Đau Dạ Dày Khi Mang Thai

Định nghĩa đau dạ dày khi mang thai

Đau dạ dày khi mang thai, hay còn gọi là chứng ợ nóng thai kỳ hoặc trào ngược dạ dày thực quản khi mang thai, là một tình trạng phổ biến mà nhiều phụ nữ trải qua trong quá trình mang thai. Đây là cảm giác nóng rát hoặc khó chịu ở vùng ngực, thường lan lên cổ họng, đôi khi kèm theo vị chua hoặc đắng trong miệng.

Biểu hiện đau dạ dày khi mang thai

Triệu chứng đau dạ dày khi mang thai của mỗi bà bầu đều khác nhau, nó cũng còn tùy thuộc vào từng thời kỳ mắc bệnh. Thông thường dấu hiệu của bệnh sẽ được chia ra 3 nhóm phụ nữ có bầu bị đau dạ dày như sau:

Bà bầu bị đau dạ dày khi mang thai 3 tháng đầu

Phụ nữ khi mới mang bầu sẽ thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt một cách đột ngột, kích thích dạ dày co bóp nhiều và khiến cơ quan này chịu nhiều áp lực. Vậy nên đau dạ dày khi mang thai tháng đầu cũng rất dễ gặp.

Bà bầu 3 tháng đầu bị đau dạ dày thường có những triệu chứng như sau:

• Thường xuyên buồn nôn và nôn mửa
• Đau bụng khi đói hoặc no, sau ăn thường thấy trướng bụng và khó tiêu.
• Chán ăn, không tăng cân dù mang bầu.
• Ợ hơi, ợ chua nhiều nhất là sau ăn.
• Rối loạn đại tiện giữa táo bón với tiêu chảy.

Thông thường, bà bầu thường bị khởi phát bệnh đau bao tử ở mức độ nhẹ nên tần suất còn ít và các dấu hiệu bệnh cũng không nghiêm trọng. Thậm chí đến tuần thứ 14, các triệu chứng bệnh cũng biến mất.

Đau dạ dày khi mang bầu 3 tháng giữa

Ở giai đoạn này bà bầu đã bắt đầu thích nghi và ổn định được tâm sinh lý nên khả năng mẹ bầu bị dạ dày ở thời kỳ này không nhiều. Tuy nhiên, bạn cũng không nên chủ quan với những dấu hiệu bệnh như sau:

• Ít buồn nôn, nôn hơn nhưng thay vào đó là trớ thức ăn.
• Đau bụng vùng thượng vị và xảy ra thường xuyên vào ban đêm, ợ hơi và ợ nóng nhiều hơn.
• Cân sụt đột ngột, cơ thể mệt mỏi và uể oải.

Bà bầu đau dạ dày khi mang thai 3 tháng cuối

Khi bà bầu đau dạ dày 3 tháng cuối thai kỳ chiếm đến 80% tỷ lệ người mắc bệnh, và không khó gặp người bầu 7 tháng bị đau dạ dày. Thông thường, bà bầu sẽ có biểu hiện bệnh nặng với tần suất nhiều hơn so với hai nhóm trên Một số biểu hiện bệnh như sau:

• Đau bao tử dai dẳng với tần suất nhiều hơn.
• Ợ hơi, ợ chua và hay nôn trớ như thời kỳ ốm nghén sau khi ăn no.
• Bà bầu bị đau dạ dày 3 tháng cuối thường chán ăn, không muốn ăn vì không thấy đói, khiến cơ thể mệt mỏi và suy nhược.

• Chán Ăn Mất Ngủ
• Mất Ngủ Buồn Nôn
• Đau Đầu Buồn Nôn
• Ợ Hơi Đau Bụng
• Ợ Hơi Đầy Bụng
• Ợ Hơi Khó Thở
• Ợ Chua Buồn Nôn
• Ợ Chua Nóng Cổ
• Ợ Hơi Buồn Nôn
• Đau Thượng Vị

Bà bầu đau dạ dày (bao tử) là do đâu?

