Á sừng liên cầu là một dạng rối loạn chức năng da khá phổ biến, gây chốc loét, bong tróc da. Bệnh diễn biến dai dẳng và dễ tái phát, đặc biệt thường gặp nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Kịp thời phát hiện và xử lý dứt điểm sẽ giúp người bệnh hạn chế biến chứng bội nhiễm, hoại tử da và sớm bình phục.
Á sừng liên cầu là bệnh gì?
Á sừng liên cầu là một biến thể phức tạp của bệnh á sừng. Đặc trưng bởi tình trạng viêm da cơ địa nơi, lớp sừng trên da chưa phát triển hoàn thiện, khiến da bong tróc và hình thành các mảng sừng lớn.
Vùng da đầu, tay và chân là những khu vực dễ bị ảnh hưởng nhất. Chủ yếu do sự xâm nhập của vi khuẩn như liên cầu và tụ cầu. Tình trạng tích tụ mồ hôi và bã nhờn không được vệ sinh đúng cách. Khi điều kiện môi trường trở nên thuận lợi, các tổn thương sẽ phát triển và mở rộng trên lớp sừng da.
Mùa đông là thời điểm á sừng liên cầu thường bùng phát mạnh mẽ nhất. Căn bệnh này không có khả năng lây từ người sang người.
Các dấu hiệu bệnh á sừng liên cầu
- Thay đổi cấu trúc da: Các khu vực bị ảnh hưởng thường trở nên cứng và sần sùi hơn, với lớp da dày dần và bong tróc tạo thành các mảng màu trắng có kích thước đa dạng. Vùng da tổn thương có thể nứt và chảy máu.
- Mụn nước nhỏ: Mụn nước nhỏ có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc theo cụm, chứa dịch nhầy bên trong. Khi vỡ, chất lỏng rò rỉ có thể gây lan truyền mụn nước sang các vùng da khác.
- Ngứa ngáy và đau đớn: Cảm giác ngứa dữ dội và đau đớn có thể xuất hiện, với việc gãi liên tục làm tăng nguy cơ bội nhiễm. Sự khó chịu này ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, làm suy giảm chất lượng ăn uống và giấc ngủ.
- Ảnh hưởng đến tinh thần và sinh hoạt: Cảm giác đau rát và ngứa ngáy không chỉ làm mệt mỏi người bệnh mà còn ảnh hưởng đến tinh thần và hoạt động hằng ngày. Đối với trẻ em, điều này có thể gây ra tình trạng quấy khóc, biếng ăn, và thậm chí là suy dinh dưỡng và suy nhược cơ thể.
Khi phát hiện các dấu hiệu trên, người bệnh cần nhanh chóng tìm kiếm sự chăm sóc y tế từ các bệnh viện và cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Người bệnh tránh để bệnh tiến triển tới các giai đoạn nặng hơn, gây biến chứng nguy hiểm.
Hình ảnh triệu chứng bệnh á sừng liên cầu
Nguyên nhân gây bệnh
Trong ngành y học hiện đại, căn nguyên của bệnh á sừng liên cầu vẫn chưa được khám phá hoàn toàn. Dù vậy, qua nghiên cứu lâm sàng, đã có những yếu tố được xác định có thể làm tăng khả năng phát triển của bệnh:
- Di truyền: Bệnh á sừng liên cầu thường có yếu tố di truyền mạnh mẽ, với khả năng di truyền lên tới 45% trong một số trường hợp, nghĩa là nguy cơ bạn mắc bệnh tăng lên nếu có người thân trong gia đình từng mắc bệnh.
- Nội tiết tố: Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, nhất là ở phụ nữ trong các giai đoạn quan trọng như mang thai, cho con bú, hoặc mãn kinh, được xác định là một trong những nguyên nhân chính.
- Yếu tố cơ địa: Những người có tiền sử mắc bệnh da hoặc các bệnh về gan, thận có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển bệnh á sừng liên cầu.
