Thuốc Trị Hội Chứng Ruột Kích Thích

Thuốc trị hội chứng ruột kích thích (viêm đại tràng co thắt) khá phong phú, mang đến nhiều biện pháp lựa chọn cho người bệnh. Tuy nhiên mỗi thuốc chữa đều có ưu nhược điểm riêng và từng người bệnh cũng có nguyên nhân, triệu chứng khác nhau. Nên bệnh nhân cần phải hiểu đúng để áp dụng đúng, việc điều trị bệnh mới được hiệu quả.

Hội chứng ruột kích thích là một trong những bệnh lý về đường ruột, trên thế giới có tỷ lệ mắc bệnh từ 15 – 20%, tập trung chủ yếu ở độ tuổi từ 35 – 60 tuổi và thường gặp ở nữ giới hơn. 

Về nguyên nhân thì có thể là do chế độ ăn uống, sinh hoạt; căng thẳng quá nhiều; sử dụng nhiều chất kích thích… Triệu chứng khá giống với bệnh viêm đại tràng, thường biểu hiện ra ngoài là rối loạn đại tiện, đau bụng, mất ngủ, cơ thể suy nhược. Người bệnh cần phát hiện và sử dụng thuốc điều trị hội chứng ruột kích thích kịp thời, để không gặp phải những biến chứng nguy hiểm của bệnh.

Thuốc trị hội chứng ruột kích thích bằng Tây y

Trên thị trường hiện nay thuốc Tây chữa bệnh hội chứng ruột kích thích được chia theo triệu chứng khác nhau, dưới đây sẽ là một số nhóm thuốc được sử dụng phổ biến.

Thuốc điều trị tiêu chảy

Triệu chứng người bệnh thường gặp là rối loạn đại tiện, tình trạng bị tiêu chảy cũng thường xuyên diễn ra nên bác sĩ sẽ kê đơn cho bệnh nhân uống một trong những loại sau:

• Vinacode: Uống quá liều hoặc quá lâu có thể sẽ bị táo bón, nên thuốc sẽ được kê phù hợp với từng thể trạng bệnh từng người.
• Diarsed: Liều uống 2 viên/ lần đầu tiên đối với người nhẹ, còn người đã sang giai đoạn mãn tính thì sẽ phải uống đơn theo ngày (1- 2 viên/ ngày).
• Loperamide: Liều 2 viên/ lần, sau 4 tiếng có thể uống thêm 1 viên/ lần, nhưng ngày không quá 4 viên.

Thuốc điều trị táo bón

Tương tự triệu chứng trên, người bệnh cũng có thể gặp phải tình trạng bị táo bón kéo dài nên cần sử dụng thuốc chữa hội chứng ruột kích thích loại này để không gây biến chứng về bệnh khác.

• Laxan: Thuốc được bào chế ở dạng nén, tối đa 2 viên/ ngày, tùy vào từng tình trạng bác sĩ sẽ kê đơn.
• Forlax: Thuốc được bào chế ở dạng gói bột, tối đa 2 gói/ ngày đối với người lớn, trẻ nhỏ thì sẽ nửa liều so với người lớn.
• Normacol: Thuốc chống chỉ định với trẻ dưới 6 tuổi, thuốc được bào chế dưới dạng cốm và chỉ uống 1 – 2/gói/lần trong một ngày.

Thuốc bảo vệ niêm mạc ruột

Nhóm thuốc này sẽ giúp người bệnh có thể hấp thu dưỡng chất tốt hơn, đào thải độc tố một cách dễ dàng hơn. Từ đó niêm mạc ruột cũng sẽ được phục hồi, tình trạng viêm nhiễm niêm mạc ruột cũng sẽ được cải thiện. Vì vậy đây cũng là một trong những loại thuốc trị hội chứng ruột kích thích được người bệnh sử dụng phổ biến.

