Trẻ Bị Viêm Họng Hạt Có Mủ

Trẻ bị viêm họng hạt có mủ là gì?

Viêm họng hạt có mủ ở trẻ em là một giai đoạn tiến triển nặng của viêm họng, thường do nhiễm khuẩn (vi khuẩn hoặc virus) gây ra. Trong tình trạng này, niêm mạc họng của trẻ bị viêm nhiễm nặng và kéo dài, dẫn đến sự phì đại của các mô bạch huyết ở thành sau họng, tạo thành các hạt nhỏ màu đỏ hoặc hồng.

Đặc trưng của viêm họng hạt có mủ là sự hình thành các ổ mủ trên bề mặt các hạt này. Mủ là một chất lỏng đặc, màu vàng hoặc trắng, chứa các tế bào bạch cầu, vi khuẩn và các sản phẩm của quá trình viêm.

Triệu chứng điển hình của bệnh

• Đau họng dữ dội nhất là khi nuốt hoặc nói chuyện. Cơn đau có thể lan lên tai, khiến trẻ khó chịu và quấy khóc.
• Sốt cao liên tục, thường trên 38 độ C, kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, đau đầu, buồn nôn.
• Ho khan hoặc ho có đờm, nặng hơn về đêm và sáng sớm, có thể gây khàn tiếng.
• Hơi thở hôi, đặc biệt khi trẻ thở ra.
• Quan sát thấy các hạt mủ, hạt trắng trên thành họng, amidan và vòm họng.
• Amidan sưng to, đỏ có thể xuất hiện các mảng trắng.
• Nổi hạch ở cổ, có thể sưng to và đau khi chạm vào.
• Khó nuốt, khó thở, thậm chí ngưng thở khi ngủ (ở trẻ nhỏ).

Ngoài các triệu chứng điển hình trên, trẻ còn có thể gặp một số triệu chứng khác như:

• Chảy nước mũi, nghẹt mũi.
• Đau đầu, chóng mặt.
• Mệt mỏi, chán ăn.
• Buồn nôn, nôn.
• Đau bụng, tiêu chảy (ở một số trẻ).

Trẻ bị viêm họng hạt có mủ do đâu?

Viêm họng hạt có mủ là tình trạng viêm họng kéo dài và hình thành nên các hạt có chứa mủ. Nguyên nhân dẫn đến viêm họng hạt có mủ ở trẻ em là:

• Không được vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
• Do vi khuẩn, virus (virus cúm, sởi, thủy đậu,...).
• Trẻ có chế độ ăn uống không hợp lý: Cho trẻ ăn quá nhiều thức ăn đông lạnh, thực phẩm cay nóng,...
• Không cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho trẻ để nâng cao sức khỏe và tăng cường sức đề kháng. Đề kháng yếu tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân xâm nhập và gây bệnh.
• Trẻ thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng, khi thải, nấm mốc, hóa chất, khói bụi,...
• Cơ thể trẻ tiếp xúc với môi trường lạnh nhưng không được giữ ấm, nhất là vùng cổ và ngực.
• Do trẻ la hét quá sức, nói nhiều gây khàn giọng, đau họng, sau đó không chữa trị kịp thời dẫn đến viêm họng mủ.
• Trẻ tiếp xúc với những người đang mắc bệnh đường hô hấp do virus, vi khuẩn gây ra.
• Cổ họng trẻ bị khô do thời tiết, nhiệt độ môi trường hoặc nghẹt mũi phải thở bằng họng.

Các nguyên nhân này đều là tiền đề cho vi khuẩn tấn công và khiến trẻ bị viêm họng hạt có mủ. Vi khuẩn và vi rút gây bệnh xâm nhập và tấn công làm suy yếu hệ miễn dịch của đường hô hấp.

