Viêm Mũi Xoang Xuất Tiết

Viêm mũi xoang xuất tiết là gì?

Viêm mũi xoang xuất tiết thường được gọi tắt là viêm mũi xung huyết, bệnh thường gặp ở người có sức đề kháng yếu, cơ thể suy nhược, hay bị cúm,... Khi mắc bệnh, lớp niêm mạc mũi dày bất thường, cuốn dưới sưng to, xung huyết kèm theo dịch nhầy dày đặc gây nghẹt mũi, khó thở. Đây là một trong những bệnh viêm xoang dễ gặp ở cả trẻ em và người có sức đề kháng yếu.

Các triệu chứng của bệnh viêm mũi xoang xuất huyết thường diễn ra trong khoảng một tuần. Sau đó, chuyển biến sang giai đoạn mãn tính với nhiều biến chứng khó lường. Do đó, khi cơ thể xuất hiện các biểu hiện lạ, bạn cần chủ động đến các cơ sở  y tế để thăm khám và điều trị để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của chính mình.

Triệu chứng bệnh viêm mũi xoang xuất tiết

Biểu hiện của bệnh viêm mũi xoang xuất tiết thay đổi từng ngày, tùy thuộc vào cơ địa, sức khỏe của mỗi người. Tuy nhiên, trong thời gian mắc bệnh hầu hết mọi người đều xuất hiện các triệu chứng sau:

• Nghẹt cứng vùng mũi gây phù nề, sưng to phần cuống mũi.
• Trong mũi chứa nhiều dịch nhầy, chảy trực tiếp qua mũi hoặc xuống họng liên tục ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, công việc của người bệnh.
• Qua quan sát thấy các dịch nhầy đặc quánh, có màu vàng, xanh,  mùi tanh hôi, càng về sau mùi càng khó chịu.
• Cảm giác như có vật gì đó nằm ở hai hốc mũi gây tắc nghẽn, khó thở mệt mỏi, cơ thể suy nhược, chán ăn,...
• Đau nhức các vị trí lân cận mũi, cảm giác đau nhiều, dữ dội về đêm.
• Không còn khả năng nhận biết mùi vị tạm thời, thậm chí là vĩnh viễn.
• Răng hàm luôn đau buốt kèm buồn nôn, khó ăn,... khiến thể trạng đi xuống, luôn trong tình trạng mệt mỏi, thiếu sức sống.
• Một số triệu chứng khác: Các triệu chứng về đường hô hấp như đau họng, ù tai,... cũng có thể xảy ra ở người bệnh viêm mũi xoang xuất tiết.

• Viêm Xoang Nghẹt Mũi
• Ợ Chua Buồn Nôn

Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm mũi xoang xuất tiết

Phần lớn người bệnh viêm mũi xoang xung huyết đều bị tác động bởi một trong số các yếu tố sau:

• Tác nhân gây bệnh: Căn nguyên gây viêm mũi xoang xuất tiết chủ yếu xuất phát từ các loại vi khuẩn, virus,... ở xung quanh chúng ta.
• Thời tiết: Khi thời tiết thay đổi quá nhanh, nền nhiệt giảm sâu hoặc tăng cao tác động trực tiếp đến cơ thể của con người. Phần lớn, cơ thể chúng ta đều không kích ứng kịp thời với sự thay đổi đó. Nhờ đó mà các tác nhân gây bệnh xâm nhập, phát triển một cách thuận lợi.
• Môi trường ô nhiễm: Khi cơ thể tiếp xúc gần một số yếu tố như khói bụi, khí đốt, chất thải,... các loại vi khuẩn, virus nhanh chóng xâm nhập và gây bệnh.
• Cơ thể yếu: Cơ thể ốm liên tục, luôn trong tình trạng mệt nhọc, hệ miễn dịch suy giảm,... nguy cơ cao mắc bệnh. Đặc biệt là đối tượng người già, trẻ nhỏ, cần được quan tâm, chú ý nhiều hơn.
• Người có cấu tạo vùng mũi đặc biệt: Vùng mũi khác thường như lệch vách ngăn, biến dạng do phẫu thuật,... thường không có khả năng kháng lại các loại vi khuẩn, virus.
• Một số nguyên nhân khác: Bên cạnh các yếu tố nói trên, viêm mũi xoang xuất tiết có thể do một số nguyên nhân khác như: Vệ sinh kém, đã từng bị các bệnh liên quan đến hô hấp, sử dụng nhiều thực phẩm, đồ uống gây hại, liên tục sống trong stress, căng thẳng,...

Biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm mũi  xoang xuất tiết

Trong những ngày đầu, tình trạng viêm xoang này thường không ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng mà chỉ gây bất tiện đến cuộc sống sinh hoạt, làm việc của người bệnh. Tuy nhiên, nếu bệnh kéo dài, không được chữa trị đúng cách sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm, gây phiền toái cho cuộc sống sau này, thậm chí là đe dọa đến tính mạng.

Một số biến chứng mà người bệnh viêm xoang xuất tiết có thể phải đối mặt như:

• Nguy cơ cao mắc cách bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, điển hình là một số bệnh nguy hiểm như: Viêm xoang mãn tính, nhiễm trùng mũi, viêm họng, viêm tai giữa,...
• Tổn thương vùng mắt:  Khi bệnh chuyển nặng có thể dẫn đến viêm túi lệ, giảm thị lực, mù lòa vĩnh viễn,...
• Ảnh hưởng đến tai: Trong thời gian mắc bệnh viêm xoang xuất tiết thường xuất hiện chứng ù tai, suy giảm thính lực,... về lâu dài có khả năng gây điếc.
• Tổn thương vùng não: Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm, đe dọa mạng sống con người như: apxe não, viêm màng não,....

Chẩn đoán viêm mũi xoang xuất tiết

Bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán viêm mũi xoang xuất tiết dựa trên việc hỏi bệnh sử, khám tai mũi họng, và các xét nghiệm cận lâm sàng.

• Hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng người bệnh đang gặp phải, thời gian xuất hiện triệu chứng, các yếu tố có thể gây bệnh (như dị ứng, thời tiết), và tiền sử bệnh lý.
• Khám tai mũi họng: Bác sĩ sẽ kiểm tra bên trong mũi và họng để tìm các dấu hiệu viêm nhiễm, chẳng hạn như niêm mạc sưng đỏ, dịch nhầy chảy ra, hoặc polyp mũi.
• Xét nghiệm cận lâm sàng: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang xoang hoặc chụp CT scan để đánh giá tình trạng viêm nhiễm và tắc nghẽn xoang.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh

Viêm mũi xoang xuất tiết là một bệnh lý phức tạp, ảnh hưởng đến một dải rộng của các đối tượng khác nhau. Dưới đây là các nhóm đối tượng chính dễ bị mắc phải tình trạng này:

• Trẻ em: Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn chỉnh, dễ bị nhiễm trùng hô hấp. Bên cạnh đó, trẻ em thường xuyên tiếp xúc với môi trường học đường, nơi có nhiều vi khuẩn và virus. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về hô hấp, bao gồm cả viêm mũi xoang.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu: Người lớn tuổi thường có hệ miễn dịch suy yếu do quá trình lão hóa. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, bao gồm viêm mũi xoang xuất tiết.
• Người có tiền sử bệnh lý về hô hấp: Những người có tiền sử viêm mũi dị ứng dễ bị viêm mũi xoang xuất tiết hơn do niêm mạc mũi đã bị tổn thương và dễ bị kích thích. Hen suyễn và viêm mũi xoang có mối liên hệ mật thiết. Bệnh nhân hen suyễn thường gặp khó khăn trong việc kiểm soát triệu chứng viêm xoang do đường thở bị viêm nhiễm và dễ bị tắc nghẽn.
• Người có dị hình cấu trúc mũi: Những người có dị hình vách ngăn mũi, như vách ngăn mũi bị lệch, dễ bị tắc nghẽn dòng chảy dịch mũi, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus phát triển, dẫn đến viêm mũi xoang xuất tiết. Polyp mũi là các khối u lành tính trong mũi và xoang, có thể gây cản trở lưu thông không khí và dịch mũi, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Biện pháp phòng chống bệnh hiệu quả

Từ những thông tin trên có thể thấy, viêm xoang mũi xuất tiết khá nguy hiểm, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống, chất lượng công việc của người bệnh. Do đó, sự chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống là điều vô cùng cần thiết, có ý nghĩa thiết thực. Những việc làm có tác dụng đẩy lùi bệnh mà bạn nên thực hiện mỗi ngày như: 