• Actapulgite: Thuốc được bào chế ở dạng bột pha sẵn 3g, thuốc chống chỉ định với trẻ dưới 6 tuổi,  người lớn uống 2 – 3 lần/ ngày, mỗi lần chỉ một gói.
• Smecta:Thuốc cũng được chia thành gói sẵn, người lớn uống 3 gói/ ngày, trẻ nhỏ thì uống tối đa 2 gói/ ngày.
• Bismuth: Thuốc uống 2 lần/ ngày vào trưa và tối, không uống quá 4 tuần liên tục.

Thuốc chống co thắt điều trị đau bụng và chướng bụng

Triệu chứng chướng bụng, đầy bụng và đau bụng đã quá phổ biến với những người mắc bệnh viêm đại tràng co thắt. Một số thuốc giúp người bệnh thuyên giảm được biểu hiện này là:

• Pepsane (gel uống), 1 – 3 gói/ ngày.
• Kremil-s (viên), 2 – 4 viên/ 4 giờ.
• Mylanta II: tối đa 60ml/ ngày.
• Một số thuốc khác: Meteospasmyl, Duspatalin,…

Corticoid

Vì thuốc có công dụng kháng  viêm khá mạnh, nên có thể gây nên những tác dụng phụ của thuốc sau khi uống như: Loãng xương, dễ gãy xương, cân nặng bất thường… Nên bác sĩ chỉ kê đơn cho những bệnh nhân hội chứng ruột kích thích nặng. Điển hình như một số thuốc trị hội chứng ruột kích thích sau: 

• Betamethason: Thuốc có nhiều dạng bào chế khác nhau, như: Viên nén, siro, xịt, dung dịch thụt, kem gel, ống tiêm,… tùy vào từng thể trạng và nhu cầu của người bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn phù hợp.
• Prednisolon: Liều dùng từ 5 – 60mg/ ngày, tăng giảm tùy vào tình trạng bệnh của từng người.
• Dexamethason: Liều dùng người lớn 0,75 – 9 mg/ngày tương đương 2 – 4 liều/ngày Trẻ trên 6 tuổi sẽ dùng dựa theo chiều cao (0,66 – 10 mg/m2/ngày) hoặc cân nặng (0,024 – 0,34 mg/kg/ngày).

Ưu nhược điểm của thuốc Tây chữa hội chứng ruột kích thích

Có một sự thực rằng nhiều người bệnh uống thuốc một cách vô tội vạ, trong khi chưa hiểu rõ về những đặc tính của thuốc. Điều này đã mang đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của người bệnh. Và trong Tây y, thuốc điều trị hội chứng ruột kích thích thì luôn có những ưu nhược điểm rõ ràng mà bệnh nhân nên biết trước khi sử dụng.

Ưu điểm:

• Hiệu quả nhanh chóng, triệu chứng ở người bệnh có thể biến mất sau một thời gian dùng thuốc.
• Người bệnh chỉ cần đến hiệu thuốc là có thể mua được thuốc theo đơn kê.
• Loại thuốc được phân loại đa dạng, nhiều lựa chọn.

Nhược điểm:

• Không điều trị dứt điểm hoàn toàn, người bệnh vẫn có thể bị tái nhiễm bệnh sau một thời gian ngưng sử dụng thuốc.
• Trong quá trình sử dụng thuốc người bệnh có thể gặp phải những tác dụng phụ do dùng không đúng liều, thuốc hết hạn sử dụng,…
• Nếu người bệnh sử dụng thuốc trong một thời gian dài có thể gây ra hiện tượng nhờn thuốc, mắc các bệnh về dạ dày khác,…

Thuốc trị hội chứng ruột kích thích bằng dân gian có thể áp dụng tại nhà

Bên cạnh phương pháp điều trị bằng thuốc Tây kể trên thì người bệnh cũng thường tìm đến những mẹo chữa bệnh được truyền miệng từ thời xa xưa. Dưới đây sẽ là một vài công thức chữa bệnh hội chứng ruột kích thích thu hút được nhiều người bệnh.

Thuốc chữa hội chứng ruột kích thích từ lá vối

Trong Đông y, nụ hoa và lá vối chứa hoạt chất kháng sinh tự nhiên, nên khi nạp vào cơ thể sẽ có công dụng khống chế các vi khuẩn có hại. Đồng thời lá vối cũng có thể chống tiêu chảy, cải thiện đại tiện, giảm đau bụng,… vì thế rất thích hợp với bệnh nhân mắc bệnh viêm đại tràng co thắt.

