Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Thạc sĩ Lê Phương | Nơi công tác: Nhất Nam Y Viện

Viêm xoang là nỗi ám ảnh của không ít người, đặc biệt khi thời tiết thay đổi hay môi trường ô nhiễm. Bệnh gây ra những triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, đau nhức vùng mặt, chảy nước mũi,… khiến cuộc sống sinh hoạt bị ảnh hưởng đáng kể. May mắn thay, bên cạnh các loại thuốc Tây y, dân gian ta có rất nhiều bài thuốc trị viêm xoang từ thiên nhiên dễ tìm, an toàn lại hiệu quả không ngờ. Hãy cùng khám phá những bài thuốc trị viêm xoang trong bài viết dưới đây.

13+ bài thuốc dân gian trị viêm xoang dễ áp dụng, hiệu quả cao

Các phương pháp dân gian trị viêm xoang là một trong những chủ đề thu hút nhiều sự quan tâm nhất hiện nay. Để hiểu rõ hơn về các bài thuốc từ cách bào chế đến cách sử dụng, mời quý bạn đọc khám phá top 13+ bài thuốc dân gian hiệu quả dưới đây:

Sử dụng gừng trong điều trị viêm xoang

Gừng (Zingiber officinale) là một loại thảo dược phổ biến trong y học cổ truyền, được biết đến với đặc tính chống viêm, giảm đau và kháng khuẩn. Các hợp chất hoạt động chính trong gừng bao gồm gingerol, shogaol và zingerone đã được chứng minh có tác dụng ức chế quá trình sản xuất các cytokine gây viêm, đồng thời giảm đau và giảm phù nề niêm mạc xoang.

Cơ chế tác dụng

  • Chống viêm: Các hợp chất trong gừng có khả năng ức chế cyclooxygenase (COX) và lipoxygenase (LOX), hai enzyme quan trọng trong quá trình sản xuất prostaglandin và leukotriene – những chất trung gian gây viêm.
  • Giảm đau: Gừng có tác dụng tương tự như một số loại thuốc giảm đau không steroid (NSAID) bằng cách ức chế COX và giảm sản xuất prostaglandin – chất gây đau và sốt.
  • Kháng khuẩn: Tinh dầu gừng có hoạt tính kháng khuẩn chống lại nhiều loại vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp, bao gồm cả vi khuẩn liên quan đến viêm xoang.
  • Làm loãng dịch nhầy: Gừng có thể giúp làm loãng dịch nhầy, giúp dễ dàng loại bỏ dịch nhầy ứ đọng trong xoang, giảm tắc nghẽn và cải thiện triệu chứng.
bai-thuoc-tri-viem-xoang
Gừng là một bài thuốc phổ biến, được sử dụng nhiều trong điều trị viêm xoang

Cách sử dụng gừng trị viêm xoang

Xông hơi bằng gừng:

  • Chuẩn bị: 1 củ gừng tươi, rửa sạch và đập dập.
  • Thực hiện: Cho gừng vào nồi, đổ nước ngập gừng rồi đun sôi. Xông mặt bằng hơi nước gừng trong khoảng 10-15 phút, hít thở sâu để hơi nước đi vào xoang mũi. Thực hiện 2-3 lần mỗi ngày.

Uống trà gừng:

  • Chuẩn bị: 1 củ gừng tươi, rửa sạch và thái lát mỏng vừa phải.
  • Thực hiện: Cho gừng vào cốc, đổ nước sôi vào và hãm trong khoảng 5-10 phút. Có thể thêm mật ong hoặc chanh để tăng thêm hương vị và tác dụng. Uống 2-3 ly trà gừng hàng ngày.

Dùng gừng làm gia vị trong chế biến món ăn:

  • Thêm gừng vào các món ăn hàng ngày như súp, canh, món xào… để tăng cường hấp thu các dưỡng chất có lợi từ gừng.

Lưu ý: Gừng có tính nóng, do đó không nên sử dụng quá nhiều trong một ngày.