Biến chứng của viêm họng hạt có mủ

• Áp xe amidan: Đây là biến chứng thường gặp nhất, gây sưng đau amidan dữ dội, nuốt khó, sốt cao.
• Áp xe quanh amidan: Viêm nhiễm lan rộng ra các mô xung quanh amidan, gây đau nhức, sưng tấy vùng cổ.
• Viêm tấy quanh amidan: Tình trạng viêm nhiễm lan rộng ra mô liên kết xung quanh amidan, gây đau, sưng, sốt, và khó nuốt.
• Viêm tai giữa: Nhiễm trùng có thể lan lên tai giữa qua vòi nhĩ, gây đau tai, chảy mủ tai.
• Viêm xoang: Viêm nhiễm lan lên xoang, gây nghẹt mũi, chảy mũi, đau đầu.
• Viêm phế quản, viêm phổi: Viêm nhiễm lan xuống đường hô hấp dưới, gây ho, khó thở, sốt.
• Viêm cầu thận cấp: Tình trạng viêm cầu thận do phản ứng miễn dịch với vi khuẩn gây viêm họng.
• Thấp tim: Biến chứng nguy hiểm gây tổn thương van tim, khớp và các cơ quan khác.

Cách chẩn đoán bệnh chính xác

Việc chẩn đoán chính xác viêm họng hạt có mủ rất quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Theo đó, bác sĩ sẽ kết hợp đánh giá các yếu tố sau:

Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra trực quan vùng họng bằng đèn soi, quan sát các dấu hiệu sau:

• Thành họng đỏ, sưng: Niêm mạc họng bị viêm nhiễm thường xuất hiện màu đỏ và sưng tấy.
• Hạt: Quan sát thấy các hạt lớn nhỏ không đều ở thành sau họng và hai bên họng.
• Mủ: Các hạt có thể có màu trắng hoặc vàng, chứa mủ.
• Hạch bạch huyết: Các hạch bạch huyết ở cổ có thể sưng to khi có viêm nhiễm.

Xét nghiệm hỗ trợ: Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ nghi ngờ, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm công thức máu: Giúp đánh giá tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể.
• Test nhanh liên cầu khuẩn: Xét nghiệm này giúp xác định xem viêm họng có phải do liên cầu khuẩn gây ra hay không.
• Nuôi cấy vi khuẩn: Giúp xác định loại vi khuẩn gây bệnh và lựa chọn kháng sinh phù hợp.
• Nội soi tai mũi họng: Giúp quan sát rõ hơn tình trạng viêm nhiễm và các tổn thương trong họng.

Trẻ như thế nào dễ bị viêm họng hạt có mủ?

• Trẻ có hệ miễn dịch yếu: Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp.
• Trẻ thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây bệnh: Vi khuẩn hoặc virus gây bệnh có thể thông qua không khí hoặc tiếp xúc để lây lan bệnh.
• Trẻ sống trong môi trường ô nhiễm: Sống trong môi trường ô nhiễm, khói bụi, hóa chất độc hại làm tăng nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp.
• Trẻ có tiền sử dị ứng: Trẻ bị dị ứng với phấn hoa, bụi nhà, lông động vật... cũng dễ mắc viêm họng hạt có mủ.
• Trẻ có tiền sử mắc các bệnh đường hô hấp: Trẻ từng bị viêm mũi, viêm xoang, viêm VA... có khả năng bị viêm họng hạt có mủ cao hơn.
• Trẻ có chế độ dinh dưỡng không hợp lý: Trẻ thiếu chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C và kẽm, sẽ làm giảm sức đề kháng của cơ thể.

Biện pháp phòng ngừa tình trạng trẻ bị viêm họng hạt có mủ

• Vệ sinh cổ họng cho bé sạch sẽ hàng ngày. Tốt nhất nên đánh răng cho bé 2 lần/ ngày và súc họng bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng.
• Giữ ấm cho trẻ trong mùa đông, hoặc khi thay đổi thời tiết thất thường. Khi cho trẻ ở phòng có điều hoà cũng nên chú ý không để nhiệt độ quá thấp.
• Cần cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho trẻ nhỏ. Đặc biệt là các loại vitamin có trong rau củ tươi và trái cây. Đồng thời bố mẹ cần cho bé uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày.
• Cha mẹ tuyệt đối không nên cho trẻ ăn đồ lạnh, đồ cay nóng, vì đây là một trong các nguyên nhân chính gây ra viêm họng.
• Hạn chế để trẻ tiếp xúc với môi trường ẩm mốc, khói bụi hay có các tác nhân dễ gây dị ứng.
• Nếu trẻ có biểu hiện sốt, cha mẹ cần cho bé mặc đồ thoáng mát, và chườm khăn lạnh lên trán để hạ nhiệt.