Chuẩn bị: 200g lá vối tươi hoặc khô đều được.

Cách thực hiện: 

• Rửa sạch, nếu là lá vối tươi thì cần phải vò nát.
• Với lượng lá vối như đã chuẩn bị sẽ đủ đun với 2 lít nước, đun cho đến khi sôi thì bật nhỏ lửa khoảng 30 phút. Sau đó để nguội nước lá vối thu được để uống trong ngày, khoảng 2 – 3 lần/ ngày.

Thuốc trị hội chứng ruột kích thích từ nha đam

Vốn nha đam có công dụng nhuận tràng, giúp người bệnh có thể dễ dàng hơn trong việc đại triện. Ngoài ra còn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và lành tính nên được rất nhiều người bệnh ưa chuộng.

Chuẩn bị: 5 lá nha đam tươi, dày thịt thì càng tốt.

Cách thực hiện:

• Sau khi rửa sạch thì cắt vỏ chỉ lấy phần thịt rồi cắt nhỏ, để xay nhuyễn hơn.
• Trộn mật ong với hỗn hợp nha đam theo tỷ lệ 1:2, rồi bảo quản trong tủ lạnh. Mỗi ngày ăn 3 lần, mỗi lần chỉ dùng 30ml theo đúng lời tư vấn của chuyên gia.

Điều trị hội chứng ruột kích thích bằng nghệ tại nhà

Củ nghệ có công dụng chống viêm, làm lành vết thương, cung cấp năng lượng cho cơ thể… nên thần dược này được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc. Đặc biệt là bài thuốc trị hội chứng ruột kích thích được kết hợp từ nghệ, mật ong, ngải cứu và mật lợn. 

Cách thực hiện:

• Xay nhuyễn hỗn hợp: Nghệ 200g và ngải cứu 300g rồi vắt lấy nước cốt.
• Đun hỗn hợp nước thu được với mật lợn và mật ong với nhiệt độ thấp, ngoáy đều cho đến khi nước cô lại đặc thành cao thì mới tắt bếp.
• Sau đó cho vào lọ, mỗi ngày pha 2 thìa với nước ấm để uống nhưng tối đa chỉ uống 3 lần/ ngày.

Bài thuốc chữa hội chứng ruột kích thích từ củ riềng

Nhờ vào công dụng kích tiêu hóa, tiêu hàn mà củ riềng cũng trở thành một trong số thần dược được sử dụng nhiều trong điều trị bệnh về đường ruột. 

Chuẩn bị: riềng tươi, lá lốt, mật ong (có hoặc không đều được).

Cách thực hiện: 

• Rửa sạch củ riềng, sau đó giã thật nát và ủ chung với lá lốt trong nước sôi.
• Sau 30 phút là có thể uống được, người bệnh có thể uống thêm chút mật ong để cải thiện hương vị.

Thuốc điều trị hội chứng ruột kích thích từ lá mơ

Với lượng chất vitamin C có trong lá mơ cũng đủ làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh như: Diệt khuẩn, khó tiêu, rối loạn đại tiện… đặc biệt là có khả năng ức chế các vết viêm nhiễm trong niêm mạc đại tràng.

Người bệnh có thể rửa thật sạch để ăn sống, uống nước cốt lá mơ nguyên chất. Nhưng để đảm bảo nguyên tắc ăn chín uống sôi thì bệnh nhân nhân kết hợp lá mơ với trứng gà theo công thức:

• Xay nhuyễn hoặc giã nát lá mơ rồi trộn với 2 quả trứng gà ta.
• Thêm gia vị để món ăn được vừa miệng, sau đó cho vào chảo để rán.
• Người bệnh có thể ăn kèm với cơm, mỗi ngày ăn 1 lần đều đặn sẽ thấy sự hiệu nghiệm của bài thuốc.

