Viêm Xoang Bướm

Viêm xoang bướm là gì? Hình ảnh viêm xoang bướm

Xoang bướm nằm ở vị trí sâu nhất trong hang mũi và có mối liên quan mật thiết với vùng mắt, các dây thần kinh thị giác. Chính vì vậy, hốc xoang này bị tổn thương, viêm, gây ra các triệu chứng đau nhức dữ dội vùng đỉnh đầu, vai gáy, suy giảm thị lực, thậm chí là mù vĩnh viễn,…

Để bệnh viêm xoang bướm không tiến diễn phức tạp, biến chuyển sang giai đoạn mãn tính người bệnh cần chủ động thăm khám và điều trị bệnh theo hướng dẫn, chỉ định của các bác sĩ. 

Đồng thời, để nắm rõ hơn về cấu trúc, tình trạng bạn có thể tham khảo qua một số hình ảnh chẩn đoán viêm xoang bướm dưới đây.

Triệu chứng viêm xoang bướm thường gặp phải

Khi bị viêm xoang bướm các triệu chứng tương đối giống với bệnh viêm xoang, viêm mũi thông thường. Do vậy, để chẩn đoán chính xác bệnh lý này bạn cần nắm rõ một số biểu hiện đặc trưng dưới đây:

• Vùng mũi bị nghẹt cứng, khó thở, cơ thể luôn trong tình trạng mất sức, mệt mỏi.
• Dịch mũi chảy nhiều, đặc biệt về đêm và các buổi sáng sớm. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, cơ địa dịch mũi có thể là màu trắng trong suốt hoặc vàng, xanh,…
• Bạn sẽ không thể cảm nhận được mùi vị, dù hương vị rất nồng nặc.
• Khả năng nhìn kém, hai mắt mờ, khó nhận biết đồ vật từ xa.
• Hắt xì liên tục nhưng thường bị ngắt quãng, gây ức chế, khó chịu cho người bệnh.
• Nhạt miệng, ăn không ngon, hơi thở có mùi tanh hôi cũng là một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh viêm xoang bướm.
• Viêm xoang bướm gây đau đớn ở những vị trí xung quanh mũi như: hai gò má, hốc hai mắt, đau đỉnh đầu, vai gáy,… Tình trạng đau nhức có thể tăng hoặc giảm, phụ thuốc vào quá trình điều trị, chăm sóc của mỗi người.
• Một số triệu chứng khác: Ngoài các biểu hiện như trên, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng khác như: sốt, đau họng, ù tai,…

• Viêm Xoang Nghẹt Mũi
• Đau Vai Gáy
• Đau Đầu Phía Trước
• Đau Đầu Mệt Mỏi

Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang bướm

Viêm xoang bướm là bệnh lý khá nguy hiểm, căn nguyên của bệnh xuất phát từ một trong số các yếu tố sau:

• Vi khuẩn, virus tấn công: Các loại vi khuẩn, các loại virus, nấm,… từ môi trường xâm nhập, phát triển ở các cơ qua hô hấp, cụ thể là các hốc mũi xoang.
• Môi trường ô nhiễm: Thường xuyên tiếp xúc với các chất bẩn, bụi bặm, chất hóa học,… tạo cơ hội các các tác nhân gây bệnh tiếp cận, thích nghi.
• Mắc bệnh về tai mũi họng: Viêm xoang bướm có thể hình thành từ các bệnh như viêm mũi, viêm mũi dị ứng, viêm tai giữa, viêm họng, viêm amidan… Nhưng mọi người chủ quan không điều trị dứt điểm gây lây lan.
• Không vệ sinh đúng cách: Lười chăm sóc, vệ sinh vùng mũi, họng, tai sau khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi,...
• Cấu trúc của mũi bất thường: Đây là yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiết dịch cũng như khả năng chống lại các tác nhân xấu gây bệnh.
• Một số nguyên nhân khác: Tổn thương mũi do tai nạn, chế độ ăn uống, sinh hoạt,... cũng là một trong những căn nguyên của bệnh viêm xoang bướm

Bệnh viêm xoang bướm có nguy hiểm không?

Trả lời cho câu hỏi: “Bệnh viêm xoang bướm có nguy hiểm không?” - Bác sĩ Lê Phương, Phó Giám đốc tại Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Đông cho biết, viêm xoang bướm là bệnh lý NGUY HIỂM. Do đó, nếu không được điều trị kịp thời bệnh sẽ để lại biến chứng ảnh hưởng đến tính mạng, cuộc sống về sau của người bệnh.