- Phơi nhiễm dị nguyên: Tiếp xúc liên tục với các yếu tố dị ứng như lông động vật, phấn hoa, nấm mốc, và bụi có thể tăng khả năng phát sinh bệnh.
- Tiếp xúc hóa chất: Các sản phẩm có chứa hóa chất độc hại như chất tẩy, mỹ phẩm, nước hoa, hoặc chất nhuộm tóc cũng được coi là nguy cơ gây ra bệnh, đặc biệt trên da đầu.
- Thiếu hụt dinh dưỡng: Chế độ ăn thiếu các vitamin như A, C, E liên quan trực tiếp đến sự phát triển của bệnh á sừng liên cầu, ảnh hưởng đến lớp sừng và khả năng bảo vệ da.
- Ảnh hưởng thời tiết: Biến đổi thời tiết đột ngột và nhiệt độ cao hay thấp có thể làm cho bệnh trở nên trầm trọng hơn.
- Rối loạn miễn dịch và tiết mồ hôi: Một hệ miễn dịch không ổn định hoặc sự tăng tiết mồ hôi có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, cũng như khiến da mất đi sự cân bằng tự nhiên của mình.
- Lối sống: Những thói quen như cọ xát da thường xuyên, sử dụng nước nóng để vệ sinh, mặc quần áo chật có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bệnh Á sừng liên cầu có nguy hiểm không?
Dù là tình trạng bệnh da liễu lành tính và không trực tiếp đe dọa đến tính mạng, nhưng không thể phủ nhận các rủi ro và hậu quả tiềm ẩn nếu bệnh không được quản lý, điều trị thích hợp. Dưới đây là phân tích chi tiết về mức độ nguy hiểm của bệnh:
- Rủi ro bội nhiễm và hoại tử: Bệnh gây ra sự bít tắc lỗ chân lông, dẫn đến việc viêm da trở nên tồi tệ hơn. Trong trường hợp nặng, điều này có thể dẫn đến cảm giác đau đớn và thậm chí là hoại tử ở các khu vực bị ảnh hưởng.
- Biến chứng nhiễm trùng máu: Vi khuẩn có thể dễ dàng xâm nhập qua da bị tổn thương, gây nhiễm trùng huyết, ảnh hưởng đến sức khỏe của các cơ quan nội tạng khác như tim mạch, viêm tủy xương, ... Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể dẫn đến bại liệt.
- Suy giảm chức năng da: Bệnh gây mất cân bằng điện giải trên da, làm suy yếu sức khỏe tổng thể., từ đó giảm khả năng miễn dịch và khiến cơ thể mệt mỏi.
- Ảnh hưởng thẩm mỹ và tâm lý: Tình trạng da khô, nứt nẻ và sần sùi không chỉ ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài mà còn gây ra tâm lý tự ti, mặc cảm, làm giảm khả năng giao tiếp và tương tác xã hội của người bệnh.
Phương pháp chẩn đoán á sừng liên cầu
Bệnh á sừng liên cầu thường xuất hiện theo mùa và có thể chẩn đoán bằng các triệu chứng trên da. Trong buổi khám, bác sĩ sẽ thu thập thông tin từ bệnh nhân về thời gian xuất hiện và tiến triển của các dấu hiệu. Đồng thời, bác sĩ tìm hiểu về tiền sử gia đình liên quan đến bệnh á sừng.
Để xác định chính xác bệnh, bác sĩ có thể tiến hành các phân tích phòng thí nghiệm, bao gồm việc soi và phân tích mẫu tế bào da dưới kính hiển vi. Trong trường hợp có dấu hiệu của nhiễm trùng nấm hoặc viêm da dị ứng. Bác sĩ lấy mẫu vảy da để thử nghiệm với dung dịch KOH. Việc này giúp phân biệt và xác định nguyên nhân của bệnh.