Cách trị viêm xoang bằng tỏi

Tỏi (Allium sativum) được biết đến với đặc tính kháng khuẩn, kháng virus và chống viêm mạnh mẽ, có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và virus gây viêm xoang, bao gồm Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae và Staphylococcus aureus.

Cơ chế tác dụng của tỏi trong điều trị viêm xoang

  • Kháng khuẩn: Allicin trong tỏi có khả năng ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn gây viêm xoang, bao gồm cả Staphylococcus aureus và Streptococcus pneumoniae.
  • Kháng viêm: Tỏi giúp giảm viêm nhiễm ở niêm mạc xoang mũi, giảm phù nề và đau nhức.
  • Làm loãng dịch nhầy: Tỏi kích thích tiết dịch nhầy loãng hơn, giúp dễ dàng loại bỏ dịch nhầy ứ đọng trong xoang mũi.
  • Tăng cường miễn dịch: Các vitamin và khoáng chất trong tỏi giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus gây bệnh.

Các cách sử dụng tỏi để điều trị viêm xoang

bai-thuoc-tri-viem-xoang
Sử dụng tỏi điều trị viêm xoang hiệu quả

Xông hơi bằng tỏi:

  • Chuẩn bị: 3-4 tép tỏi đã được bóc vỏ và đập dập.
  • Thực hiện: Đun sôi một nồi nước, cho tỏi vào và xông hơi trong khoảng 10-15 phút.
  • Lưu ý: Cẩn thận khi xông hơi để tránh bị bỏng.

Nhỏ mũi bằng nước tỏi:

  • Chuẩn bị: 1 tép tỏi bóc vỏ, giã nát, vắt lấy nước cốt. Pha loãng nước cốt tỏi với nước ấm theo tỷ lệ cân bằng 1:1.
  • Thực hiện: Dùng tăm bông thấm dung dịch và nhẹ nhàng thoa vào bên trong mũi.
  • Lưu ý: Có thể gây cảm giác nóng rát nhẹ, nếu quá khó chịu hãy pha loãng hơn.

Ăn tỏi sống:

  • Chuẩn bị: 1-2 tép tỏi nhỏ, bóc vỏ.
  • Thực hiện: Ăn trực tiếp hoặc trộn với mật ong để dễ ăn hơn.
  • Lưu ý: Không nên ăn quá nhiều tỏi sống vì có thể gây kích ứng dạ dày.

Tỏi ngâm mật ong:

  • Chuẩn bị: 3-4 tép tỏi bóc vỏ và giã nát, sau đó trộn đều với 2 thìa mật ong nguyên chất.
  • Thực hiện: Dùng tăm bông thấm hỗn hợp và thoa đều vào hai bên cánh mũi. Để khoảng 15-20 phút rồi rửa sạch bằng nước muối sinh lý.

Bài thuốc từ hoa ngũ sắc trị viêm xoang

Hoa ngũ sắc (Ageratum conyzoides) là một loại thảo dược phổ biến tại Việt Nam, được biết đến với nhiều công dụng trong y học cổ truyền, đặc biệt là trong hỗ trợ điều trị viêm xoang. Các nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rằng hoa ngũ sắc chứa nhiều hoạt chất có khả năng kháng viêm, giảm đau và kháng khuẩn, góp phần làm giảm triệu chứng và cải thiện tình trạng viêm nhiễm tại xoang.

Cơ chế tác dụng

Các hoạt chất trong hoa ngũ sắc, bao gồm coumarin, flavonoid và tinh dầu, có tác động tích cực lên các quá trình viêm nhiễm trong xoang:

  • Kháng viêm: Các hoạt chất này giúp ức chế quá trình sản sinh các chất trung gian gây viêm như prostaglandin và leukotriene, từ đó giảm sưng, phù nề và đau nhức.
  • Giảm đau: Coumarin trong hoa ngũ sắc có tác dụng giảm đau tương tự như aspirin, giúp làm dịu cảm giác khó chịu do viêm xoang gây ra.
  • Kháng khuẩn: Tinh dầu trong hoa ngũ sắc có khả năng tiêu diệt một số loại vi khuẩn thường gây viêm xoang, bao gồm Staphylococcus aureus và Streptococcus pneumoniae.
  • Kích thích niêm mạc: Hoa ngũ sắc cũng có tác dụng kích thích niêm mạc mũi tăng tiết dịch, giúp làm loãng dịch nhầy và đẩy các chất cặn bã, vi khuẩn ra ngoài, từ đó làm thông thoáng xoang và giảm bớt triệu chứng nghẹt mũi.