Đau dạ dày khi mang thai là tình trạng người bệnh có biểu hiện đau nhiều ở vùng thượng vị, ở trên rốn và dưới phần ức. Cơn đau có thể kéo đến mỗi khi người bệnh đói bụng, ăn no hoặc sau khi dùng thực phẩm bẩn, đồ chứa chất kích thích… tùy vào từng giai đoạn nhiễm bệnh.

Đồng thời cũng có nhiều nguyên nhân gây bệnh, nhất là với những đối tượng bước vào thời kỳ thay đổi tâm sinh lý như bà đầu. Minh chứng rõ nhất chính là theo số liệu thống kê Y khoa cho thấy, có đến 80% mẹ bầu bị đau bao tử trong 3 tháng cuối thai kỳ.

Cùng với đó là những kết luận về bà bầu đau dạ dày là do đâu, cụ thể sau:

• Nội tiết tố bất ổn: Khi mang thai, hormone progesterone trong cơ thể của bà bầu sẽ dễ tăng đột ngột, vì chúng được tiết ra để hạn chế nguy cơ sảy thai. Khi này nhu động ruột sẽ giảm làm rối loạn chức năng đường ruột, khi đó áp lực ổ bụng cũng tăng và dịch vị dạ dày cũng tiết ra nhiều hơn. Từ đó, sức khỏe của đường tiêu hóa cũng sẽ bị ảnh hưởng và khiến bà bầu bị dạ dày.
• Ốm nghén: Với 3 tháng đầu của thai kỳ, bà bầu thường sẽ gặp phải hiện tượng này, tùy vào từng cơ địa khác nhau nhưng thường sẽ có những triệu chứng buồn nôn, chán ăn,... Khi đó ít nhiều cũng sẽ ảnh hưởng đến đến hoạt động tiêu hóa, dạ dày co bóp quá mức trong một thời gian dài nên rất dễ gây tổn thương cho dạ dày.
• Tử cung giãn nở: Thông thường từ tháng thứ 4 thai kỳ, tử cung của bà bầu sẽ giãn nở để đảm bảo được không gian cho thai nhi. Với vấn đề này thì ổ bụng sẽ bị tạo áp lực mạnh, gây kích thích dạ dày và gây bệnh.
• Căng thẳng thần kinh: Đặc biệt là những phụ nữ lần đầu mang thai, luôn lo lắng và căng thẳng về những vấn đề liên quan đến thai nhi làm tăng áp lực lên dây thần kinh não, khi đó nhu động ruột cũng sẽ bị ảnh hưởng kích thích bài tiết axit quá mức gây hại dạ dày.
• Thói quen ăn uống: Bà bầu luôn có chế độ ăn uống khác so với người bình thường, có thể là ăn quá nhiều hoặc không ăn được nhiều. Đôi khi ăn uống cũng tùy vào cảm hứng, cơn thèm nên sẽ khiến dạ dày phải chịu áp lực nặng. Ngoài ra nhiều bà bầu thường xuyên ăn đêm, sử dụng thực phẩm không tốt cho sức khỏe cũng sẽ gây đau bao tử. Vậy nên mẹ bầu bị đau dạ dày phải làm sao để đảm bảo được chế độ ăn uống khoa học, đúng giờ và đủ bữa thì sức khỏe của hai mẹ con mới được ổn định.

Mẹ bầu bị đau dạ dày có sao không, nguy hiểm không?

Đối với câu hỏi “Bà bầu bị đau dạ dày có sao không?” thì các chuyên gia cũng chia sẻ rằng, bệnh đau dạ dày vốn không gây nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi. 

Tuy nhiên khi các triệu chứng kéo dài sẽ khiến chất lượng cuộc sống của bà bầu bị ảnh hưởng, gián tiếp gây nên những ảnh hưởng xấu cho thai nhi. Thậm chí còn khiến cho sự phát triển của thai nhi bị chững lại, không tăng cân, không phát triển như những thai nhi khác.