Ai dễ bị á sừng liên cầu
Bệnh á sừng liên cầu không phân biệt đối tượng và có thể ảnh hưởng đến mọi người. Tuy nhiên, các nghiên cứu và quan sát lâm sàng đã chỉ ra rằng trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ mầm non là nhóm có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn do nhiều yếu tố. Lý do là bởi:
- Trước hết, làn da của trẻ nhỏ còn rất mỏng manh và dễ bị tổn thương. Lớp biểu bì non nớt của trẻ không đủ khả năng bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài. Điều này khiến cho vi khuẩn, vi rút và các dị nguyên khác dễ dàng xâm nhập và gây ra tình trạng viêm da, trong đó có á sừng liên cầu.
- Thêm vào đó, hệ miễn dịch của trẻ nhỏ cũng chưa phát triển đầy đủ, khiến trẻ ít có khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng da. Sự non nớt của hệ miễn dịch không chỉ giảm khả năng phản ứng với các tác nhân gây bệnh mà còn có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh khi đã phát triển.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh á sừng liên cầu
- Duy trì cơ thể Hydrat hóa: Uống ít nhất 2 đến 3 lít nước mỗi ngày là cần thiết để duy trì độ ẩm cho da, giúp da mềm mại và giảm nguy cơ nứt nẻ.
- Vệ sinh da cẩn thận: Hàng ngày, bạn cần vệ sinh da bằng những sản phẩm nhẹ nhàng. Tránh sử dụng những loại sữa tắm hoặc xà phòng chứa hóa chất mạnh có thể kích ứng da.
- Chọn trang phục phù hợp: Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát giúp giảm thiểu tình trạng da bị kích ứng do mồ hôi và độ ẩm, đặc biệt trong thời tiết nóng bức.
- Ăn uống lành mạnh: Bổ sung chế độ ăn giàu rau củ, trái cây và ngũ cốc vào thực đơn hàng ngày. Điều này không chỉ tốt cho sức khỏe tổng thể mà còn hỗ trợ duy trì làn da khỏe mạnh.
- Cẩn thận khi sử dụng mỹ phẩm mới: Lựa chọn sản phẩm mỹ phẩm từ những thương hiệu uy tín. Tránh sử dụng sản phẩm chứa chất gây hại cho da.
- Giữ gìn môi trường sống: Môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng giúp hạn chế tối đa sự tiếp xúc với các tác nhân gây hại như bụi bẩn và lông thú. Từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Tránh nơi ô nhiễm và đông người: Hạn chế tiếp xúc với không khí ô nhiễm và nơi đông người. Có thể giúp giảm thiểu sự lây lan của các tác nhân gây bệnh.
- Tập thể dục đều đặn: Hoạt động thể chất hàng ngày không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất mà còn tăng cường hệ miễn dịch. Giúp cơ thể kháng lại bệnh tật tốt hơn.
Người bệnh áp dụng một cách nhất quán và kiên trì những biện pháp trên sẽ góp phần đáng kể vào việc phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh á sừng liên cầu. Từ đó, bạn duy trì một làn da khỏe mạnh và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
- Các triệu chứng của bệnh không thuyên giảm hoặc trở nên tồi tệ hơn sau khi áp dụng các biện pháp tự chăm sóc tại nhà.
- Xuất hiện các dấu hiệu của nhiễm trùng da như đỏ, sưng, đau, nóng hoặc có mủ.
- Bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
- Các vùng da bị tổn thương lan rộng hơn.
- Nếu người bệnh là trẻ em và có các triệu chứng của bệnh á sừng liên cầu, cần gặp bác sĩ ngay lập tức để nhận được sự chăm sóc đúng đắn và kịp thời.
Việc đánh giá sớm bởi bác sĩ giúp xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Từ đó, người bệnh xây dựng được phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Điều trị á sừng liên cầu đúng cách
Mặc dù không tồn tại phương pháp chữa trị đặc hiệu cho bệnh á sừng liên cầu hiện nay, nhưng các bệnh nhân vẫn có thể quản lý và kiểm soát tốt tình trạng bệnh thông qua nhiều biện pháp khác nhau.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào độ nặng của tình trạng viêm nhiễm và giai đoạn phát triển của bệnh. Yêu cầu bác sĩ tư vấn và thiết kế một kế hoạch điều trị cá nhân hóa, tối ưu nhất cho từng trường hợp.