Cách sử dụng hoa ngũ sắc trị viêm xoang

Có nhiều cách sử dụng hoa ngũ sắc để trị viêm xoang, phổ biến nhất là:

bai-thuoc-tri-viem-xoang
Nhỏ mũi và xông hơi bằng hoa ngũ sắc là hai cách thường được áp dụng trong điều trị viêm xoang

Nhỏ mũi:

  • Chuẩn bị: Một nắm hoa ngũ sắc tươi, rửa sạch, giã nát và vắt lấy nước cốt.
  • Thực hiện: Nhỏ 2-3 giọt nước cốt vào mỗi bên mũi, 2-3 lần/ngày.

Xông hơi bằng hoa ngũ sắc:

  • Chuẩn bị: 50g hoa ngũ sắc tươi và rửa sạch, để ráo nước.
  • Thực hiện: Cho hoa ngũ sắc vào nồi, đổ nước ngập rồi đun sôi. Xông hơi bằng nước hoa ngũ sắc trong 15-20 phút. Thực hiện 2-3 lần/ngày.

Cây giao điều trị viêm xoang nhức đầu

Cây giao còn được biết đến với các tên gọi khác như cây xương rồng, cây nọc rắn, là một loại thực vật chứa nhựa mủ có tính kháng khuẩn, kháng viêm và giảm đau. Nhựa mủ này đã được sử dụng trong y học dân gian để điều trị nhiều bệnh lý, trong đó có viêm xoang.

Cơ chế tác dụng

Nhựa mủ cây giao chứa nhiều thành phần hóa học phức tạp, bao gồm các hợp chất diterpenoid, triterpenoid và flavonoid. Các chất này có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn, virus và nấm, đồng thời giảm viêm và giảm đau hiệu quả. Khi nhựa mủ được đưa vào xoang mũi, nó sẽ giúp làm thông thoáng đường thở, giảm sưng nề và giảm đau nhức do viêm xoang gây ra.

bai-thuoc-tri-viem-xoang
Nhựa mủ cây giao điều trị bệnh viêm xoang hiệu quả

Cách sử dụng cây giao để điều trị viêm xoang nhức đầu

Xông hơi:

  • Chuẩn bị 20-30 đốt cây giao tươi, rửa sạch và để ráo nước.
  • Cắt nhỏ cây giao thành từng đoạn khoảng 3-4cm.
  • Cho cây giao vào ấm đun nước (không dùng ấm nấu ăn để tránh nhiễm độc), đổ nước ngập cây giao.
  • Đun sôi nước cho đến khi hơi nước bốc lên nhiều.
  • Dùng một chiếc khăn lớn trùm kín đầu và ấm đun, hít thở sâu để hơi nước từ cây giao đi vào xoang mũi.
  • Xông trong khoảng 15-20 phút, thực hiện 2-3 lần mỗi ngày.

Nhỏ mũi:

  • Chuẩn bị 5-10 đốt cây giao tươi, rửa sạch và để ráo nước.
  • Giã nát cây giao, vắt lấy nước cốt.
  • Pha loãng nước cốt với nước sạch theo tỷ lệ 1:10 (1 phần nước cốt cây giao : 10 phần nước sạch).
  • Dùng tăm bông sạch thấm dung dịch và nhỏ vào mỗi bên mũi 2-3 giọt.
  • Thực hiện 2-3 lần mỗi ngày.