Cụ thể về một số biến chứng mà mẹ bầu đau dạ dày có thể gặp phải:

• Thai phụ bị sụt cân liên tục, cơ thể suy nhược, xanh xao.
• Thai nhi ốm yếu, cân nặng không đạt tiêu chuẩn, sự phát triển không đồng đều và có thể khi sinh bé sẽ có hệ miễn dịch sẽ kém.
• Đường ruột của bà bầu có thể xuất hiện ổ viêm loét nặng ở dạ dày hoặc thực quản…
• Một số biến chứng bệnh nguy hiểm: xuất huyết tiêu hóa và thủng dạ dày...

Chính vì vậy, ngay khi cơ thể thấy có những dấu hiệu bất thường thì mẹ bầu nên tìm đến bệnh viện để được chẩn đoán bệnh và có hướng chữa trị đau dạ dày cho bà bầu an toàn, hiệu quả.

Cách chẩn đoán bệnh chính xác trong giai đoạn thai kỳ

Chẩn đoán đau dạ dày trong thai kỳ là một thử thách do những thay đổi sinh lý và hạn chế trong việc sử dụng một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh. Các phương pháp thường được sử dụng bao gồm:

Thăm khám lâm sàng và đánh giá tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bụng và hỏi về các triệu chứng đau, tiền sử bệnh lý dạ dày.

Xét nghiệm máu:

• Công thức máu để phát hiện thiếu máu, nhiễm trùng.
• Xét nghiệm chức năng gan và thận.
• Xét nghiệm Helicobacter pylori.

Nội soi dạ dày tá tràng: Được chỉ định khi nghi ngờ tổn thương nghiêm trọng. Quá trình nội soi cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm.

Siêu âm bụng: Đánh giá các cơ quan trong ổ bụng, an toàn cho thai nhi nhưng có thể không phát hiện được các tổn thương nhỏ.

Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm phân để phát hiện máu ẩn. X-quang bụng thường không được khuyến cáo trừ trường hợp cần thiết với liều tia thấp và biện pháp bảo vệ thai nhi.

Đối tượng phụ nữ dễ bị đau dạ dày khi có thai

Đau dạ dày khi mang thai tuy phổ biến nhưng không phải ai cũng gặp. Dưới đây là các đối tượng phụ nữ có nguy cơ cao hơn:

• Tiền sử đau dạ dày hoặc các vấn đề tiêu hóa: Nếu từng gặp các vấn đề này, bạn dễ bị tái phát khi mang thai.
• Mang thai lần đầu: Thay đổi nội tiết tố và áp lực lên cơ thể có thể khiến hệ tiêu hóa nhạy cảm hơn.
• Mang thai đa thai: Áp lực lên dạ dày tăng, dễ gây ợ nóng, trào ngược và đau dạ dày.
• Tam cá nguyệt thứ ba: Thai nhi lớn gây áp lực lên dạ dày, dễ gây ợ nóng và đau.
• Chế độ ăn không lành mạnh: Thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, đồ uống có ga, cà phê, rượu bia kích thích dạ dày.
• Căng thẳng: Căng thẳng ảnh hưởng tiêu hóa, làm triệu chứng đau dạ dày nặng hơn.
• Nhiễm vi khuẩn HP: Vi khuẩn này gây viêm loét dạ dày, tăng nguy cơ đau dạ dày khi mang thai.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

• Đau dữ dội, dai dẳng và không có dấu hiệu thuyên giảm
• Nôn mửa kéo dài, nôn ra máu
• Phân đen hoặc có máu
• Sốt cao
• Sụt cân không rõ nguyên nhân
• Khó nuốt
• Đau lan ra lưng hoặc vai

Báo cáo cho bác sĩ trong lần khám tới nếu:

• Ợ nóng, ợ chua thường xuyên
• Đầy hơi, khó tiêu
• Thay đổi thói quen đi tiêu

Bà bầu bị đau dạ dày phải làm thế nào để không ảnh hưởng đến thai nhi?

