Bàn chân nứt nẻ, bong tróc, ngứa ngáy khiến bạn khó chịu, mất tự tin? Đây có thể là dấu hiệu của bệnh á sừng ở chân, một vấn đề da liễu có thể gặp ở mọi đối tượng. Ở bài viết này, Tapchidongy sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết căn bệnh này, từ đó có phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Bệnh á sừng ở chân là gì?
Chân là một trong những vị trí dễ bị á sừng nhất. Biểu hiện qua các dấu hiệu như da khô, nứt, bong tróc và ngứa, thường gặp ở bàn chân, gót chân và ngón chân. Trong những trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng như đau rát, chảy máu, đỏ và sưng tấy.
Tình trạng này không phân biệt lứa tuổi, xuất hiện phổ biến và trở nên trầm trọng hơn vào mùa đông khi điều kiện thời tiết trở nên lạnh giá và khô cằn. Á sừng ở chân là một bệnh lý dai dẳng và có xu hướng tái phát nhiều lần. Đặc biệt khi da tiếp xúc với các chất gây kích ứng như hóa chất tẩy rửa, xà bông, và sản phẩm mỹ phẩm, nguy cơ bùng phát bệnh càng diễn biến khôn lường.
Dấu hiệu bệnh á sừng ở chân
- Da trở nên khô cứng: Là một trong những biểu hiệu sớm nhất, da chân của bệnh nhân thường khô, cảm giác sần và khác biệt rõ ràng so với các khu vực da khác. Điều này thường rõ nét ở phần đầu ngón chân, lòng bàn chân và mép ngoài bàn chân.
- Phát triển lớp da sừng: Khi tình trạng da khô tiếp diễn, da sẽ hình thành các lớp sừng dày lên và cuối cùng bong tróc ra, tạo thành những mảnh da màu trắng và cảm giác xù xì khi sờ vào.
- Cảm giác ngứa: Sự tích tụ và bong tróc liên tục của lớp sừng trên da chân gây ra cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, thúc đẩy người bệnh gãi. Từ đó, bệnh có thể dẫn đến nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập.
- Da nứt nẻ và chảy máu: Da bị khô có thể nứt nẻ và chảy máu dễ dàng, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết lạnh. Nếu cố gắng gãi hoặc chà xát, tình trạng này có thể trở nên tồi tệ hơn, làm rộng các vết nứt đến những khu vực lân cận.
- Xuất hiện mụn nước: Trong một số trường hợp, da có thể phát triển mụn nước nhỏ, gây cảm giác ngứa và khó chịu, báo hiệu sự nhiễm trùng bởi vi khuẩn.
- Mệt mỏi và mất ngủ: Cảm giác ngứa ngáy, đặc biệt vào buổi tối, có thể cản trở giấc ngủ. Điều này khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức qua thời gian.
Hình ảnh á sừng ở chân
Nguyên nhân gây bệnh
- Di truyền: Có một nguy cơ đáng kể rằng bệnh á sừng có thể được di truyền. Khoảng một nửa số trẻ có cha mẹ mắc bệnh này cũng có nguy cơ phát triển bệnh, và nguy cơ này giảm đi nếu chỉ một trong hai người mắc bệnh.
- Dinh dưỡng không cân đối: Một chế độ ăn thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu như vitamin A, D, C và các khoáng chất khác có thể làm suy yếu lớp sừng của da, khiến nó dễ tổn thương trước vi khuẩn và vi nấm, gây suy giảm khả năng miễn dịch tại da.
- Điều kiện thời tiết: Thời tiết lạnh và độ ẩm thấp tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh á sừng.
- Tiếp xúc với hóa chất: Sử dụng hóa chất độc hại, chất tẩy rửa, xà phòng và mỹ phẩm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Phản ứng dị ứng: Phản ứng với thực phẩm, bụi, nấm mốc, lông vật nuôi, phấn hoa, và các yếu tố môi trường khác cũng có thể gây bệnh.
- Biến đổi nội tiết tố: Các giai đoạn như dậy thì, mang thai, tiền mãn kinh và mãn kinh đều có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Sử dụng một số loại thuốc: Các loại thuốc nhất định có thể ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch của da, làm suy yếu nó trước các tác nhân gây bệnh.