Người bị viêm xoang bướm có thể phải đối diện với một trong số các biến chứng sau:

• Biến chứng viêm xoang bướm chủ yếu là nhiễm trùng ổ mắt (chiếm 85%).
• Người bị viêm xoang bướm có thể bị mù vĩnh viễn, bào mòn xương.
• Tiềm ẩn nguy cơ mắc viêm xoang mãn tính cao.
• Gây lồi vùng nhãn cầu, khó chịu, ngứa ngáy vùng mắt.
• Làm thay đổi cấu trúc mũi, người bệnh dễ mắc phải các bệnh lý về đường hô hấp.

Các phương pháp chẩn đoán viêm xoang bướm

Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng dựa trên các triệu chứng của người bệnh. Các phương pháp cận lâm sàng thường được sử dụng để chẩn đoán xác định viêm xoang bướm, bao gồm:

• Chụp X-quang xoang mặt: Hình ảnh X-quang có thể giúp bác sĩ kiểm tra tình trạng của xoang bướm, tuy nhiên độ chính xác không cao.
• Chụp CT scan xoang mặt: Hình ảnh CT scan chi tiết hơn, giúp bác sĩ quan sát rõ cấu trúc xoang bướm, đánh giá mức độ viêm nhiễm, tình trạng tắc nghẽn và các biến chứng có thể gặp.
• Nội soi mũi xoang: Phương pháp này giúp bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong xoang mũi, lấy mẫu dịch để xét nghiệm tìm tác nhân gây bệnh.

Đối tượng dễ mắc viêm xoang bướm

Viêm xoang bướm có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên một số nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bao gồm:

• Người có tiền sử viêm xoang mũi: Viêm xoang sàng, viêm xoang trán hoặc viêm xoang ethmoid nếu không điều trị triệt để có thể lan sang xoang bướm.
• Người nhiễm trùng đường hô hấp trên: Viêm mũi, viêm họng do virus hoặc vi khuẩn có thể lây lan vào xoang bướm.
• Người mắc các bệnh lý răng miệng: Viêm lợi, viêm nha chu nếu không điều trị có thể gây nhiễm trùng lan lên xoang bướm.
• Những người có hệ miễn dịch yếu: Người mắc bệnh tiểu đường, HIV/AIDS, hoặc đang sử dụng thuốc corticosteroid đường mũi thời gian dài có nguy cơ cao mắc VXB.
• Người có dị vật trong mũi: Dị vật như tăm bông, hạt... vô tình đưa vào mũi có thể gây kích ứng niêm mạc xoang bướm.
• Dị ứng: Viêm mũi dị ứng khiến niêm mạc mũi phù nề, cản trở lưu thông dịch nhầy, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

Biện pháp phòng ngừa viêm xoang bướm

Các biện pháp phòng bệnh viêm xoang này thực hiện khá đơn giản, giúp đẩy lùi bệnh, hạn chế khả năng tái phát cao. Do vậy, mọi người cần chủ động thực hiện đầy đủ các biện pháp dưới đây.

• Nạp đủ 2000ml - 3000ml nước mỗi ngày.
• Bảo vệ vùng mũi, miệng khi đi ra ngoài, lúc tiếp xúc với khói bụi, chất ô nhiễm.
• Dùng nước muối sinh lý rửa sạch các cơ quan của hệ hô hấp, đặc biệt là vùng họng và mũi.
• Tuyệt đối không tiếp xúc với khu vực bị ô nhiễm, nhất là xí nghiệp than, cty may mặc,..
• Tăng cường dọn dẹp nhà cửa. Để đảm bảo nhất bạn nên chủ động tổng vệ sinh 2 - 3 lần/ tuần.
• Sử dụng các thiết bị điện tử có chức năng lọc không khí, hút bụi bẩn như: Máy lọc không khí, máy hút bụi,...
• Với những đồ cá nhân như: khăn mặt, khẩu trang, bàn chải đánh răng,... tuyệt đối không sử dụng chung.
• Khi tiếp xúc với người bệnh viêm xoang, viêm mũi,... tránh khoảng cách gần, cần đeo khẩu trang khi nói chuyện.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt, duy trì những thói quen tốt như: ngủ đủ giấc, đúng giờ, ăn uống khoa học, đầy đủ chất dinh dưỡng.
• Hạn chế làm việc liên tục, cường độ cao, tránh tình trạng căng thẳng, stress, trầm cảm.
• Khám sức khỏe định kỳ, 3 tháng/ lần để đảm bảo sức khỏe, phát hiện bệnh lý kịp thời.
• Khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng đau đầu, sổ mũi, rát họng,... cần đến ngay các cơ sở y tế.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Nếu bạn có các triệu chứng của viêm xoang bướm kéo dài hơn 10 ngày hoặc có các dấu hiệu nghiêm trọng như sốt cao, đau đầu dữ dội, giảm thị lực hoặc nhìn đôi, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Viêm xoang bướm không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm màng não, áp xe não hoặc viêm ổ mắt.