Điều trị bệnh hội chứng ruột kích thích từ vừng đen và mật ong

Công dụng của mật ong có lẽ ai cũng rõ, ngoài cung cấp năng lượng cho cơ thể thì nó còn có khả năng kháng viêm và làm lành vết thương rất tốt. Khi kết hợp với vừng sẽ giúp ngăn ngừa táo bón, giảm triệu chứng đầy bụng. 

Chuẩn bị: 200g vừng đen, thìa mật ong nguyên chất càng tốt.

Cách thực hiện: Rang chín đều vừng đen rồi cho vào lọ để dùng dần, mỗi khi dùng sẽ trộn mật ong với vừng đen theo tỷ lệ 2:1 rồi ăn (nhai thật kỹ) và mỗi ngày thực hiện công thức trên 2 lần.

Ưu nhược điểm của thuốc chữa hội chứng ruột kích thích bằng dân gian

Với sự đa dạng của bài thuốc kể trên thì người bệnh cũng có thể lựa chọn cho mình cách phù hợp nhất nhưng người bệnh cũng cần nắm được những lợi thế và mặt còn hạn chế của cách chữa này.

Ưu điểm:

• Nguyên dược liệu dễ tìm, giá thành rẻ nên chi phí cũng không cao.
• Công thức dễ làm, thực hiện nhanh chóng mà không tốn sức.
• Thành phần trong bài thuốc đều lành tính, khi sử dụng người bệnh không cần lo lắng về những tác dụng phụ như thuốc Tây y.

Nhược điểm:

• Do công thức của bài thuốc đều được truyền miệng từ nhiều đời nên có thể liều lượng không còn được chính xác.
• Sự hiệu quả của bài thuốc chưa được kiểm định bởi Bộ y tế, nên đôi khi sử dụng vẫn cần phải cân nhắc.
• Bài thuốc chữa bệnh hội chứng ruột kích thích bằng dân gian chỉ mang tính chất hỗ trợ điều trị chứ không đặc trị, với bệnh nhân ở giai đoạn nặng thì dùng sẽ không khả quan. Ngoài ra, sự hiệu quả của thuốc cũng tùy vào cơ địa từng bệnh nhân khác nhau, vì không phải ai dùng cũng có dấu hiệu thuyên giảm bệnh.

Trị hội chứng ruột kích thích bằng thuốc Đông y

Cũng giống các phương pháp đã giới thiệu ở trên, Đông y cũng có những ưu nhược điểm nhất định. Tuy nhiên, giải pháp này lại được đánh giá cao cả về tính hiệu quả và sự an toàn, lành tính trong điều trị bệnh nói chung và viêm đại tràng nói riêng.

Ưu điểm:

• Các bài thuốc Đông y đều được bào chế bằng dược thảo thiên nhiên, dựa vào nguyên căn để bốc thuốc. Người bệnh sẽ được điều trị từ bên trong, những triệu chứng của bệnh sẽ thuyên giảm dần đều theo thời gian sử dụng thuốc.
• Đồng thời người bệnh cũng sẽ xóa bỏ được những lo lắng về tác dụng của thuốc trong quá trình sử dụng. Thuốc hoàn toàn lành tính và an toàn với người bệnh sử dụng trong thời gian dài miễn theo đúng liệu trình bác sĩ đã kê đơn.
• Chi phí mua thuốc không quá cao, thậm chí còn rẻ hơn so với thuốc Tây mà hiệu quả mang lại bền vững.

Nhược điểm:

• Cũng tương tự như phương pháp dân gian, người bệnh cần phải kiên trì uống và tuân theo liệu trình mà bác sĩ kê đơn. Bởi thuốc cần có thời gian ngấm, điều trị từ nguyên căn của người bệnh nên liệu trình uống tối thiểu 1 tháng mới cảm nhận rõ rệt được sự thuyên giảm của bệnh.
• Thuốc sẽ phải sắc uống nên gây mất thời gian, lách cách. Tuy nhiên trên thị trường hiện nay có khá nhiều trung tâm sắc thuốc sẵn cho người bệnh. Khi sử dụng chỉ cần hâm nóng là có thể sử dụng, vừa tiện lợi vừa giữ nguyên được công dụng của thuốc.

