau cứng), Túc Tam Lý (bệnh lâu ngày không khỏi khiến cơ thể suy nhược). 
• Thầy thuốc châm kim vào các huyệt Giáp Xa và Địa Phương bên mặt bị liệt. Đâm các kim hướng xuyên vào lẫn nhau.
• Tiếp đó đâm kim vào huyệt Dương Bạch, Ty Trúc Không, Toàn Trúc xuyên tới huyệt Ngư Yêu. 
• Châm kim huyệt Tứ Bạch, sau đó nghiêng kim 15 độ xuyên tới huyệt đạo Địa Thương.
• Sau đó châm tả và lưu kim trong vòng 30 phút. Cuối cùng vê kim lần 2.
• Với người mới bị bệnh, nên châm cứu ít nhất 1 liệu trình (10 ngày) để thấy được hiệu quả.
• Phương pháp này giúp người bệnh giảm cảm giác đau đớn một cách nhanh chóng. Đồng thời chống viêm nhiễm, tăng tuần hoàn máu, đẩy các dưỡng chất đến khu vực châm cứu nhanh và nhiều hơn.

Bấm huyệt Hạ Quan đúng cách trị đau thần kinh tam thoa

Để chữa bệnh đau thần kinh tam thoa bằng cách bấm huyệt, người bệnh làm theo các bước sau đây:

• Bạn ngồi trước gương và xác định vị trí các huyệt đạo.
• Sau đó lần lượt day ấn huyệt Thái Dương 50 lần, huyệt Tứ Bạch mỗi lần 50 lần.
• Bấm huyệt Toản Trúc mỗi bên 40 lần, huyệt Hạ Quan mỗi bên 50 lần.
• Tiếp tục day ấn huyệt Hợp Cốc mỗi bên 10 lần.
• Dùng ngón tay giữa day ấn huyệt Thừa Tương 50 lần.

Ngoài bấm huyệt, bạn cũng có thể áp dụng phương pháp châm cứu để giảm nhanh các triệu chứng bệnh.

Cách làm như sau:

• Người bệnh nằm ngửa trên giường ở tư thế thoải mái nhất.
• Thầy thuốc sẽ chọn tổ hợp các huyệt chính gồm: Hạ Quan, Toàn Trúc, Hiệp Thừa Tướng, Thái Dương, Tứ Bạch.
• Tổ hợp các huyệt phụ gồm: Thái Xung, Hợp Cốc, Phong Trì, Túc Tam Lý, Nội Đình, Hiệp Khê, Ngoại Quan.
• Sau khi xác định các huyệt đạo, thầy thuốc sẽ bắt đầu thi châm. 
• Đầu tiên nhánh 1: Châm kim xuống huyệt Toàn Trúc (hoặc Thái Dương), mũi kim hướng ra phía ngoài để dẫn cảm giác đau đến vùng trán của bệnh nhân.
• Nhánh thứ 2: Châm kim xuống huyệt Tứ Bạch, mũi kim hướng lên phía trên và ra ngoài để dẫn cảm giác đau đến môi trên của bệnh nhân.
• Nhánh thứ 3: Châm kim xuống huyệt Hạ Quan (hoặc Hiệp Thừa Tướng), mũi kim hướng xuống dưới và đi vào phía trong để dẫn cảm giác đau xuống môi dưới của bệnh nhân.
• Cuối cùng là lưu kim 15 phút trên mặt.
• Với những trường hợp ngoại cảm phong tả có thể châm thêm huyệt Hợp Cốc, Ngoại Quan.
• Người bị âm hư hỏa vượng châm thêm huyệt Phong Trì và Thái Khê.
• Người bệnh bị bốc hỏa can vị châm thêm huyệt Nội Đình và Thái Xung.
• Lưu ý: Người bệnh không nên tự châm cứu tại nhà. Việc châm sai huyệt đạo có thể dẫn tới tử vong.

Cách châm cứu, bấm huyệt Hạ Quan chữa viêm khớp thái dương hàm

Day bấm huyệt Hạ Quan chữa viêm khớp thái dương hàm là một phương pháp điều trị bệnh khá phổ biến. Cách bấm huyệt chữa viêm khớp thái dương hàm cũng rất đơn giản, người bệnh có thể thực hiện tại nhà.

Cách làm như sau:

• Người bệnh ngồi trước gương, xác định chính xác các vị trí huyệt đạo. 
• Tiếp đó người bệnh xoa da để làm nóng các mô sâu bên trong. Điều này giúp cho việc bấm huyệt diễn ra thuận lợi và hiệu quả hơn.
• Dùng tay và vuốt nhẹ nhàng huyệt Hạ Quan theo chiều của cơ cắn và cơ thái dương.
• Tiếp tục dùng ngón giữa day, bấm huyệt Hạ Quan để tạo ra các chuyển động xoay tròn.
• Phương pháp này giúp giảm nhanh triệu chứng đau nhức, đồng thời kích thích cảm giác các mô dưới da.
• Để việc trị bệnh đạt kết quả tốt nhất, bạn nên đến các bệnh viện y học cổ truyền hoặc trung tâm vật lý trị liệu để thực hiện bấm huyệt. Nếu thực hiện bấm huyệt đúng cách, bệnh sẽ khỏi chỉ sau 3-5 ngày.