Cách điều trị viêm xoang bướm

Để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao, an toàn. Người bệnh cần tiến hành thăm khám để xác định chính xác căn nguyên, tình trạng hiện tại của mình. Từ đó, dựa theo kết quả bác sĩ sẽ quyết định lộ trình điều trị phù hợp. Có ba phương pháp điều trị thường được áp dụng gồm:

Điều trị tại nhà

Các bài thuốc điều trị tại nhà chủ yếu sử dụng nguồn thảo dược thiên nhiên, an toàn cho sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ áp dụng cho các trường hợp bệnh nhẹ, cơ địa dễ hấp thụ thuốc. Một số bài thuốc dân gian thường sử dụng như:

• Gừng: Đây là bài thuốc điều trị bệnh viêm xoang bướm được áp dụng phổ biến, giúp thuyên giảm nhanh các triệu chứng ngứa ngáy, mệt mỏi. Cách thực hiện cũng khá đơn giản, chỉ cần giã nát lấy nước cốt và nhỏ vào mũi 2 - 3 giọt/ngày.
• Cây giao: Loại thảo dược này có tác dụng hỗ trợ quá trình chữa bệnh viêm xoang bướm. Theo đó, bạn sử dụng khoảng 10 – 15 cành giao, dùng túi ni lông bọc lại rồi đem dập nát. Dùng hỗn hợp đun sôi với nước rồi đem ra xông hơi mỗi ngày. Áp dụng liên tục trong 7 ngày, duy trì 2 lần/ngày.
• Nghệ tươi: Nghệ tươi là thực phẩm được dân gian sử dụng nhiều trong điều trị các bệnh về hô hấp, đường ruột. Trong chữa bệnh viêm xoang, nghệ có tác dụng trị viêm, kháng khuẩn tốt, được nhiều người khuyến cáo sử dụng.
• Tỏi: Tỏi là hương vị chứa nhiều chất khoáng, hoạt chất Glycogen, các Allicin,… được kiểm định, áp dụng trên nhiều đối tượng người bệnh viêm xoang bướm và cho kết quả điều trị khá khả quan.
• Lá lốt: Là loại lá quen thuộc, thường xuất hiện trong bữa ăn hàng ngày, có tác dụng điều trị hiệu quả các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp. Việc thực hiện bài thuốc cũng rất dễ dàng, bạn chỉ cần cho 20 lá lốt vào nồi và đun sôi với 650ml nước. Sau đó đem xông mỗi ngày.

Điều trị bằng phương pháp Tây y

Điều trị viêm xoang bướm bằng Tây y chủ yếu sử dụng các loại thuốc kháng viêm, kháng sinh,...có tác dụng điều trị chuyên sâu các triệu chứng. Vì vậy, sau khi có kết quả chẩn xác về căn nguyên, thể trạng của người bệnh các bác sĩ sẽ áp dụng một trong hai hướng điều trị sau:

Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa thường áp dụng cho các trường hợp nhẹ, giai đoạn viêm xoang bướm cấp tính. Một số loại thuốc thường được chỉ định cho người bị viêm xoang bướm là:

• Thuốc kháng sinh: Đây là loại thuốc phổ biến, được chỉ định, kê đơn cho người bệnh bị nhiễm khuẩn trong giai đoạn đầu.
• Thuốc kháng histamin: Chủ yếu sử dụng Amoxicillin, Doxycycline,... giúp giảm nhanh các triệu chứng ngứa ngáy, sưng tấy,...
• Thuốc co mạch: Nhóm thuốc co mạch thường được chỉ định là Phenylephrin, Epinephrine,… có tác dụng giảm sinh huyết, tình trạng phù nề.
• Thuốc giảm đau: Với một số người bệnh bị viêm xoang bướm có triệu chứng đau nhức vùng vai gáy, mũi và mặt,... sẽ được bác kê đơn sử dụng Panadol, Efferalgan.
• Thuốc xịt, rửa mũi: Loại thuốc này các tác dụng hỗ trợ sát khuẩn, bảo vệ lớp niêm mạc mũi trước sự xâm nhập, lây lan của vi khuẩn, nấm,...

