Bệnh Trĩ

Bệnh trĩ là bệnh gì?

Trĩ là bệnh ở hậu môn, hình thành do hệ thống mạch máu thường xuyên chịu áp lực mạnh khi bạn đi cầu. Sức ép này có thể đến từ trực tràng hoặc lớp tĩnh mạch hậu môn.

Sự hình thành của bệnh trĩ là biểu hiện cho thấy hệ thống các phần sau trong hậu môn của bạn có vấn đề:

• Tiểu động mạch.
• Tĩnh mạch ở hậu môn.
• Đường thông nối cơ trơn với tĩnh mạch.
• Các mô liên kết ở ống hậu môn.

Khi hiện tượng bất thường xảy ra thì máu bị dồn ứ, làm phình, giãn, tạo ra đám rối tĩnh mạch. Đám này nằm trong lớp dưới niêm mạc, ở trong lòng hậu môn. Khi cấu trúc mô nâng đỡ yếu đi, nó bị tụt dần, khiến búi trĩ sa ra ngoài.

Người xưa có câu “thập nhân cửu trĩ”, tức là 10 người thì có đến 9 người bị bệnh trĩ. Như vậy, có thể nói đây là tình trạng xảy ra ở rất nhiều người từ xưa đến nay.

Dấu hiệu bệnh trĩ

Thông thường, người bệnh dễ dàng nhận biết các dấu hiệu bị trĩ qua 2 biểu hiện chính:

Chảy máu

• Khi búi trĩ hình thành, bạn sẽ cảm thấy sưng, vướng ở bên trong.
• Khi rặn, phân cọ vào búi trĩ gây hiện tượng xung huyết, máu lẫn trong phân.
• Người bệnh có thể phát hiện ra máu dính ở giấy vệ sinh trong giai đoạn đầu.
• Càng về sau, búi trĩ lớn và ứ nhiều màu nên khi đi cầu, máu chảy giọt hoặc bắn thành tia, lẫn trong phân.
• Trường hợp bị nặng, máu có thể chảy ra ngay cả khi bạn đi lại, ngồi xổm hoặc mang vác nặng.
• Một số người còn bị chảy máu nhưng ứ lại trong trực tràng, khi đi cầu mới theo phân chảy ra thành từng cục.

Sa búi trĩ

• Hiện tượng này thường xảy ra sau khi bạn phát hiện mình đi cầu ra máu một thời gian.
• Mới đầu búi trĩ sa ra khi đi cầu và có khả năng tự co lại.
• Càng về sau, nếu không được điều trị thì chúng sẽ không tự co lên nữa mà phải dùng tay đẩy vào.
• Trường hợp bị nặng thì búi trĩ không đẩy lên được, gọi là hiện tượng sa nghẹt trĩ.

Triệu chứng khác

Ngoài 2 biểu hiện chính như trên, bạn còn có các dấu hiệu nhận biết bệnh trĩ kèm theo như:

• Đại tiện khó khăn: Do phân cứng, hoặc quá lỏng khiến cho thành mạch phải co bóp mạnh để đẩy chất thải ra ngoài.
• Đau rát: Đại tiện khó khăn sẽ khiến thành hậu môn bị căng, giãn gây đau rát. Ngoài ra người bệnh còn cảm thấy nóng trong do búi trĩ cọ vào phân gây xung huyết.
• Chảy dịch: Để việc đại tiện diễn ra thuận lợi hơn, hậu môn sẽ tiết ra một loại dịch. Lúc này, do búi trĩ bị sa ên cơ vòng hậu môn bị hở. Vì vậy dịch trong hậu môn cũng sẽ chảy ra kèm theo phân. Nó đồng thời làm cho vùng hậu môn luôn ẩm ướt, khó chịu.
• Ngứa: Vì dịch chảy gây ẩm ướt và búi trĩ lòi ra ngoài nên người bệnh cảm thấy cộm và ngứa. Bên cạnh đó, hiện tượng này kèm theo các tổn thương sẽ khiến cho vi khuẩn dễ tấn công gây viêm. Đó cũng là nguyên nhân gây ngứa lúc này.

Nguyên nhân gây bệnh trĩ

Tìm hiểu bệnh trĩ, các nhà nghiên cứu phát hiện tình trạng này hình thành do nhiều nhóm yếu tố tác động. Dưới đây là một số vấn đề làm cho hệ thống mạch máu bị ảnh hưởng, tạo ra búi trĩ.