Phụ nữ mang thai là đối tượng bệnh nhân nhạy cảm, nên hướng xử lý và phương pháp điều trị đều cần phải thận trọng, không nên tự ý sử dụng thuốc Tây. Đặc biệt là bà bầu bị đau dạ dày làm thế nào cũng cần phải tuân thủ theo đúng với những ý kiến và lời khuyên của chuyên gia.

Bà bầu bị đau bao tử nên cải thiện chế độ ăn uống

Đối với những bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa thì chế độ ăn uống đều quyết định đến 40% tỷ lệ chữa bệnh thành công. Vậy nên, ngay từ khi có những biểu hiện bất thường thì bà bầu cũng cần phải xây dựng và thay đổi thói quen ăn uống để mình để cải thiện triệu chứng. 

Dưới đây là một số lời khuyên bà bầu bị đau dạ dày nên làm gì?

• Tuyệt đối không sử dụng bất kỳ loại thực phẩm và đồ uống gây kích thích, ảnh hưởng đến sức khỏe của dạ dày như: rượu bia, nước ngọt có gas (coca cola, pepsi…), trà đặc, đồ ăn nhanh, món ăn chiên rán nhiều dầu mỡ và gia vị, hoa quả chứa nhiều axit (cóc, xoài, cam quýt…), dưa muối….
• Mẹ bầu không nên ăn quá nhiều, nhất là vào ban đêm. Nên lên thực đơn ăn uống đủ dưỡng chất đáp ứng đủ nhu cầu cho sự phát triển của thai nhi. Giảm áp lực lên dạ dày bằng cách chia nhỏ khẩu phần ăn nhiều lần trong ngày, mỗi lần cách nhau 2 – 3 giờ.
• Kiêng ăn những món chưa chín (gỏi, tiết canh,..), nhai kỹ và ăn chậm, không ăn dồn dập hay vội vàng. Nên chọn thực phẩm mềm, lỏng, dễ tiêu hóa và ít gia vị. Ưu tiên những ăn canh xương hầm, đồ luộc hấp,… để quá trình hoạt động của dạ dày được giảm bớt gánh nặng. 
• Bổ sung nước, vitamin và chất xơ để cân bằng được dưỡng chất của cơ thể, đồng thời cung cấp đầy đủ nhu cầu của sản phụ và thai nhi.

Xây dựng chế độ sinh hoạt, tập luyện khoa học để giảm đau dạ dày ở bà bầu

Đau dạ dày khi mang thai đang ngày càng phổ biến, nhất là thời buổi công việc bận rộn như hiện nay. Việc sắp xếp và cân bằng thời gian giữa công việc với nghỉ ngơi chưa khoa học cũng sẽ khiến tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.

Chính vì vậy, các chuyên gia cũng đưa ra lời khuyên với bà bầu về cách tạo thói quen tốt trong việc xây dựng chế độ sinh hoạt và tập luyện khoa học của mình để hỗ trợ điều trị bệnh.

• Bà bầu mang thai bị đau dạ dày nên dành thời gian nghỉ ngơi cân bằng với công việc nhằm hạn chế stress và giúp cơ thể thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng.
• Đối với những mẹ bầu yếu, đau dạ dày nặng thì nên tạm ngưng công việc, nhất là việc cần vận động mệnh. Bởi khi bầu càng lớn, tử cung càng giãn và gây áp lực lên dạ dày nên tình trạng bệnh có thể nặng hơn nếu không cân bằng tốt.
• Loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực, chứng lo âu để tinh thần được thoải mái và không còn stress. Vì tinh thần căng thẳng cũng là yếu tố gây bệnh phổ biến ở bà bầu đau bao tử. Mẹ bầu có thể áp dụng một số biện pháp cải thiện tinh thần như: Đọc sách, nghe nhạc, tập yoga, đi bộ, ngủ đủ giấc…

Theo dân gian, bà bầu bị đau dạ dày phải làm sao?