Sử dụng thuốc tây trong điều trị á sừng liên cầu
- Thuốc kháng Histamin: Thuốc này giúp giảm các triệu chứng khó chịu như ngứa ngáy, nhưng có thể gây ra tác dụng phụ như buồn ngủ hoặc chóng mặt. Một số loại thuốc kháng Histamin thường được kê đơn như Diphenhydramine, Chlorpheniramine, Cetirizine, …
- Thuốc chống viêm: Dành cho những trường hợp bệnh nặng, có khả năng ngăn chặn sự viêm nhiễm và quá trình sừng hóa da. Một số thuốc như Fexofenadin, Prednisolon và Cetirizin thường được kê đơn.
- Thuốc kháng sinh và điều hòa miễn dịch: Những loại thuốc này giúp kiểm soát nhanh chóng triệu chứng và tăng cường hệ miễn dịch. Các lựa chọn phổ biến như Pimecrolimus và Tacrolimus.
- Thuốc Salicylic Acid: Được sử dụng để bôi ngoài da, giúp làm dịu, kháng khuẩn và giảm viêm cho vùng da bị tổn thương bởi á sừng.
- Thuốc chống nấm: Các dẫn xuất Imidazol và Nizoral là lựa chọn phổ biến giúp chống lại nấm da. Một trong những nguyên nhân có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
- Thuốc bổ: Cung cấp sức đề kháng và sức khỏe tổng thể cho người bệnh, hỗ trợ quá trình hồi phục.
Những nhóm thuốc Tây y này không chỉ giúp kiểm soát triệu chứng mà còn cải thiện đáng kể tình trạng da. Tuy nhiên, quá trình điều trị yêu cầu sự tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn.
Việc sử dụng nhóm thuốc này đòi hỏi bệnh nhân phải có sự kiên nhẫn, tuân thủ chặt chẽ lộ trình điều trị được đề xuất. Kết hợp, người bệnh nên kết hợp với việc thăm khám định kỳ để theo dõi và điều chỉnh phác đồ điều trị khi cần thiết.
Điều trị bệnh bằng Đông y
Theo Đông y, nguyên nhân gây á sừng liên cầu thường do cơ địa nóng trong, máu phong ngứa nhiều, gây tích tụ độc tố và bộc phát lên bề mặt da. Để khắc phục dứt điểm bệnh, người bệnh nên dùng các loại thuốc uống cho tác dụng trục phong ngứa trong người, hỗ trợ giảm bớt nóng ở can, thận, từ đó làm cho cơ thể mát dần.
Một số bài thuốc kể tới như:
- Bài thuốc uống 1: Thành phần bao gồm huyền sâm, hỏa ma nhân, hà thủ ô, bồ công anh và ké đầu ngựa, mỗi loại 12g. Người bệnh kết hợp các thành phần và sắc với nước để uống hàng ngày. Bài thuốc này giúp giảm các triệu chứng liên quan đến bệnh á sừng, như làm giảm mệt mỏi và cảm giác đau rát.
- Bài thuốc uống 2: Thành phần gồm có kinh giới, rau má, trinh nữ, bồ công anh, thổ phục linh, hạ khô thảo, xích hồng, kim ngân hoa, mỗi loại 10g. Cách thức sử dụng tương tự như bài thuốc đầu tiên, giúp hỗ trợ quá trình điều trị và giảm nhẹ các biểu hiện của bệnh.
- Bài thuốc bôi ngoài da: Phác tiêu, dã cúc hoa, hỏa tiêu, khô phà mỗi thứ một nắm vừa đủ hoặc cúc hoa dại 240g, xuyên tiêu 120g, mang tiêu 500g. Cả hai bài thuốc trên đều thực hiện bằng các nấu với nước rồi bôi lên da.