• Táo bón/tiêu chảy khiến bạn rặn quá mức: Bệnh trĩ ở trẻ em chủ yếu là do nguyên nhân này. Táo bón hoặc tiêu chảy phần nhiều là do chế độ ăn thiếu chất xơ. Khi đó áp lực tại các thành mạch là chúng bị giãn, căng, ứ máu. Tần suất này càng xảy ra nhiều thì nguy cơ hình thành búi trĩ càng cao.
• Ngồi lâu: Đi cầu quá lâu hoặc những người làm việc văn phòng, lái xe, thợ may, bán hàng… làm cho ổ bụng chịu nhiều áp lực. Từ đó, sự lưu thông máu từ tim đến hệ thống tĩnh mạch hậu môn bị cản trở.
• Làm việc nặng: Hoạt động quá sức hoặc thường xuyên vận động mạnh như khuân vác, chơi cử tạ, quần vợt… cũng tạo ra áp lực ở ổ bụng. Từ đó khiến cho máu lưu thông đến hậu môn kém, gây ra hiện tượng hình thành búi trĩ.
• Béo phì: Khi bị béo phì, lại phải làm việc nặng hoặc ngồi thường xuyên thì áp lực ổ bụng, trọng lượng cơ thể tác dụng lên thành mạch còn lớn hơn nhiều. Vì vậy, mạch máu thường xuyên bị căng, ứ ngay cả khi bạn đi vệ sinh.
• Mang thai: Cũng giống như các trường hợp trên, phụ nữ mang thai càng nhiều tháng thì áp lực của em bé lên hệ mạch càng lớn. Vì vậy, rất nhiều chị em bị hiện tượng này khi có bầu. Một số không ít chị em còn bị bệnh trĩ sau sinh gây nhiều phiền toái.
• Quan hệ đường hậu môn: Hậu môn có độ đàn hồi khác với âm đạo. Những di chuyển, co bóp khi quan hệ qua đường hậu môn khiến cho các hệ thống mạch máu co giãn mạnh và liên tục. Điều này dễ gây tổn thương ở đây, dẫn đến bệnh trĩ và nhiều hiện tượng khác.

Ngoài ra nếu bạn có u đại trực tràng, u ở tử cung cũng khiến cho máu ở hậu môn khó hồi về tim. Từ đó gây ra hiện tượng giãn tĩnh mạch và tạo ra búi trĩ.

Phân loại bệnh trĩ

Dựa vào vị trí tồn tại, người ta chia bệnh trĩ làm 2 loại phổ biến là:

• Trĩ nội (internal hemorrhoids) ở bên trong hậu môn, bên trên đường hậu môn - trực tràng. Búi trĩ có lớp biểu mô chuyển tiếp và niêm mạc bao quanh.
• Trĩ ngoại (external hemorrhoids): Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn, phía dưới đường hậu môn - trực tràng. Xung quanh nó được bao phủ bằng lớp biểu mô vảy

Dựa vào tình trạng trị nội, người ta phân độ trĩ như sau:

• Trĩ nội độ 1: Toàn bộ búi trĩ nằm trong ống hậu môn.
• Trĩ nội độ 2: Đám rối tĩnh mạch thường nằm gọn ở bên trong. Nhưng khi bạn rặn trong lúc đi cầu thì nó hay lòi ra ngoài. Sau khi vệ sinh xong, chúng có thể tự tụt về vị trí cũ ở trong.
• Độ 3: Búi trĩ vẫn nằm trong đường ống hậu môn nhưng có thể sa ra ngoài nếu bạn đi lại nhiều, vận động mạnh hoặc ngồi xổm. Ở cấp độ này, bạn có thể dùng tay để đẩy búi trĩ ngược vào trong.
• Trĩ nội độ 4: Búi trĩ thường hay lòi hẳn ra ngoài ống hậu môn, khiến người bệnh vận động, đứng ngồi khó khăn.