• Chăm chỉ uống nước mỗi ngày, đặc biệt phải dung nạp ít nhất 2000ml nước cho cơ thể/ngày.
• Rèn luyện thói quen vệ sinh các cơ quan của hệ hô hấp nhằm tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm,...
• Hạn chế đến, sinh sống quanh khu vực đang bị ô nhiễm, nhất là những địa điểm như: Xí nghiệp may mặc, hộ gia đình sản xuất gỗ, bông,...
• Chủ động dọn dẹp nhà cửa, phòng ngủ mỗi ngày là giải pháp tốt nhất đẩy lùi bệnh viêm xoang mũi.
•  Chi một khoản tiền nhỏ để mua những vật dụng bảo vệ không khí trong gia đình bạn như: Máy hút bụi, lọc không khí tự động,...
• Tuyệt đối không dùng chung đồ cá nhân, những vật dụng tiếp xúc trực tiếp đến các cơ quan của hệ hô hấp, kị nhất là khăn mặt, bàn chải đánh răng, chỉ nha khoa,...
• Không tiếp xúc nhiều, trực tiếp với các bệnh nhân đang bị viêm họng, viêm xoang, viêm tai,... để hạn chế sự lây lan.
• Xây dựng lối sống, sinh hoạt khoa học như: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là các loại rau xanh, hoa quả,... giúp nâng cao sức khỏe.
• Thăm khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ theo khuyến cáo từ các chuyên gia y tế, tối thiểu 3 tháng/lần để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời nếu có.
• Thường xuyên tập các bài tập thể dục như yoga, bơi lội, chạy,.. đẩy nhanh quá trình lưu thông máu, chống lại tác nhân gây bệnh.
• Không để cơ thể bị suy nhược trong thời gian dài, nhất là stress, căng thẳng,... sẽ làm suy giảm các chức năng của cơ thể, không còn khả năng kháng lại bệnh.
• Đến các cơ sở y tế để điều trị khi cơ thể xuất hiện một số triệu chứng lạ, có dấu hiệu của bệnh viêm mũi.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Viêm mũi xoang xuất tiết thường có thể được kiểm soát tại nhà bằng các biện pháp đơn giản. Tuy nhiên, bạn nên gặp bác sĩ nếu gặp phải những tình trạng sau:

• Triệu chứng kéo dài: Các triệu chứng kéo dài hơn 10 ngày mà không có dấu hiệu cải thiện, đó có thể là dấu hiệu của viêm mũi xoang mãn tính cần sự can thiệp của bác sĩ.
• Triệu chứng nghiêm trọng: Nếu bạn bị sốt cao, đau đầu dữ dội, hoặc đau nhức vùng mặt kéo dài, đó có thể là dấu hiệu của một biến chứng nghiêm trọng hơn và cần được điều trị ngay lập tức.
• Triệu chứng khác thường: Các triệu chứng bất thường như sưng mắt, khó thở, hoặc mất khả năng ngửi, hãy liên hệ bác sĩ ngay lập tức.

Điều trị viêm mũi xoang xuất tiết bằng cách nào?

Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị viêm mũi xuất tiết cho kết quả cao. Tuy nhiên, tùy thuộc vào cơ địa, sức khỏe, tình trạng,... các bác sĩ sẽ đưa ra lộ trình riêng. Theo đó, người bệnh có thể được áp dụng điều trị một trong 3 phương pháp dưới đây:

Bài thuốc dân gian

Các bài thuốc trong dân gian chủ yếu sử dụng các loại thảo dược tự nhiên như tỏi, bạc hà, hoa ngũ sắc,... giúp thuyên giảm nhanh các triệu chứng của bệnh viêm mũi xoang xuất tiết. Tuy nhiên, tùy thuộc vào cơ địa mỗi người sẽ cho kết quả khác nhau. Bạn có thể áp dụng một trong số các bài thuốc dưới đây:

• Cây lược vàng: Theo kinh nghiệm dân gian, lược vàng có tác dụng trong điều trị các bệnh viêm, sưng, cải thiện tổn thương vùng niêm mạc hiệu quả. Do vậy, thảo dược được sử dụng phổ biến trong điều trị các bệnh về viêm xoang, viêm họng. Chỉ cần dùng dung dịch của cây lược vàng thoa lên vùng mũi bị bệnh, áp dụng 3 - 5 ngày sẽ thấy hiệu nghiệm.
• Hoa ngũ sắc: Bài thuốc từ hoa ngũ sắc khá đơn giản, cho kết quả điều trị cao. Cách thực hiện khá đơn giản, chỉ cần làm sạch thảo dược sau đó cho vào máy xay nhuyễn hoặc giã nát rồi lọc lấy nước cốt. Dùng bông thấm và thoa lên vùng mũi hoặc bỏ vào lọ giỏ, nhỏ 2- 3 giọt vào hốc mũi/lần.
• Củ nghệ tươi: Sử dụng khoảng 30g nghệ đã cạo sạch vỏ, sau đó cho vào cối và giã nát. Lọc lấy nước cốt nghệ thoa trực tiếp vào 2 hốc mũi. Duy trì bài thuốc trong khoảng một tuần giúp thuyên giảm các triệu chứng viêm nhiễm, lở loét, hỗ trợ điều trị viêm mũi xoang xuất tiết hiệu quả.
• Dùng rượu tỏi: Rượu tỏi có tác dụng điều trị nhanh tình trạng viêm, nhiễm trùng. Theo đó bạn chỉ cần ngâm tỏi với rượu rồi thoa hỗn hợp lên vùng mũi bệnh sẽ nhanh chóng được đẩy lùi.