Khi nào trẻ cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa?

Mặc dù một số trường hợp viêm họng hạt có mủ có thể tự khỏi, tuy nhiên, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng ngay khi nhận thấy các dấu hiệu sau:

• Sốt cao liên tục trên 38.5 độ C kéo dài hơn 2 ngày hoặc sốt cao không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
• Đau họng dữ dội, trẻ quấy khóc, bỏ bú, khó nuốt, thậm chí không thể nuốt nước bọt.
• Khó thở, thở khò khè.
• Nổi hạch ở cổ, đau khi chạm vào.
• Phát ban trên da, đặc biệt là ở vùng ngực và bụng.
• Mệt mỏi, lừ đừ, kém ăn, ngủ li bì.
• Các triệu chứng không có dấu hiệu thuyên giảm sau 2-3 ngày điều trị tại nhà.

Cách điều trị tình trạng viêm họng hạt có mủ ở trẻ

Hiện nay có rất nhiều cách được dùng để điều trị viêm họng hạt có mủ ở trẻ em. Cha mẹ có thể tham khảo và sử dụng một trong số các cách thông dụng sau:

Thuốc Tây y chữa viêm họng hạt có mủ ở trẻ

Cha mẹ có thể sử dụng các biện pháp Tây y để điều trị bệnh cho trẻ. Tuy nhiên, trước khi lựa chọn các phương pháp này, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ. Các biện pháp Tây y dễ để lại tác dụng phụ cho cơ thể. Trẻ nhỏ càng dễ phải chịu ảnh hưởng do các chức năng trong cơ thể chưa hoàn thiện.

• Sử dụng thuốc điều trị

Thuốc Tây y trị viêm họng hạt ở trẻ thường là thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng virus. Các loại thuốc này có tác dụng tiêu diệt nhanh các tác nhân gây bệnh. Có thể sử dụng thêm các loại thuốc kháng viêm, tiêu đờm trị ho để điều trị bệnh cho trẻ.

Một số các loại thuốc Tây y thường dùng điều trị bệnh viêm họng hạt ở trẻ là: Thuốc kháng sinh Penicillin V, Amoxicillin, Erythromycin ethyl succinat,...

Thuốc Tây y có tác dụng làm giảm nhanh các triệu chứng viêm họng ở trẻ nhỏ. Nhưng nếu cho trẻ sử dụng thuốc nhiều sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ. Cách chữa này nên áp dụng khi bị viêm họng hạt có mủ ở giai đoạn nhẹ, các dấu hiệu ban đầu của bệnh sẽ thuyên giảm nhanh chóng.

Tuy nhiên, thuốc kháng sinh không có khả năng trị khỏi tận gốc bệnh viêm họng hạt có mủ. Không chỉ vậy, khi sử dụng thường xuyên có thể bị nhờn thuốc và gây ra các tác dụng phụ.

Khi sử dụng thuốc kháng sinh chữa bệnh viêm họng hạt cho trẻ thì cha mẹ cần phải thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Chú ý: không tự ý mua thuốc kháng sinh về dùng hoặc cho trẻ dừng uống thuốc trong quá trình điều trị.

• Sử dụng biện pháp đốt họng

Trẻ bị viêm họng hạt có mủ còn thể sử dụng biện pháp đốt họng để trị bệnh. Có thể sử dụng biện pháp đốt hạt bằng điện hoặc bằng bước sóng lớn. Các biện pháp này thực hiện đơn giản, không gây đau và giảm nhanh các triệu chứng bệnh.

Tuy nhiên, đây không phải là biện pháp an toàn, hiệu quả  cho trẻ. Khi thực hiện đốt hạt, dễ mắc phải các rủi ro ảnh hưởng đến cổ họng. Điều trị không dứt điểm dễ để lại các biến chứng nguy hiểm.

Trẻ có thể bị ung thư vòm họng hoặc ảnh hưởng đến thanh quản và khả năng nói về sau. Bên cạnh đó, chi phí để điều trị cao hơn nhiều so với các biện pháp điều trị khác. Cha mẹ có thể cân nhắc và lựa chọn cách điều trị viêm họng khác an toàn và hiệu quả hơn cho con.