Các cấp độ của trĩ ngoại

• Độ 1: Búi trĩ chỉ gây nhức nhối, dễ bị cọ xát, do đó dẫn đến chảy máu. Búi trĩ to bằng khoảng hạt đỗ xanh. Khi đi đại tiện có biểu hiện ra máu, nóng, rát. Ngoài ra người bệnh còn thường xuyên ngứa ngáy, khó chịu.
• Cấp độ 2: Búi trĩ lớn hơn, khi đại tiện càng sa ra, sau đó lại thu về.
• Trĩ ngoại độ 3: Người bệnh có thể quan sát hoặc sờ thấy búi trĩ, đồng thời cảm nhận rõ sự đau rát, chảy máu.
• Độ 4: Búi trĩ có màu tím đen, người bệnh chảy máu và đau nhiều trong và sau mỗi lần đại tiện.

Trị ngoại độ 1, 2, 3 có cấp độ nguy hiểm tăng dần. Việc điều trị vì thế cũng khó khăn theo. Nếu bị ở mức 4 thì sẽ khó điều trị, dễ biến chứng.

Một số người bị trĩ nội hoặc trĩ ngoại nhưng cũng có trường hợp bị cả ở trong lẫn ngoài. Hiện tượng này gọi là trĩ tổng hợp, nó thường khó chữa hơn những tình trạng đơn lẻ.

Ngoài ra, một số người còn bị trĩ vòng với biểu hiện cơ bản là nhiều búi trĩ mọc lên quanh vòng hậu môn. Trường hợp khác bị trĩ huyết khối, tức là có các cục máu đông hình thành trong đám rối tĩnh mạch. Lâu dần chúng vỡ ra, được đào thải cùng với phân, khiến búi trĩ bị viêm nhiễm nặng.

Bị trĩ có nguy hiểm không? Chữa được không?

Hậu môn là “cửa tống khứ” chất thải của cơ thể, nó chứa nhiều vi khuẩn, chất bẩn. Bệnh nhân bị trĩ gây tổn thương ở vùng hậu môn nếu không vệ sinh sạch sẽ gây nhiễm trùng hoặc hoại tử búi trĩ.

Bệnh trĩ có nguy hiểm không?

Có thể nói trĩ không phải là bệnh nguy hại đến tính mạng. Thế nhưng hiện tượng này dễ khiến bạn mắc phải một số biến chứng sau:

• Thiếu máu: Do mất máu khi đi vệ sinh nên nếu bệnh kéo dài, bạn có thể bị thiếu máu, ảnh hưởng đến thể trạng.
• Tắc mạch: Biến chứng này thường xuất hiện ở trường hợp bị trĩ ngoại. Do mạch máu bị vỡ nên máu tạo thành cục đông gấy ứ nghẹn. Lúc này người bệnh có biểu hiện sưng viêm, kèm theo đau nhức.
• Gây bệnh trực tràng- hậu môn: Nứt kẽ, rò hậu môn hoặc áp xe hậu một là một số hiện tượng dễ xảy ra khi bạn bị trĩ.

Trĩ có chữa khỏi được không?

Bệnh trĩ có chữa được không là nỗi lo của nhiều người khi mà cứ điều trị một thời gian lại thấy các hiện tượng trở lại.

Theo các bác sĩ, trĩ có chữa được dứt điểm không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cấp độ bệnh, phương pháp điều trị. Nếu khắc phục từ khi các triệu chứng nhẹ, búi trĩ nhỏ, chưa sa ra ngoài thì khả năng khỏi hẳn sẽ cao hơn. Tuy nhiên, nếu đã bị trĩ cấp độ 3, 4 thì kích thước đã lớn hơn nhiều, chẳng những việc điều trị khó khăn mà người bệnh còn dễ bị biến chứng.

Ngoài ra, nguyên tắc điều trị bệnh trĩ là phải kết hợp thật hài hòa với chế độ ăn uống nhiều nước và rau xanh để ngừa táo bón. Bổ sung các dưỡng chất giúp hỗ trợ thành mạch, làm nhuận tràng, tăng hoạt huyết và kháng viêm.

Cách chẩn đoán trĩ

Để chẩn đoán bệnh trĩ, bác sĩ dựa vào các phân tích tiền sử bệnh án, chế độ ăn uống, làm việc đồng thời tiến hành một số xét nghiệm.

Thông thường khi đi khám trĩ, bác sĩ sẽ hỏi bạn về thói quen ăn uống hàng ngày bạn sử dụng những thức ăn nào? Công việc của bạn là gì, có hay ngồi hay đứng, mang vác nặng không? Bạn có mắc các bệnh về đường tiêu hóa trước đó hay không? Tần suất bị táo bón hoặc tiêu chảy, hình dạng, màu sắc của phân...