1. Bài thuốc ôn trung chỉ tả

• Cơ chế: Ôn trung tán hàn, kiện tỳ chỉ tả, điều hòa tỳ vị, lý khí chỉ thống. Bài thuốc này đặc biệt hiệu quả trong trường hợp hội chứng ruột kích thích với triệu chứng đau bụng và tiêu chảy.
• Thành phần:
  • Bạch truật (12g): Chứa atractylenolide, có tác dụng kiện tỳ, táo thấp, chỉ tả.
  • Trần bì (6g): Chứa tinh dầu và flavonoid, có tác dụng lý khí, kiện tỳ, táo thấp, hành thủy, giảm đầy bụng, khó tiêu.
  • Phòng phong (12g): Chứa tinh dầu và coumarin, có tác dụng khu phong, tán hàn, trừ thấp, chỉ thống, giảm đau bụng do lạnh.
  • Mộc hương (6g): Chứa tinh dầu, có tác dụng hành khí chỉ thống, kiện tỳ tiêu thực, giảm đau bụng, đầy hơi.

2. Bài thuốc can kiện tì thang 

• Cơ chế: Sơ can lý khí, kiện tỳ hòa vị, điều hòa chức năng đại tràng, giảm triệu chứng đau bụng, đầy hơi, rối loạn đại tiện. Bài thuốc này thích hợp cho trường hợp hội chứng ruột kích thích với triệu chứng tiêu chảy và táo bón xen kẽ.
• Thành phần:
  • Bạch truật (16g): Tác dụng như đã nêu ở bài thuốc số 1.
  • Sài hồ (6g): Chứa saikosaponin, có tác dụng sơ can giải uất, điều hòa khí huyết, giảm đau bụng do căng thẳng.
  • Chỉ xác (12g): Chứa ligustilide, có tác dụng hoạt huyết hóa ứ, hành khí chỉ thống, giảm đau bụng kinh.
  • Cam thảo (6g): Chứa glycyrrhizin, có tác dụng điều hòa các vị thuốc, bổ tỳ vị, nhuận phế, chỉ khát, giải độc.

3. Bài thuốc kiện tỳ hoá thấp thang 

• Cơ chế: Kiện tỳ ích khí, hóa thấp chỉ tả, điều hòa tỳ vị, giảm triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, phân nát, mệt mỏi. Bài thuốc này phù hợp cho trường hợp hội chứng ruột kích thích với triệu chứng phân nát, mệt mỏi, chán ăn.
• Thành phần:
  • Đảng sâm (12g): Chứa polysaccharide, có tác dụng bổ trung ích khí, kiện tỳ ích phế, sinh tân chỉ khát.
  • Bạch truật (16g): Tác dụng như đã nêu ở bài thuốc số 1.
  • Hoài sơn (12g): Chứa polysaccharide, có tác dụng bổ tỳ vị, ích phế thận, cố tinh chỉ tả.
  • Ý dĩ nhân (12g): Chứa coixenolide, có tác dụng kiện tỳ thẩm thấp, thanh nhiệt bài nung, lợi niệu tiêu thũng.

Đông y điều trị viêm đại tràng dựa trên nguyên tắc xử lý sâu căn nguyên để vừa ngăn chặn được triệu chứng, vừa loại bỏ các tác nhân gây bệnh từ trong ra ngoài. Đồng thời kết hợp thanh nhiệt giải độc, kích thích tiêu hóa và phục hồi sức khỏe toàn diện hơn. Chính vì thế, hiệu quả điều trị đạt được luôn đảm bảo bền vững và triệt để.

Hội chứng ruột kích thích điều trị không khó. Tuy nhiên, người bệnh cần phát hiện sớm và lựa chọn được đúng phương pháp tác động. Chính vì vậy, để bảo vệ sức khỏe bản thân, người bệnh hãy nhanh chóng thăm khám và điều trị bằng giải pháp tốt nhất. Chúc bạn sớm tìm được thuốc chữa phù hợp và nhanh khỏi bệnh.