Thuốc Tây y

Thuốc Tây y có tác dụng điều trị nhanh, thuyên giảm các triệu chứng bệnh chỉ trong vài ngày. Phần lớn người bị viêm xoang mũi xuất tiết đều tin tưởng, lựa chọn phương pháp này. Những loại thuốc phổ biến được bệnh viện kê đơn gồm:

• Thuốc kháng histamin H1: Chủ yếu áp dụng cho người bệnh bị viêm nhiễm, phù nề do các tác nhân như lông thú động vật, phấn hoa gây nên,...Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra một số tác dụng như buồn nôn, nhạt miệng, buồn ngủ,...
• Thuốc kháng sinh trị viêm: Chủ yếu là nhóm thuốc penicillin (Amoxicillin),  và một số loại kháng sinh chứa sulfur. Tuy nhiên, loại thuốc chỉ được bác sĩ chỉ định sử dụng sau khi có kết quả nuôi cấy bệnh phẩm.
• Thuốc kháng nấm: Loại thuốc được áp dụng cho người bệnh bị bệnh viêm mũi xoang do nấm gây ra. Các loại thuốc thường được áp dụng là Voriconazole hoặc Amphotericin B giúp ngăn ngừa sự hình thành, phát triển của nấm.
• Thuốc giảm đau: Đây là loại thuốc được áp dụng cho hầu hết người bệnh viêm mũi xoang, giảm nhanh tình trạng đau đớn các vị trí xung quanh mặt, mang lại cảm giác thoải mái, dễ chịu, giúp cải thiện đời sống sinh hoạt của người bệnh.
• Thuốc xịt, rửa mũi: Thuốc được chỉ định để hỗ trợ, thuyên giảm triệu chứng của bệnh chứ không có tác dụng điều trị chuyên sâu. Tuy nhiên, đây là loại thuốc được nhiều người bệnh lựa chọn bởi sự tiện lợi, hiệu quả tốt.
• Thuốc bổ, vitamin: Được áp dụng cho người bệnh có thể lực yếu kém, cơ thể luôn trong tình trạng suy nhược, mệt mỏi. Có tác dụng tăng cường sức đề kháng, hệ miễn dịch cho cơ thể để chống lại tác nhân gây bệnh. 

Bài thuốc Đông y

Theo quan niệm của Đông y, viêm mũi xoang xuất tiết là một dạng của chứng Tỵ uyên, não lậu hay não sấm. Theo Hải Thượng Lãn Ông: “Bệnh Tỵ uyên là trách ở Tỳ, mũi không ngửi được mùi thơm thối là trách ở Thận. Vì Tỳ chủ đờm dãi, Tỳ hư không vận hóa được mà tràn lên. Thận là gốc của khí, Phế khí về tàng ở Thận, Thận hư không tàng được khí, làm ủng tắc ở trên”.

Thực chất căn nguyên của bệnh là do phong nhiệt, nhiệt độc gây uất nhiệt tại kinh đởm đưa lên mũi hoặc do phế khí hư kết hợp với phong hàn mà thành bệnh. Về biện chứng luận thể, viêm xoang chia thành: Can hỏa, Thận âm hư và Phế nhiệt.

Do đó, muốn trị bệnh thì cần bồi bổ các tạng Phế, Thận, Tỳ, Can, thực hiện khu phong tán hàn, thanh nhiệt giải độc, tư bổ thận âm. Có như vậy thì khí huyết mới lưu thông tốt, chức năng mũi được phục hồi, sức đề kháng được nâng cao, bệnh trị dứt điểm khó tái phát. Một trong số những bài thuốc đông y hiệu quả phải kể đến:

Lục vị địa hoàng

Bài thuốc chủ yếu tu bổ thận âm để giúp khí huyết trong cơ thể lưu thông tốt. Từ đó kinh lạc không bị bít tắc, khai thông khiếu giúp giảm triệu chứng bệnh. Lục vị địa hoàng gồm các vị thục địa, cao ban long, hoài sơn, mạch môn, sơn thù, ngũ vị, đơn bì, ngưu tất, trạch tả, bạch phục linh.