Bên cạnh đó, bạn còn được hỏi về các triệu chứng của bệnh mang tính chất phân cấp độ trĩ. Chẳng hạn bạn bị ra máu tươi hay đông, hoặc dạng tia? Búi trĩ có sa ra ngoài không, đẩy lên bằng tay hay tự thụt lại được... Cuối cùng, bác sĩ tiến hành cách soi trực tràng hậu môn, xét nghiệm máu và mẫu phân.

Từ các kết quả thống kê lại, bạn sẽ được kết luận chính xác về tình trạng bệnh, cấp độ trĩ. Sau đó, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn phương pháp điều trị, nếu ở cấp độ 1, 2, thường chỉ cần dùng thuốc bôi, uống. Nếu búi trĩ đã lòi ra ngoài thì bác sĩ thường chỉ định cắt trĩ cho bạn.

Đối tượng có nguy cơ cao bị bệnh trĩ

Bệnh trĩ không phân biệt tuổi tác hay giới tính. Tuy nhiên, một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn, bao gồm:

• Người ngồi nhiều: Nhân viên văn phòng, tài xế... do phải ngồi thường xuyên, ít vận động khiến áp lực máu tĩnh mạch vùng hậu môn tăng cao, hình thành các búi trĩ.
• Người bị táo bón: Táo bón kéo dài buộc người bệnh phải rặn mạnh khi đi ngoài, làm tăng áp lực lên vùng hậu môn, dễ dẫn đến giãn tĩnh mạch trĩ.
• Phụ nữ mang thai: Sự thay đổi nội tiết tố và áp lực từ thai nhi lên vùng khung chậu có thể gây ra bệnh trĩ ở phụ nữ mang thai.
• Người thừa cân, béo phì: Thừa cân béo phì làm tăng áp lực lên tĩnh mạch toàn thân, trong đó có cả vùng hậu môn - trực tràng, dẫn đến hình thành búi trĩ.
• Người có chế độ ăn ít chất xơ: Chất xơ giúp nhuận tràng và dễ đi ngoài hơn. Việc thiếu hụt chất xơ có thể gây táo bón, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.

Cách phòng bệnh hiệu quả

Để chăm sóc sức khỏe, hạn chế khả năng xuất hiện đám rối tĩnh mạch, ngừa sa búi trĩ, bạn nên:

• Một trong những cách phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả là chủ động bổ sung nhiều chất xơ vào bữa ăn hàng ngày như rau xanh, nấm, các loại củ...
• Bên cạnh đó, cần sử dụng các thức uống hỗ trợ tiêu hóa như nước có tính kiềm, sữa chua...
• Tránh sử dụng các thức ăn giàu tính axit hoặc thuộc nhóm tạo axit. Nhóm này dễ gây hại cho trực tràng, khó tiêu, gây táo bón.
• Rèn cho mình thói quen đại tiện theo giờ và ít rặn. Trường hợp bị táo bón mãn tính thì cần uống nhiều nước ion kiềm, thuốc nhuận tràng và hỗ trợ bôi trơn để giảm các áp lực lên thành mạch trong quá trình đại tiện.
• Nên tập thể dục nhẹ nhàng khoảng 30 phút mỗi ngày để giúp cho các nhu động ruột hoạt động tốt, phòng ngừa bệnh trĩ tái phát.
• Thường xuyên đứng lên đi lại sau khoảng tối đa 2 giờ làm việc, tránh ngồi quá lâu. Điều này nhằm hạn chế các áp lực lên hệ thống mạch máu ở hậu môn.
• Tránh thức khuya, hoặc để hệ thần kinh căng thẳng dẫn đến rối loạn hormone, tăng co bóp ở đường tiêu hóa.
• Để giảm áp lực khi đại tiện, hàng ngày, bạn nên ngâm rửa hậu môn với nước muối ấm để làm mềm vùng da này.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Trong bối cảnh lâm sàng, bệnh trĩ thường được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng điển hình mà bệnh nhân báo cáo. Dưới đây là một số triệu chứng cần được lưu ý và nên đến gặp bác sĩ để được đánh giá và điều trị kịp thời:

Đau rát vùng hậu môn

Cảm giác đau rát, đặc biệt khi đi đại tiện, là một triệu chứng phổ biến của bệnh trĩ. Đau có thể do viêm nhiễm, tắc nghẽn hoặc tổn thương các búi trĩ. Nếu đau kéo dài và không thuyên giảm sau khi sử dụng các biện pháp tự điều trị tại nhà, bệnh nhân cần được khám bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa.