Đốt hạt là biện pháp không an toàn cho trẻ, nhất là trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. Vì vậy, trước khi cha mẹ lựa chọn phương pháp này cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

Chữa bệnh tại nhà bằng các mẹo dân gian

Trong dân gian có rất nhiều cách được áp dụng để điều trị bệnh viêm họng hạt cho trẻ nhỏ. Đây là các cách đơn giản, mang lại hiệu quả điều trị cao. Bên cạnh đó, các mẹo dân gian này rất an toàn, có thể sử dụng cho trẻ dưới 2 tuổi.

Các mẹo chữa bệnh cha mẹ cần biết để điều trị cho trẻ khi bị viêm họng hạt có mủ là:

Dùng nước rau diếp cá và nước cháo loãng

Rau diếp cá và nước cháo loãng là một trong các mẹo chữa viêm họng cho trẻ được nhiều người sử dụng. Lá rau diếp cá có chứa các hoạt chất chống viêm cao. Vì vậy, đây là cách chữa bệnh cho trẻ an toàn, lành tính và giúp giảm nhanh các triệu chứng đau rát, khó chịu.

Cách thực hiện:

• Lấy 1 nắm rau diếp cá rửa sạch bằng nước muối, để ráo nước
• Sau đó, đem rau xay nhuyễn và lọc lấy nước cốt
• Nấu cháo loãng, rồi lấy một bát nhỏ
• Trộn nước rau diếp cá với bát cháo và cho lên bếp đun sôi kỹ.
• Mẹ có thể thêm một ít đường để cháo có vị ngọt và bé dễ uống hơn
• Mỗi ngày cho bé uống 3 lần, mỗi lần 1 ly nhỏ.
• Uống đều đặn, sau 3 ngày các triệu chứng bệnh ở trẻ sẽ thuyên giảm

Ngoài ra, cũng có thể cho trẻ uống nước ép rau diếp cá để điều trị bệnh đạt hiệu quả tốt hơn.

Sử dụng lá xương sông và mật ong trị bệnh cho trẻ

Trong Đông y, lá xương sông có mùi hơi hăng, có tác dụng chữa triệu chứng đau, rát cổ rất tốt. Khi trẻ có biểu hiện viêm họng hạt, cha mẹ có thể áp dụng bài thuốc chữa bệnh từ lá xương sông và mật ong.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị lá xương sông và mật ong nguyên chất
• Lá xương sông rửa sạch, thái nhỏ
• Cho lá xương sông vào chén hấp cùng mật ong trong khoảng 10 phút
• Lấy nước cốt cho bé uống 3 lần/ngày
• Thuốc sẽ có hiệu quả sau 3 - 5 ngày sử dụng đều đặn

Sử dụng lá húng chanh hấp đường phèn

Lá húng chanh có chứa hoạt chất kháng viêm, kháng khuẩn giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây viêm họng.

Cách sử dụng:

• Lấy 20g lá húng chanh rửa sạch, cắt nhỏ
• Cho húng chanh vào chén hấp cách thủy cùng 20g đường phèn trong khoảng 15 - 20 phút
• Chắt lấy nước cốt húng chanh hấp đường phèn cho trẻ uống khi còn ấm. Mỗi ngày cho trẻ uống 3 lần, sau 3 - 5 ngày tình trạng bệnh ở trẻ sẽ được cải thiện.

Điều trị cho trẻ bị viêm họng hạt có mủ bằng Đông y

Ngoài sử dụng thuốc Tây y và mẹo dân gian, cha mẹ còn có thể sử dụng thảo dược tự nhiên để trị bệnh cho bé. Đây là các thảo dược an toàn và lành tính, trong đó lại chứa nhiều dược tính có tác dụng kháng khuẩn, diệt virus.

Theo Đông y, viêm họng mủ do các chức năng tạng phế suy yếu, tà khí xâm nhập, hỏa viêm, ứ trệ khí huyết, can khí bị uất kết, khí không thông, đờm uất ở họng. Vì vậy, Đông y vừa điều trị bệnh vừa chú trọng cải thiện sức khỏe từ bên trong.