Châm cứu huyệt Hạ Quan cũng là một phương pháp điều trị viêm khớp thái dương hàm. Theo đó, người bệnh nằm ngửa trên giường với tư thế thoải mái. Thầy thuốc xem xét tình  trạng bệnh và xác định vị trí các huyệt đạo cần châm cứu.

Một số huyệt đạo kết hợp với huyệt Hạ Quan để trị bệnh viêm khớp thái dương hàm như: Thừa Tương, Giáp Xa và Nội Đình. Khi châm, các mũi kim đi xiên, hướng ra phía trước hoặc sau để kích thích cảm giác dưới da. Thời gian châm cứu từ 5-10 phút, tùy tình trạng bệnh.

Bấm huyệt Hạ Quan đúng cách trị viêm tai giữa

Chữa viêm tai giữa bằng cách bấm huyệt Hạ Quan đã không còn xa lạ. Người bệnh có thể nghiên cứu và tự thực hiện tại nhà.

Cách làm như sau:

• Người bệnh ngồi trước gương và xác định vị trí huyệt đạo.
• Dùng ngón giữa ấn vào huyệt Hạ Quan. Tiếp tục dùng ngón trỏ ấn vào huyệt đạo này.
• Ấn đồng thời cả 2 ngón tay vào huyệt và day. 
• Mỗi bên bạn day khoảng 50 lần.

Với những trường hợp bệnh viêm tai giữa nặng hơn có thể áp dụng phương pháp châm cứu. Cách này bạn cần đến cơ sở y tế để những người có chuyên môn thực hiện châm cứu. Khi châm cứu huyệt Hạ Quan, mũi kim sẽ hướng về phía bên phải để dẫn cảm giác đau đến tai, từ đó trị bệnh viêm tai giữa.

Day bấm, châm cứu huyệt Hạ Quan cần lưu ý điều gì?

Như đã nói ở trên, huyệt Hạ Quan có thể điều trị nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Tuy nhiên khi châm cứu, hoặc bấm huyệt đạo này, người bệnh cần chú ý một số điều sau để tránh biến chứng nguy hiểm:

• Tuyệt đối tuân theo chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ, thầy thuốc. Không tự ý day bấm, châm cứu huyệt Hạ Quan khi chưa có chỉ định, cũng như không hiểu rõ về huyệt đạo.
• Chọn các cơ sở uy tín, người có chuyên môn để thực hiện châm cứu, bấm huyệt điều trị bệnh. Bởi những người không có chuyên môn khi thực hiện châm cứu, hoặc điều trị có thể gây tổn thương dây thần kinh, đau nhức cơ thể. Nguy hiểm hơn, thực hiện sai cách có thể dẫn đến tử vong.
• Trong quá trình điều trị không nên bỏ dở liệu trình. Việc này sẽ khiến bệnh trở nặng và khó kiểm soát hơn.
• Khi thực hiện bấm huyệt tại nhà, bạn cần cắt hết móng tay và rửa thật sạch. Đồng thời dùng lực vừa phải, tránh động tác quá mạnh gây ra tổn thương da. Để hạn chế kích thích quá mức, rách da, bạn hãy đặt một chiếc khăn mỏng lên trên huyệt đạo sau đó mới thực hiện day bấm.
• Người bệnh nên tránh gió lạnh, không nên mở cửa sổ vào ban đêm. Việc này có thể khiến cho những cơn gió độc xâm nhập gây bệnh.
• Khi châm cứu, bấm huyệt không khiến bệnh thuyên giảm cần đến ngay bệnh viện để kiểm tra.
• Ngoài ra bạn nên có một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, hợp lý. Cụ thể, bạn nên bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn, ăn nhiều rau xanh, hoa quả.
• Người bệnh nên uống khoảng 2-2,5 lít nước mỗi ngày.
• Không uống rượu bia trong thời gian châm cứu, bấm huyệt Hạ Quan trị bệnh.
• Luôn giữ tinh thần thoải mái, vui vẻ, không nên nóng giận.
• Kết hợp tập luyện thể dục, rèn luyện thân thể.

Huyệt Hạ Quan là một trong những huyệt đạo quan trọng trên cơ thể người. Châm cứu và bấm huyệt đúng cách sẽ giúp bạn hỗ trợ, điều trị nhiều bệnh lý. Tuy nhiên người bệnh không nên tự thực hiện tại nhà nếu chưa hiểu rõ về huyệt đạo. Để đảm điều trị bệnh được an toàn và hiệu quả bạn nên đến những cơ sở y tế uy tín thực hiện châm cứu, bấm huyệt Hạ Quan.