Chảy máu

Chảy máu từ hậu môn là triệu chứng cần được quan tâm đặc biệt. Máu thường xuất hiện trong phân hoặc trên giấy vệ sinh, có thể có màu đỏ tươi. Tuy nhiên, chảy máu hậu môn cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng khác như polyp đại trực tràng hoặc ung thư đại trực tràng, do đó việc chẩn đoán và điều trị kịp thời là rất cần thiết.

Ngứa ngáy

Ngứa ngáy vùng hậu môn có thể do viêm nhiễm hoặc kích ứng da do dịch tiết từ các búi trĩ. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến viêm da nếu không được xử lý đúng cách. Nếu ngứa kéo dài và không cải thiện, bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra.

Sưng tấy và xuất hiện cục sưng

Xuất hiện cục sưng nhỏ ở hậu môn, thường là búi trĩ ngoại, có thể gây khó chịu và đau đớn. Trong một số trường hợp, búi trĩ có thể bị tắc nghẽn hoặc thắt nghẹt, dẫn đến sưng to và đau dữ dội. Đây là tình trạng cấp cứu y tế cần được xử lý ngay lập tức.

Các phương pháp điều trị bệnh trĩ

Trả lời câu hỏi bị trĩ phải làm sao, trong dân gian, Đông y và Tây y đều đưa ra nhiều biện pháp chữa trị hữu hiệu. Cùng tìm hiểu kinh nghiệm chữa bệnh trĩ mà tapchidongy.org tổng hợp dưới đây.

Mẹo dân gian chữa bệnh trĩ tại nhà đơn giản

Trong dân gian thường sử dụng một số thảo dược để đắp, xông hoặc uống nhằm điều trị trĩ. Dưới đây là một số thảo dược và các cách làm cụ thể để điều trị bệnh này ở hậu môn.

1. Dùng diếp cá

Y học cổ truyền cho biết diếp cá là loại cây thân cỏ có tính hàn, vị cay hơi nồng. Đối với bệnh trĩ nó có tác dụng làm tiêu viêm, sát trùng, hỗ trợ đào thải chất độc, ngừa táo bón.

Các phân tích hiện đại chỉ ra trong lá cây này có khá nhiều quercetin, isoquercetin. Đây là những dưỡng chất giúp mao mạch mềm hơn, ít bị tổn thương. Các decanonyl acetaldehyde chính là thành phần giúp kháng khuẩn, tiêu viêm tự nhiên. Nhờ đó làm búi trĩ nhanh lành và thu nhỏ dần.

Dân gian thường sử dụng diếp cá để điều trị bệnh trĩ theo 3 cách sau:

• Cách 1 - Đắp bã: Rửa sạch khoảng 500g lá diếp cá, giã nhuyễn với một chút muối hạt rồi lấy phần bã đắp trực tiếp vào hậu môn. Khi đắp bạn vệ sinh hậu môn sạch sẽ trước, sau đó giữ cố định bã diếp cá ít nhất 20 phút.
• Cách 2 - Đun uống nước: Dùng khoảng 500g lá diếp cá tươi đem rửa sạch, phơi khô. Mỗi ngày dùng 10g lá khô để hãm với 500ml nước uống thay nước lọc.
• Cách 3 - Xông rửa: Dùng 200g lá diếp cá ngâm rửa sạch rồi đun với 2 lít nước. Khi thấy lá và nước ngả màu vàng thì tắt bếp, đổ ra chậu rồi ngồi cao lên để xông hậu môn. Sau khoảng 10 phút, nước đã nguội bớt thì dùng nước ấy để ngâm rửa.

Nên kết hợp thực hiện các cách chữa này đều đặn mỗi ngày để gia tăng hiệu quả trị bệnh.

2. Bài thuốc chữa trĩ từ cây lược vàng

Lược vàng là loại cây có vị nhạt, tính mát, giúp chúng ta cầm máu, giảm nhiệt, độc, viêm do trĩ gây ra.