Lưu ý khi sử dụng cây giao

  • Cây giao có nhựa mủ gây kích ứng da và niêm mạc, cần đeo găng tay khi tiếp xúc.
  • Tránh để nhựa mủ bắn vào mắt, có thể gây tổn thương nghiêm trọng.
  • Chỉ sử dụng cây giao với liều lượng vừa phải, không lạm dụng.
  • Phụ nữ có thai và trẻ em dưới 6 tuổi không nên sử dụng cây giao.

Chữa viêm xoang bằng lá lốt

Lá lốt (Piper lolot) là một loại thảo dược quen thuộc trong ẩm thực và y học cổ truyền Việt Nam. Với đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm và giảm đau, lá lốt được ứng dụng trong điều trị nhiều bệnh lý, trong đó có viêm xoang.

Cơ sở khoa học

Lá lốt chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học như beta-caryophyllene, eugenol và methyl eugenol. Các chất này có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây viêm xoang, làm giảm tình trạng viêm nhiễm và đau nhức. Bên cạnh đó, lá lốt còn chứa tinh dầu có tác dụng làm loãng dịch nhầy, giúp thông thoáng đường thở và giảm nghẹt mũi.

Các cách ứng dụng trong điều trị viêm xoang

Xông hơi bằng lá lốt:

  • Chuẩn bị một nắm lá lốt tươi, rửa sạch và ngâm nước muối pha loãng khoảng 10-15 phút.
  • Cho lá lốt vào nồi, đổ nước ngập lá và đun sôi trong khoảng 10 phút.
  • Tắt bếp, trùm khăn kín đầu và xông hơi trong 15-20 phút.
  • Hít thở sâu để hơi nước từ lá lốt đi sâu vào các xoang mũi, giúp làm loãng dịch nhầy và giảm viêm.

Nhỏ nước cốt lá lốt:

  • Rửa sạch lá lốt, giã nát hoặc xay nhuyễn rồi vắt lấy nước cốt.
  • Nhỏ 2-3 giọt nước cốt vào mỗi bên mũi.
  • Thực hiện 2-3 lần mỗi ngày.

Đắp lá lốt:

  • Chuẩn bị một nắm lá lốt và rửa sạch, giã nát.
  • Đắp lá lốt đã giã nát vào vùng trán và hai bên cánh mũi trong 15-20 phút. Phương pháp này giúp giảm đau, giảm sưng và làm dịu các triệu chứng khó chịu do viêm xoang gây ra.
bai-thuoc-tri-viem-xoang
Có nhiều cách điều trị viêm xoang bằng lá lốt

Những lưu ý khi sử dụng bài thuốc trị viêm xoang

Để đạt hiệu quả tối đa và đảm bảo an toàn cho sức khỏe khi sử dụng các bài thuốc trên, người bệnh cần lưu ý các yếu tố sau:

  • Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc dân gian nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
  • Kiên trì sử dụng: Các bài thuốc dân gian thường cần thời gian để phát huy tác dụng, hãy kiên nhẫn và duy trì sử dụng theo hướng dẫn.
  • Chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh: Để hỗ trợ điều trị viêm xoang, bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tránh các thực phẩm gây dị ứng và tăng cường vận động.
  • Vệ sinh mũi họng sạch sẽ: Vệ sinh mũi họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn chuyên dụng để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập.
  • Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng: Bụi, phấn hoa, lông động vật… là những tác nhân thường gây dị ứng và làm nặng thêm triệu chứng viêm xoang.
  • Giữ ấm cơ thể: Tránh để cơ thể bị lạnh, đặc biệt là vùng mũi họng. Hãy mặc ấm, đội mũ và quàng khăn khi ra ngoài trời lạnh.

Dưới đây là tổng hợp những phương pháp trị viêm xoang hiệu quả được chia sẻ và thảo luận rộng rãi trên các mạng xã hội và diễn đàn. Hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp bạn đọc lựa chọn phương pháp chữa trị phù hợp, mang lại kết quả cao và an toàn cho chính bản thân và người thân của bạn.

Chuyên khoa
Nhóm bệnh
Cách chữa liên quan

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Bài viết liên quan