- Vệ sinh cá nhân: Thói quen vệ sinh cá nhân không đúng cách, bao gồm việc làm sạch da quá mức hoặc không đủ, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Đồng thời, việc ngâm chân trong nước nóng quá thường xuyên cũng có thể là yếu tố góp phần.
Biến chứng á sừng ở chân
Á sừng ở chân thường khá khó khăn trong việc loại bỏ hoàn toàn tình trạng bệnh, có khả năng tái phát cao. Mặc dù không trực tiếp đe dọa đến sức khỏe cơ bản của bệnh nhân nhưng việc không áp dụng các biện pháp can thiệp kịp thời có thể dẫn đến một số hậu quả nghiêm trọng:
- Sự lan rộng của tổn thương: Các vùng da bị bong tróc và nứt nẻ không chỉ giới hạn ở chân mà còn có thể mở rộng sang các khu vực khác của cơ thể, tạo điều kiện cho các biến chứng phức tạp hơn nếu không được quản lý đúng cách.
- Rủi ro nhiễm trùng: Nếu không duy trì vệ sinh đúng cách cho các vùng da tổn thương, khả năng phát triển nhiễm trùng da là rất cao. Thậm chí, nó có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, một tình trạng y tế khẩn cấp cần được xử lý ngay lập tức.
- Ảnh hưởng thẩm mỹ và tâm lý: Những vết nứt trên da có thể gây mất tự tin, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống xã hội và tâm trạng của bệnh nhân.
Chẩn đoán bệnh á sừng ở chân
- Tiền sử bệnh lý: Bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng của bạn, bao gồm thời gian xuất hiện, mức độ nghiêm trọng và các yếu tố làm cho các triệu chứng của bạn trở nên tốt hơn hoặc xấu đi.
- Khám da: Bác sĩ sẽ kiểm tra da của bạn để tìm các dấu hiệu của bệnh á sừng, chẳng hạn như da khô, nứt nẻ, bong tróc và ngứa.
- Xét nghiệm da: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm da để loại trừ các tình trạng khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự.
Một số xét nghiệm da thường được sử dụng để chẩn đoán bệnh á sừng ở chân:
- Xét nghiệm KOH: Xét nghiệm này được sử dụng để tìm nấm, có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bệnh á sừng.
- Sinh thiết da: Xét nghiệm này liên quan đến việc lấy một mẫu da nhỏ để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Đối tượng nào dễ mắc bệnh á sừng ở chân?
- Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh á sừng: Bệnh á sừng có thể di truyền, vì vậy nếu bạn có người thân bị bệnh á sừng, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Những người sống ở vùng khí hậu khô: Khí hậu khô có thể làm da mất nước, khiến nó dễ bị nứt nẻ và bong tróc hơn.
- Những người có da nhạy cảm: Da nhạy cảm dễ bị kích ứng bởi các chất tẩy rửa mạnh, xà phòng và các hóa chất khác.
- Những người bị suy giảm hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch suy yếu có thể khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng da hơn, dễ gây bệnh á sừng ở chân.
Cách phòng ngừa bệnh á sừng ở chân
- Tránh việc tự ý loại bỏ các lớp da bong tróc hoặc sử dụng các dụng cụ cứng, sắc nhọn để chà xát da, nhằm tránh làm tổn thương da và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm.
- Giảm thiểu thời gian tiếp xúc với nước, đặc biệt là tránh ngâm chân trong nước quá lâu và sử dụng nước quá nóng hoặc nước muối.
- Duy trì độ ẩm cho da bằng cách thoa kem dưỡng ẩm, đồng thời chăm sóc da chân một cách nhẹ nhàng và sạch sẽ. Nên sử dụng sản phẩm diệt khuẩn phù hợp và thực hiện tẩy tế bào chết định kỳ.
- Chọn lựa giày dép thoáng khí, phù hợp với kích thước chân để tránh gây áp lực và tổn thương cho da.
- Hạn chế tiếp xúc với các chất hóa học gây hại như dầu, các loại chất tẩy rửa, mỹ phẩm không phù hợp. Nếu công việc yêu cầu tiếp xúc với hóa chất, cần sử dụng đầy đủ trang bị bảo hộ như găng tay, ủng cao su và khẩu trang.