Các thành phần của bài thuốc Đông y đều được chiết xuất từ thiên nhiên, vì thế chúng thường được đánh giá là an toàn và ít gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, để đạt được kết quả điều trị tốt nhất, người bệnh cần thực hiện theo liệu trình một cách đều đặn và kiên nhẫn, kết hợp với việc thăm khám và theo dõi sức khỏe định kỳ với bác sĩ chuyên môn.
Mẹo dân gian chữa bệnh tại nhà
Các mẹo dân gian sử dụng thành phần từ thiên nhiên, nên chúng được đánh giá cao về độ an toàn và lành tính. Do đó, không ít người ưu tiên áp dụng các bài thuốc này tại nhà, nhất là khi đối mặt với các tình trạng bệnh nhẹ hoặc phụ nữ mang thai. Dưới đây là một số biện pháp từ dân gian giúp hỗ trợ ngăn chặn và giảm nhẹ triệu chứng của bệnh:
Sử dụng tỏi
Tỏi giàu allicin, chứa vitamin C và selen giúp tăng cường hệ miễn dịch và làm giảm đau hiệu quả, làm tăng tốc độ chữa lành cho vùng da bị tổn thương do á sừng.
Cách thực hiện:
- Giã nát 1 củ tỏi tươi sau khi rửa sạch.
- Thoa đều lên vùng da tổn thương, bọc nhẹ bằng băng gạc.
- Rửa sạch sau 8-10 phút.
Lá trầu không
Lá trầu không chứa các hoạt chất như acid amin, tanin, eugenol có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn giúp giảm ngứa và làm dịu da bong tróc.
Cách thực hiện:
- Chọn 20 lá trầu không tươi, ngâm trong nước muối loãng 15 phút để loại bỏ bụi bẩn.
- Rửa sạch, nghiền nát rồi đun với 2-3 lít nước trong 15 phút.
- Dùng nước này tắm hàng ngày để cải thiện tình trạng bệnh.
Nha đam
Có tác dụng làm giảm viêm và cung cấp ẩm giúp làn da trở nên mềm mại và mịn màng hơn.
Cách thực hiện:
- Lấy 1 lá nha đam tươi, loại bỏ vỏ và ngâm nước để giảm nhựa vàng.
- Xay nha đam với ít muối. Thoa lên da và massage nhẹ.
- Sau 10 phút, rửa sạch để làm dịu và mềm da.
Cây lược vàng
Cây lược vàng có khả năng cung cấp các chất chống oxy hóa, giúp giảm tình trạng bong tróc, ngăn chặn viêm nhiễm và vảy sừng trên da.
Cách thực hiện:
- Tìm kiếm khoảng 6 cây lược vàng, làm sạch dưới vòi nước lạnh.
- Đặt lược vàng đã chuẩn bị vào nồi cùng với 2 lít nước và đun sôi để chiết xuất.
- Uống nước chiết từ lược vàng khoảng 30 phút trước bữa ăn để tăng cường hiệu quả của bài thuốc.
Dược liệu chữa á sừng liên cầu
Sử dụng các loại dược liệu từ tự nhiên trong điều trị á sừng liên cầu là phương pháp được nhiều người bệnh tin dùng. Một số loại dược liệu được sử dụng như cây ké đầu ngựa, cây lược vàng, kim ngân hoa, huyết dụ và đinh lăng,...
Tác dụng của chúng là giúp giảm ngứa, giảm viêm, kháng khuẩn và thúc đẩy quá trình hồi phục da nhanh chóng. Tuy nhiên, việc sử dụng chúng cần tuân theo chỉ dẫn của chuyên gia y tế để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả của phương pháp.
Á sừng liên cầu là một bệnh da liễu phổ biến, mặc dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến vẻ ngoài, sinh hoạt hàng ngày và chất lượng sống. Do đó, việc chủ động tìm kiếm sự chăm sóc y tế khi gặp các dấu hiệu bất thường là rất quan trọng.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!