Các nghiên cứu hiện đại cho thấy trong cây này có các quercetin giúp tăng độ bền thành mạch, ngừa nhiễm trùng. Ngoài ra còn có kaempferol hỗ trợ đào thải độc tố, trị viêm…

Các cách làm:

• Cách 1 - Đắp lá: Sử dụng khoảng 3 lá lược vàng, đem ngâm rửa sạch rồi để ráo nước. Cắt lá thành từng khúc ngắn rồi giã nát các lá lược vàng đó. Vệ sinh hậu môn rồi đắp lá lên, cố định lại bằng gạc rồi đi ngủ. Sáng hôm sau thì bỏ gạc ra và rửa sạch hậu môn. Tiến hành cách đắp lá lược vàng trị trĩ từ 3 - 5 ngày để cải thiện triệu chứng.
• Cách 1 - Xông rửa: Lấy khoảng 8 lá lược vàng ngâm rửa sạch rồi vò nát và đun sôi với 1 lít nước. Sau đó nấu tiếp 5 phút, bỏ một chút muối vào rồi tắt bếp. Tiến hành xông lá lược vàng như với diếp cá.
• Cách 3 - Uống: Lấy 2 lá lược vàng rửa sạch, thái nhỏ rồi đem ép lấy nước. Pha thêm nước ấm và muối để uống. Với cách này bạn sử dụng khoảng 2 - 3 lần/tuần.

Nên kết hợp cả 3 phương pháp làm trên để tăng hiệu quả trị trĩ. Chú ý không sử dụng cây này cho người mẫn cảm với lá lược vàng, huyết áp thấp hoặc phụ nữ có thai hay đang cho con bú.

Kinh nghiệm chữa bệnh trĩ bằng thuốc Đông y

Y học cổ truyền có nhiều bài thuốc trị bệnh trĩ, áp dụng tùy theo tình trạng bệnh. Một số bài thuốc hiệu quả thường được nhiều thầy thuốc sử dụng là:

1. Bài thuốc uống

• Bạn cần dùng chỉ thực, cồ nốc mảnh, thiến thảo, mỗi vị khoảng 40g.
• Kết hợp với nụ hòe 50g và 10g huyết sâm.
• Đem tất cả các vị thuốc trên rửa sạch rồi sắc với nước, đun cạn 1 nửa. Sau đó chia làm 3 và uống hết trong ngày, dùng liên tục nhiều thang.

2. Thuốc nam chữa trĩ nội bằng cách xông rửa

• Bạn cần sử dụng lá khoan cân đằng, vỏ dừa, rau muống biển và hương mao.
• Đem tất cả rửa sạch rồi đốt lên, xông vào búi trĩ.
• Nên tiến hành xông thuốc nam dược trị trĩ thường xuyên trong vài tuần để tình trạng bệnh thuyên giảm hẳn.

3. Thuốc ngâm bôi

• Sử dụng hòa bá, bách trùng thương, sa hoàng, mỗi loại 20g.
• Lại thêm tô mộc 30g và 10g hạt cau.
• Mỗi ngày đun 1 thang các thuốc trên để ngâm rửa sau khi đi cầu.
• Thực hiện trong khoảng 15 phút để thuốc có tác dụng sâu vào bên trong.
• Nên tiến hành sắc thuốc để ngâm bôi vùng hậu môn theo công thức trên thường xuyên nếu thấy các triệu chứng viêm, ngứa giảm. Đồng thời búi trĩ có biểu hiện teo lại, việc đi cầu dễ dàng hơn, ít ra máu.

Do tình trạng và cơ địa của mỗi người là khác nhau nên thuốc Đông y trị trĩ có hiệu nghiệm không còn tùy từng trường hợp. Cách tốt nhất để điều trị trĩ là bạn hãy đến cơ sở y tế thăm khám và tham khảo cách điều trị từ bác sĩ.

Điều trị bằng y học hiện đại

Trong Tây y, trĩ nội độ 1 đến độ 3 thường được điều trị bằng các phương pháp nội khoa. Bởi vì lúc này đám rối tĩnh mạch vẫn còn khả năng đàn hồi.

Tuy nhiên, khi bệnh đã chuyển sang cấp độ 4, tức là tĩnh mạch bị co giãn quá mức thì phải phẫu thuật cắt bỏ.