- Bổ sung rau củ, trái cây vào chế độ ăn hàng ngày để cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho sức khỏe làn da. Điều này giúp cơ thể giảm thiểu mức tiêu thụ thực phẩm gây dị ứng và các chất kích thích.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
- Triệu chứng không cải thiện hoặc trở nên tồi tệ hơn sau khi áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà.
- Phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, sưng, đau, nóng, hoặc có mủ.
- Cảm thấy đau đớn không chịu nổi hoặc bất kỳ sự khó chịu nào ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
- Bệnh tiến triển nhanh chóng, lan rộng ra các khu vực lớn hơn của da hoặc xuất hiện ở các bộ phận khác của cơ thể.
- Nếu bạn hoặc người thân trong gia đình có tiền sử mắc bệnh á sừng hoặc các bệnh da liễu khác và có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh.
Phương pháp điều trị bệnh á sừng ở chân
Bệnh á sừng ở chân không phải là tình trạng nghiêm trọng, nhưng nó là một dạng bệnh lý kéo dài và khó điều trị dứt điểm. Các phương pháp can thiệp hiện hành chủ yếu tập trung vào việc làm giảm bớt các biểu hiện của bệnh và hạn chế khả năng tái phát.
Điều trị bằng Tây y
Việc điều trị bệnh á sừng ở chân bằng phương pháp dùng thuốc hiện đại ngày càng được ưa chuộng do sự tiện lợi và khả năng mang lại kết quả nhanh chóng.
Dựa vào nguồn gốc và mức độ biểu hiện của bệnh, các chuyên gia da liễu có thể tư vấn sử dụng các loại thuốc nhất định như sau:
Nhóm thuốc bôi ngoài da
Các loại thuốc này chủ yếu nhằm mục đích giảm tình trạng viêm, ngứa, sưng đỏ, giúp da mau lành và giảm thiểu tình trạng bong tróc, nứt da. Các thuốc như:
- Nhóm chứa Steroid (ví dụ: Gentrisone, Fucicort) có hiệu quả trong việc kiểm soát viêm và ngăn chặn việc bong tróc da.
- Nhóm thuốc bôi chứa Nizoral hoặc các chất dẫn xuất từ Imidazol, hỗ trợ điều trị nấm và vi khuẩn trên bề mặt da.
Nhóm thuốc uống
- Thuốc kháng sinh và thuốc chống nấm: Nhằm loại bỏ vi khuẩn và nấm gây hại, ngăn chặn sự phát triển và lây lan của nhiễm trùng.
- Thuốc kháng histamin H1 như Fexofenadine, Telfast, Loratadin, Cetirizin... giúp giảm ngứa và dị ứng.
- Corticoid uống: Sử dụng trong các trường hợp nghiêm trọng với liều lượng được kiểm soát, thường là từ 5 – 10 ngày.
- Bổ sung vitamin tổng hợp: Việc bổ sung các vitamin như A, C, B, E... giúp tăng cường sức khỏe và khả năng phục hồi của da.
Lưu ý rằng: Việc sử dụng các loại thuốc cần tuân theo sự chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả, tránh các phản ứng phụ không mong muốn.
Đông y trị bệnh á sừng ở chân
Theo Đông y, nguyên nhân gây á sừng ở chân thường do cơ địa nóng trong, máu phong ngứa nhiều, gây tích tụ độc tố và bộc phát lên bề mặt da. Để khắc phục bệnh, người bệnh nên dùng các bài thuốc cho tác dụng trục phong ngứa trong người, hỗ trợ giảm bớt nóng ở can, thận, từ đó làm cho cơ thể mát dần.
Bài thuốc ngâm:
- Thành phần: Đương quy 18g, lá ngải 20g, phòng phong 15g, xà sàng tử 20g, khổ sâm 30g, bạch liên bì 14g, kinh giới 18g.
- Cách thực hiện: Cho thuốc vào 2,5 lít nước, đun sôi rồi nhỏ lửa 30 phút. Lọc, loại bã, pha thêm 500ml nước lọc. Dùng nước này rửa hoặc ngâm vùng da ngứa. Đối với ngứa toàn thân, cần hỏi ý kiến chuyên gia về liều lượng.