Từ xưa ông cha ta đã để lại muôn vàn bài thuốc chữa dân gian cho bà bầu đau bao tử, an toàn và lành tính khi áp dụng. Bởi thành phần đều đến từ thiên nhiên, chứa nhiều hoạt chất tốt cho cơ thể và đặc biệt chúng có công dụng thuyên giảm những triệu chứng của bệnh dạ dày. 

Tuy nhiên, các bài thuốc chữa này chỉ giúp cải thiện triệu chứng, không thể làm bệnh biến mất như thuốc đặc trị. Vậy nên những bà bầu có dấu hiệu bệnh nặng thì nên tìm đến phương pháp đặc trị hơn.

Dưới đây là một vài bài thuốc phổ biến, mẹ bầu có biểu hiện bệnh nhẹ có thể áp dụng tại nhà:

Nghệ và mật ong giảm đau dạ dày khi mang thai

Chất Curcumin trong nghệ có khả năng kích thích hoạt động của cơ quan tiêu hóa mà không làm tăng dịch vị trong dạ dày. Còn mật ong kháng khuẩn mạnh, tái tạo thương tổn rất tốt nên khi kết hợp mẹ bầu sẽ thuyên giảm bệnh hiệu quả.

Cách dùng rất đơn giản, chỉ cần trộn tinh bột nghệ và mật ong theo tỷ lệ 2:1 rồi dùng trực tiếp trước bữa ăn, ngày 2 lần.

Trà gừng ấm cải thiện đau dạ dày ở bà bầu

Hoạt chất Gingerol có trong gừng sẽ giúp giảm viêm, ức chế vi khuẩn có hại và giảm cảm giác nôn mửa, buồn nôn, đau dạ dày…

Cách dùng chỉ cần thái lát mỏng gừng tươi và đem hãm với nước sôi trong 15 phút, sau đó để ấm rồi uống ngày 2 lần.

Nước nha đam làm giảm cơn đau, hạn chế táo bón

Nha đam có hàm lượng nước dồi dài, cùng với tính mát và nhuận tràng nên khi uống mẹ bầu sẽ giảm tình trạng dạ dày co bóp quá mức và hết táo bón. Ngoài ra axit amin, polyphenol có trong gừng còn có thể cải thiện và bảo vệ niêm mạc bị viêm loét.

Bà bầu chỉ cần lọc thịt của nha đam rồi pha với nước ấm để dùng trực tiếp trong một thời gian sẽ có dấu hiệu thuyên giảm.

Trong Tây y, bà bầu bị đau dạ dày nên uống thuốc gì?

Trên thị trường hiện nay, có khá nhiều loại thuốc chữa bệnh dạ dày nhưng đối với phụ nữ mang thai thì số lượng thuốc cũng bị hạn chế hơn nhiều.

Bởi thành phần có trong thuốc sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thai nhi, có thể gây ra những biến chứng không mong muốn. Vậy nên, mỗi khi bà bầu sử dụng thuốc đều cần phải cẩn trọng và tuân thủ theo đúng với chỉ dẫn của bác sĩ.

Một số tên thuốc chữa bệnh đau dạ dày phổ biến:

• Thuốc giảm tiết axit: Esomeprazole, Omeprazole, lansoprazole...
• Thuốc kháng sinh: Tetracycline, Metronidazol, amoxicilin

Đông y điều trị an toàn

Đông y xem xét đau dạ dày trong thai kỳ như một sự mất cân bằng trong cơ thể, thường liên quan đến các yếu tố như:

• Tỳ vị hư nhược: Chức năng tiêu hóa suy yếu, dẫn đến các triệu chứng như đầy bụng, ợ chua, buồn nôn.
• Can khí uất kết: Căng thẳng, lo lắng gây ứ trệ khí huyết, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa.
• Đàm thấp ứ trệ: Tích tụ dịch ẩm trong cơ thể gây khó tiêu, đầy bụng.