Đối với trường hợp trĩ ngoại cũng vậy, nếu bệnh đã chuyển nặng thì buộc phải cắt bỏ búi trĩ. Mặc dù phương pháp này có thể không điều trị dứt điểm bệnh. Nếu không điều chỉnh chế độ ăn uống tốt, một thời gian sau, có thể búi trĩ sẽ xuất hiện trở lại. Hơn nữa, việc phẫu thuật cắt búi trĩ nếu không tiến hành cẩn trọng có thể dẫn đến rủi ro cao. Vì vậy đa phần các trường hợp sẽ sử dụng cách chữa nội khoa bằng các thuốc tân dược.

Trên thị trường thuốc tân dược hiện nay có một số thuốc trị bệnh trĩ hay được sử dụng như sau:

• Thuốc bôi Proctolog, Hemo Cure co búi trĩ, Cotripro Gel, Preparation H: Có tác dụng làm co búi trĩ, giảm các kích ứng ở niêm mạc hậu môn. Đồng thời tiêu viêm, kháng khuẩn, giảm đau, dịu ngứa và làm mát hậu môn hiệu quả. Nhóm thuốc này có thể khiến bạn bị dị ứng, chàm da... tùy từng loại.
• Viên đặt hậu môn Healit Rectan, Avenoc, viên đặt chữ A: Có tác dụng tăng tinh chất dưỡng ẩm, kích thích tái tạo các tế bào bị tổn thương tại hậu môn, trực tràng. Ngoài ra nó cũng cung cấp chất bôi trơn ống hậu môn, hỗ trợ đại tiện dễ dàng. Thuốc đặt thường được sử dụng vào buổi tối trước khi đi ngủ là tốt nhất.
• Thuốc uống Tottri, Tán Trĩ An…: Có vai trò làm tăng độ bền thành mạch, giảm hiện tượng phình tĩnh mạch, hỗ trợ co búi trĩ. Uống các thuốc này cũng là cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn, giảm táo bón hay tiêu chảy. Nhờ đó làm giảm áp lực lên thành mạch hậu môn.

Các thuốc tân dược đường bôi, uống hay thuốc đặt đều có thể gây ra phản ứng phụ không mong muốn. Người bị bệnh trĩ nên thận trọng và tiến hành sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.

Bị trĩ nên ăn gì kiêng gì?

Trĩ là bệnh có liên quan nhiều đến chế độ ăn, ngay cả khi đã điều trị, bệnh cũng dễ tái phát nếu dùng thực phẩm có hại. Vậy khi bị trĩ bạn nên ăn gì, kiêng gì để hỗ trợ điều trị và ngừa tái phát?

Những thực phẩm người bệnh trĩ nên ăn

Bị bệnh trĩ nên ăn uống thế nào khi mà táo bón, tiêu chảy thường xuyên sẽ làm gia tăng cấp độ bệnh? Bạn nên cung cấp:

• Sắt: Vi lượng sắt rất cần cho những người bệnh trĩ bị mất nhiều máu. Nó sẽ bổ sung cho hàm lượng máu mất đi sau mỗi lần đại tiện, ma sát ở búi trĩ. Một số loại rau, củ, quả thuộc nhóm này là: Các loại quả khô như mơ, mận, nho, một số hạt hướng dương, điều, vừng, củ khoai lang. Các loại rau bó xôi, cải xoong, rau cần. Dưa hấu và mộc nhĩ đen cũng là một nguồn cung cấp sắt tốt. Ở các thực phẩm mặn,, sắt có trong gan gà, cá ngừ...
• Chất xơ: Với những người thường xuyên bị táo bón gây nên bệnh trĩ, việc bổ sung chất xơ là rất cần thiết. Người bệnh có thể bổ sung từ các loại ngũ cốc xay, cà rốt, bưởi, cam, các loại cải xanh, dâu tây...
• Magie: Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc bổ sung chất xơ cho người bệnh trĩ là chưa đủ. Để tăng khả năng hấp thu lượng dưỡng chất này, cơ thể bạn cần có một lượng magie cần thiết. Ngoài ra, vi lượng này cũng có tác dụng ngừa thiếu máu cho người bị trĩ chảy máu. Bạn có thể bổ sung magie từ rau chân vịt, đậu nành cùng bột yến mạch và một số loại cá.
• Một số loại dầu oliu, sữa chua lên men, dầu lanh, giấm táo, dầu cá cũng rất tốt cho người bệnh trĩ.
• Ngoài ra, có một số thực phẩm nhuận tràng cũng rất cần thiết cho người bệnh trĩ. Có thể kể đến rau mồng tơi, gốc dền, lá diếp cá và các loại quả như chuối, đu đủ xanh.
• Đặc biệt, người bị trĩ cần uống đủ nước mỗi ngày để làm mềm phân, kích thích đi đại tiện buổi sáng...