Bài thuốc uống:
- Thành phần: Phòng phong 14g, thổ phục linh 30g, sinh địa 25g, cam thảo 8g, bạch tiêu bì 22g, ý dĩ 12g, thuyền thoái 10g, vỏ bí đao 20g, sinh thạch cao 20g, kinh giới 12g.
- Cách thực hiện: Hòa giải các thành phần trên với 1,5 lít nước và đun nhỏ lửa cho đến khi dung dịch còn lại khoảng 250ml. Tắt bếp, lọc lấy nước và bỏ phần bã. Dung dịch thu được chia làm ba phần đều nhau và uống hết trong một ngày, chia làm ba lần: buổi sáng, trưa và chiều.
Liệu trình điều trị á sừng chân theo phương pháp Đông y thường bao gồm việc kết hợp giữa việc sử dụng thuốc ngâm và thuốc uống để tăng hiệu quả điều trị.
Mẹo dân gian trị bệnh á sừng ở chân
Ngoài phác đồ điều trị y khoa, không ít bệnh nhân tìm đến các phương pháp trị liệu từ kinh nghiệm dân gian để giảm bớt các triệu chứng mà bệnh á sừng gây ra. Các biện pháp truyền thống sau đây được đánh giá cao về khả năng làm dịu da và giảm viêm:
Lá trầu không: Giúp kháng khuẩn, chống viêm và giảm đau, là một lựa chọn tuyệt vời trong điều trị các bệnh da. Cách áp dụng:
- Chuẩn bị 5-7 lá trầu không sạch, vò nát sau khi ngâm trong nước muối loãng.
- Đun sôi 2.5 lít nước và thêm lá trầu không vào, đun nhỏ lửa thêm 5 phút.
- Sử dụng nước này để ngâm rửa hoặc lau nhẹ lên khu vực da bị ảnh hưởng sau khi nó đã nguội.
Cây Vòi Voi: Với tính mát, giảm viêm và tiêu độc, cây vòi voi thích hợp cho việc điều trị các vấn đề da. Cách sử dụng:
- Rửa sạch cây, ngâm với nước muối, sau đó giã nát.
- Áp dụng bã cây lên vùng da bị tổn thương và giữ khoảng 20 phút trước khi rửa sạch với nước ấm.
Dầu Dừa: Là một liệu pháp hydrat hóa, giúp làm mềm và mịn da, dầu dừa cũng là một lựa chọn phổ biến để chăm sóc da bị á sừng. Người bệnh tiến hành làm ấm dầu dừa và thoa nhẹ nhàng lên khu vực ảnh hưởng, massage trong khoảng 10 phút.
Những giải pháp từ dân gian giúp hỗ trợ trong việc làm mềm da, giảm viêm, phù hợp cho các trường hợp bệnh nhẹ. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất và tránh biến chứng, việc tuân thủ phác đồ điều trị từ các chuyên gia y tế là điều cần thiết.
Dược liệu chữa bệnh á sừng ở chân
Việc sử dụng các nguồn dược liệu tự nhiên trong chữa trị bệnh á sừng ở chân nhận được sự đánh giá cao từ nhiều bệnh nhân. Các loại thảo dược thường được lựa chọn trong điều trị bệnh bao gồm Kim ngân hoa, Ké đầu ngựa, cùng nhiều loại dược liệu khác như Thiên mã hồ, Tang bạch bì, Bí đao và Trầu không, mang lại sự cân bằng và hồi phục cho làn da từ sâu bên trong.
Cụ thể, các loại dược liệu này có khả năng làm dịu ngứa, giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn và tăng tốc độ phục hồi cho làn da. Tuy nhiên, sự tham vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế là bước thiết yếu để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả khi sử dụng các phương pháp này. Người bệnh tuyệt đối đừng bỏ qua để tránh gặp phải các biến chứng không cần thiết.
Á sừng ở chân không trực tiếp gây nguy hiểm đến sức khỏe, nhưng nó có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và gây rối loạn sinh hoạt thường ngày. Vì vậy, việc đề cao sự cẩn trọng và không ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ y khoa khi nhận thấy những triệu chứng không bình thường là điều cực kỳ cần thiết.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!