Phương pháp điều trị của Đông y tập trung vào việc điều chỉnh sự mất cân bằng này thông qua các bài thuốc sau:

Bổ Trung Ích Khí Thang

• Thành phần: Hoàng kỳ 12g, Đảng sâm 9g, Bạch truật 9g, Cam thảo 6g, Trần bì 6g, Thăng ma 6g, Sài hồ 6g, Đương quy 9g
• Công dụng: Kiện tỳ, ích khí, thăng dương. Thường dùng trong trường hợp tỳ vị hư nhược, biểu hiện qua các triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, đầy bụng, ợ hơi, tiêu chảy.
• Cách dùng: Sử dụng bằng cách sắc thuốc và uống mỗi ngày một thang, chia thành 2-3 lần uống.

Hương Tô Tán

• Thành phần: Hương phụ 6g, Tô diệp 3g, Bạch truật 9g, Trần bì 6g, Bán hạ 6g (chế), Chỉ xác 6g, Cam thảo 3g, Gừng tươi 3 lát
• Công dụng: Lý khí, giải uất, hòa vị, chỉ thống. Thích hợp cho các trường hợp đau dạ dày do lạnh, có các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, ợ hơi.
• Cách dùng: Sử dụng bằng cách sắc thuốc và uống mỗi ngày một thang, chia thành 2-3 lần uống.

Bình Vị Tán

• Thành phần: Hoàng liên 3g, Hoàng cầm 6g, Bán hạ 9g (chế), Chỉ thực 9g, Mộc hương 3g, Cam thảo 3g, Đại táo 3 quả, Gừng tươi 3 lát
• Công dụng: Thanh nhiệt, tả hỏa, hòa vị, chỉ thống. Dùng cho các trường hợp đau dạ dày do nhiệt, có các triệu chứng ợ chua, nóng rát thượng vị, khát nước, táo bón.
• Cách dùng: Sử dụng bằng cách sắc thuốc và uống mỗi ngày một thang, chia thành 2-3 lần uống.

Dược liệu hỗ trợ trị đau dạ dày

Đông y sở hữu một kho tàng dược liệu phong phú, đa dạng, có khả năng hỗ trợ điều trị hiệu quả các triệu chứng đau dạ dày thường gặp trong thai kỳ. Các dược liệu này không chỉ tác động trực tiếp vào việc giảm đau, giảm viêm, trung hòa acid dịch vị mà còn giúp điều hòa chức năng tỳ vị, cải thiện tiêu hóa, giảm căng thẳng và ổn định tâm lý, từ đó mang lại sự thoải mái và cải thiện chất lượng cuộc sống cho thai phụ.

Một điểm mạnh nổi bật của dược liệu Đông y là tính an toàn cao, đặc biệt quan trọng trong giai đoạn nhạy cảm của thai kỳ. Các vị thuốc thường có nguồn gốc tự nhiên, được sử dụng với liều lượng phù hợp và kết hợp hài hòa để giảm thiểu tối đa nguy cơ tác dụng phụ, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

Dưới đây là một số dược liệu Đông y thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị đau dạ dày khi mang thai:

• Hoàng liên
• Bạch truật
• Cam thảo
• Chỉ thực
• Mộc hương

Để có một cơ thể khỏe mạnh và sự phát triển toàn diện của thai nhi thì mẹ bầu nên đến ngay bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán và đưa ra hướng điều trị thích hơn nhất. Hy vọng những kiến thức về đau dạ dày khi mang thai đã hữu ích với bạn!

Có thể bạn cần:

• Top 9+ cách chữa đau dạ dày cho bà bầu hiệu quả, thực hiện đơn giản tại nhà
• Top 10 thuốc đau dạ dày cho bà bầu hiệu quả và lưu ý sử dụng