Tuy là nguồn dinh dưỡng giúp cải thiện triệu chứng của bệnh trĩ nhưng bạn cũng không nên ăn quá nhiều. Điều này chẳng những có thể làm phản tác dụng mà khi ăn quá no, áp lực từ ổ bụng lên hậu môn cao cũng gây bệnh trĩ.

Những thực phẩm khi bị trĩ không nên ăn

Khi bị trĩ, hoặc mới điều trị, mổ trĩ xong, bạn nên kiêng gì? Có một số loại thức ăn tuyệt đối nên tránh để giảm tác động xấu đến búi trĩ là:

• Đồ cay: Các món ăn ướp gia vị cay như ớt, tiêu hoặc tương tự làm cho niêm mạc dạ dày bị kích ứng, khiến bạn khó đại tiện.
• Thức ăn mặn: Sử dụng đồ ăn nhiều muối sẽ khiến một lượng lớn nước bị giữ lại trong cơ thể. Do đó mạch máu bị căng, giãn, gây ứ huyết, hình thành búi trĩ.
• Đồ ăn ngọt: Vị ngọt từ sô cô la hay kẹo làm cho hiện tượng táo bón xảy ra nhiều hơn, đồng thời kích thích ngứa ở hậu môn.
• Món ăn chứa dầu mỡ: Gây khó tiêu, khó chuyển hóa, nên việc tiêu hóa và đào thải phân càng diễn ra bất thường.
• Đồ uống có ga, cồn: Làm tăng tiết dịch vị, dư axit và gây táo bón nặng do khung ruột bị áp lực.

Có thể nói, việc điều chỉnh dinh dưỡng mỗi bữa ăn theo nguồn thực phẩm nên ăn hoặc kiêng khi bị trĩ có tác dụng nhiều đến tình trạng bệnh. Bởi lẽ việc ăn gì, kiêng gì khi bị trĩ góp phần tác động trực tiếp vào căn nguyên của bệnh.

Thảo dược truyền thống trong điều trị bệnh trĩ

Thảo dược truyền thống mang lại nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ điều trị bệnh trĩ. Tuy nhiên, hiệu quả của từng loại thảo dược có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh của mỗi người. Do đó, việc sử dụng thảo dược nên được thực hiện một cách thận trọng và có sự tư vấn của chuyên gia y tế. Một số loại thảo dược thường được áp dụng hỗ trợ điều trị bệnh trĩ như:

• Diếp cá: Diếp cá có tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, kháng viêm và lợi tiểu. Trong điều trị bệnh trĩ, diếp cá giúp giảm viêm nhiễm, giảm sưng và làm dịu cảm giác ngứa ngáy tại vùng hậu môn.
• Rau má: Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm lành vết thương và cải thiện tuần hoàn máu. Đối với bệnh trĩ, rau má giúp làm giảm sưng, chống viêm và tăng cường sức bền của thành mạch máu, giúp búi trĩ nhanh chóng co lại.
• Nhọ nồi: Thảo dược là loại cây thân thảo, mọc hoang dại nhiều ở các vùng nông thôn. Nhọ nồi có tác dụng cầm máu, kháng viêm, và giúp làm dịu cảm giác ngứa rát. Trong điều trị bệnh trĩ, nhọ nồi thường được sử dụng để giảm chảy máu và sưng tấy của búi trĩ.
• Cúc tần: Thảo dược có tác dụng kháng khuẩn, giảm viêm và làm se. Trong điều trị bệnh trĩ, cúc tần giúp giảm sưng, làm co búi trĩ và giảm cảm giác ngứa ngáy. Lá cúc tần thường được sử dụng bằng cách đun nước để ngâm hoặc rửa vùng hậu môn. Ngoài ra, có thể giã nát lá cúc tần và đắp trực tiếp lên búi trĩ để giảm triệu chứng.

Bệnh trĩ không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Nếu không xử lý sớm, tình trạng này rất nhanh biến đổi cấp độ. Do đó, bệnh càng ngày càng khó trị và dẫn đến nhiều biến chứng. Vì vậy, cần chủ động khám và chữa bệnh theo hướng dẫn ngay khi có các dấu hiệu bị trĩ.

• Cây Lược Vàng