Trên đây là những kiến thức khái quát và cụ thể liên quan đến bệnh “viêm mũi xoang xuất tiết”. Mong rằng, tất cả thông tin trên sẽ giúp quý độc giả giải đáp được những thắc mắc xoay quanh bệnh lý, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến giải pháp điều trị và phòng chống bệnh hiệu quả.

Huyệt đạo chữa bệnh

Bấm huyệt là một phương pháp điều trị bổ sung có thể giúp giảm các triệu chứng viêm mũi xoang xuất tiết. Dưới đây là một số huyệt đạo thường được sử dụng:

• Nghinh hương: Huyệt này nằm ở hai bên cánh mũi và có tác dụng thông mũi, giảm nghẹt mũi và cải thiện lưu thông khí huyết.
• Thiên ứng: Nằm ở sau tai, huyệt Thiên Ứng giúp giảm đau nhức vùng mặt và hỗ trợ giảm viêm xoang.
• Bách hội: Huyệt này nằm trên đỉnh đầu, có tác dụng tăng cường tuần hoàn máu và giảm căng thẳng, giúp cải thiện triệu chứng đau đầu do viêm xoang.
• Hợp cốc: Vị trí huyệt đạo nằm ở chỗ lõm giữa ngón cái và ngón trỏ của bàn tay, cách cổ tay khoảng 0,5 cm. Bấm huyệt hợp cốc có tác dụng thông mũi, giảm đau, giải cảm, trị nhức đầu, sổ mũi, nghẹt mũi.
• Ấn đường: Vị trí huyệt đạo nằm giữa hai đầu lông mày, trên đường thẳng nối hai đầu lông mày. Bấm huyệt ấn đường có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, sáng mắt, trị nhức đầu, sổ mũi, nghẹt mũi, viêm xoang.
• Phong môn: Vị trí huyệt đạo nằm ở chỗ lõm sau gáy, cách đốt sống cổ thứ 7 khoảng 1 cm. Bấm huyệt phong môn có tác dụng giải cảm, trị nhức đầu, sổ mũi, nghẹt mũi, viêm xoang.
• Đại chùy: Vị trí huyệt đạo nằm ở khuỷu tay, chỗ lõm phía ngoài của xương cánh tay, cách cổ tay khoảng 1,5 cm. Bấm huyệt đại chùy có tác dụng thông mũi, giảm đau, trị nhức đầu, sổ mũi, nghẹt mũi, viêm xoang.

• Huyệt Ấn Đường
• Huyệt Hợp Cốc
• Huyệt Bách Hội
• Huyệt Nghinh Hương
• Huyệt Đại Chùy
• Huyệt Phong Môn

Dược liệu chữa bệnh

Dược liệu thiên nhiên đóng vai trò quan trọng trong hệ thống y học cổ truyền, đặc biệt trong việc điều trị viêm mũi xoang xuất tiết. Sử dụng các loại thảo dược không chỉ mang lại hiệu quả cao mà còn đảm bảo tính an toàn và hạn chế tối đa tác dụng phụ. Một số dược liệu phổ biến hỗ trợ điều trị viêm mũi xoang xuất tiết bao gồm:

• Tân Di Hương: Loại thảo dược này có tác dụng giảm viêm, giảm đau và thông mũi, giúp cải thiện các triệu chứng của viêm xoang hàm một cách hiệu quả.
• Thương Nhĩ Tử: Đây là một loại dược liệu có khả năng kháng viêm và chống nhiễm trùng, thường được sử dụng trong các bài thuốc chữa viêm xoang, giúp giảm triệu chứng sưng và đau.
• Ké Đầu Ngựa: Với tính năng kháng khuẩn và giảm viêm, Ké Đầu Ngựa được sử dụng để làm sạch xoang và giảm nghẹt mũi, giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn.

Sự kết hợp hài hòa giữa các dược liệu này, cùng với sự hiểu biết về y học cổ truyền và kinh nghiệm lâm sàng, đã chứng minh được hiệu quả vượt trội trong việc điều trị viêm mũi xoang xuất tiết. Phương pháp này không chỉ mang lại kết quả điều trị tốt mà còn đảm bảo an toàn, không gây tác dụng phụ, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe cho người bệnh.

• Cây Ké Đầu Ngựa