Một số bài thuốc Đông y chữa viêm họng cho trẻ em là:

Bài thuốc 1

• Sử dụng các vị thuốc: Liên kiều, sinh địa, kinh giới mỗi vị 12g; thăng ma, xạ can, cát cánh mỗi vị 10g; huyền sâm, hoàng liên, trạch tả, hoàng bá, phòng phong, bạch chỉ, trần bì mỗi vị 8g;  cam thảo, thổ phục linh, kim ngân hoa mỗi vị 6g; xuyên bối mẫu 4g và 3 lát gừng tươi.
• Đem tất cả các vị thuốc đã chuẩn bị cho vào ấm và sắc cùng nước để  uống. Mỗi ngày uống nước thuốc 2 – 3 lần duy trì uống thuốc trong 3 ngày.

Bài thuốc 2

• Sử dụng các thảo dược: Lô căn, thiên hoa phấn, ngưu bàng, phù bình, cát cánh, xạ can, sơn đậu căn, sinh địa mỗi vị 12g; nhân sâm, thăng ma, mỗi thứ 8g; hoàng liên, cam thảo, liên kiều mỗi vị 4g.
• Sắc uống mỗi ngày 1 thang và uống hết nước thuốc trong ngày. Thực hiện trong một tuần để chữa viêm họng hạt có mủ.

Bài thuốc 3

• Sử dụng nguyên liệu: Sinh địa, huyền sâm mỗi vị 16g, xạ can 6g, bạch cương tàm 8g; kê huyết đằng, mạch môn, thạch hộc, tang bạch bì  mỗi vị 12g; Và cam thảo nam 2g.
• Mỗi ngày sắc một tháng, khi sử dụng thuốc chia uống 2 lần/ngày.

Ưu điểm của phương pháp Đông y: Các bài thuốc có hiệu quả nhanh chóng, dễ dàng sử tại nhà. Không chỉ vậy, đây là biện pháp điều trị còn có chi phí thấp và giúp vết thương nhanh lành hơn.

Tuy nhiên, khi sử dụng các bài thuốc Đông y để điều trị bệnh cho trẻ nhỏ cần chú ý:

• Sử dụng đúng liều lượng thuốc để bệnh nhanh khỏi và tránh nguy cơ biến chứng.
• Mỗi ngày sử dụng một thang thuốc, không nên để thuốc qua đêm, thuốc thiu ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của trẻ.
• Khi sử dụng thuốc, trẻ gặp bất cứ vấn đề gì phải đưa ngay đến cơ sở y tế để thăm khám.

Dược liệu hỗ trợ trị bệnh hiệu quả

Trong bối cảnh kháng sinh đang dần mất đi hiệu quả do tình trạng kháng thuốc gia tăng, việc sử dụng dược liệu trong hỗ trợ điều trị viêm họng hạt có mủ ngày càng được quan tâm. Dược liệu không chỉ mang lại hiệu quả điều trị tích cực mà còn hạn chế tác dụng phụ, phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là những người có cơ địa nhạy cảm với thuốc Tây.

Các dược liệu này thường chứa các hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh, giảm sưng đau và làm dịu các triệu chứng khó chịu tại vùng họng. Ngoài ra, một số dược liệu còn có khả năng giảm ho, long đờm, tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ cơ thể chống lại nhiễm trùng và đẩy nhanh quá trình phục hồi.

Một số dược liệu thường được sử dụng trong hỗ trợ điều trị viêm họng hạt có mủ:

• Kim ngân hoa.
• Bồ công anh.
• Cát cánh.
• Cam thảo.
• Gừng.
• Tía tô.
• Lá húng chanh.

Mặc dù mang đến hiệu quả tích cực, an toàn, tuy nhiên, cần sử dụng dược liệu đúng cách và có sự giám sát của thầy thuốc để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Trẻ bị viêm họng hạt có mủ rất nguy hiểm, vì vậy cha mẹ cần có biện pháp chữa trị kịp thời. Tuy nhiên, trẻ em là đối tượng có sức đề kháng yếu, không nên tự ý sử dụng thuốc điều trị bệnh. Cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để có phác đồ điều trị tốt nhất.