Điều trị ngoại khoa

Điều trị ngoại khoa (phẫu thuật) là một trong những cách chữa được nhiều bệnh nhân lựa chọn hiện nay. Bởi, cho kết quả nhanh, hạn chế khả năng tái phát bệnh.

Với phương pháp điều trị này các bác sĩ sẽ tiến hành nội soi, phẫu thuật cắt bỏ khối u,...Tuy nhiên, nguy cơ biến chứng trong quá trình phẫu thuật khá cao, người bệnh cần cân nhắc trước khi áp dụng. Chỉ nên lựa chọn phương pháp này khi bệnh chuyển nặng.

Thuốc Đông y trị viêm xoang bướm

Viêm xoang bướm được đông y xếp vào chứng Tỵ uyên, bệnh do hư hỏa. Bệnh thường phát triển sau những đợt cảm mạo nên căn nguyên có thể do phong hàn. Hoặc phong nhiệt ở Phế do nhiệt khí hoành hành mà truyền vào. Thận là gốc của khí, Phế khí tàng về Thận, Thận âm hư tổn không tàng được khí cũng gây bít tắc tại mũi.

Vì vậy, điều trị viêm xoang nói chung phải tập trung vào tạng Thận, bồi bổ Phế, Tỳ để chức năng thanh giáng tốt. Từ đó các triệu chứng như sưng nề mũi, chảy nhiều dịch, ngạt mũi sẽ được loại bỏ. Ngoài ra, nếu người muốn bệnh không bị tái phát sau điều trị thì việc bồi bổ chính khí, nâng cao sức đề kháng cũng là điều rất cần thiết. Người bệnh có thể dùng các bài thuốc bồi bổ thận âm, thanh phế tiết nhiệt, kiện tỳ ôn trung như:

Ma hoàng thang

Đây là bài thuốc cổ, sử dụng các thảo dược như ma hoàng, hạnh nhân, bạch thược, quế chi, cam thảo, sinh khương nhằm sơ phong tán hàn, tuyên phế. Người bệnh có thể kết hợp châm cứu bấm huyệt tại các huyệt như nghinh hương, thông thiên, toản trúc.

Huyệt đạo chữa bệnh

Trong y học cổ truyền, việc tác động lên các huyệt đạo có thể giúp giảm triệu chứng viêm xoang bướm. Một số huyệt đạo thường được sử dụng bao gồm:

• Huyệt Nghinh Hương: Huyệt nằm ở hai bên cánh mũi, có tác dụng thông mũi và giảm đau đầu.
• Huyệt Ấn Đường: Huyệt ở giữa trán, giữa hai lông mày. Việc xoa bóp huyệt này có thể giúp giảm đau đầu và cải thiện tuần hoàn máu vùng đầu mặt.
• Huyệt Thái Dương: Huyệt nằm ở hai bên thái dương, cách đuôi mắt khoảng 1 tấc. Có tác dụng giảm đau đầu, đau thái dương, cải thiện tuần hoàn máu vùng đầu và giúp thư giãn cơ mặt, giảm căng thẳng.
• Huyệt Hợp Cốc: Nằm ở phần gồ lên giữa ngón cái và ngón trỏ khi hai ngón này khép lại. Đây là huyệt thuộc kinh Đại Trường. Việc xoa bóp huyệt này có thể giúp giảm đau đầu, đau mặt do viêm xoang, giảm nghẹt mũi, chảy mũi. Đồng thời, huyệt có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, phòng ngừa nhiễm trùng.

• Huyệt Ấn Đường
• Huyệt Hợp Cốc
• Huyệt Thái Dương
• Huyệt Nghinh Hương

Dược liệu hỗ trợ điều trị viêm xoang bướm

Trong việc điều trị viêm xoang bướm, y học cổ truyền thường sử dụng nhiều loại dược liệu quý giá, tận dụng nguồn tài nguyên phong phú từ thiên nhiên. Các loại thảo dược này không chỉ giúp làm giảm các triệu chứng như nghẹt mũi, chảy mũi, hắt hơi và đau đầu, mà còn tác động vào nguyên nhân gốc rễ của bệnh. Chúng giúp điều hòa cơ thể, tăng cường khí huyết và nâng cao sức đề kháng tổng thể. Hơn nữa, sự đa dạng của các dược liệu cho phép tùy chỉnh liệu trình điều trị sao cho phù hợp với từng trường hợp cụ thể và đặc điểm cơ địa của mỗi bệnh nhân.

Một số dược liệu thường được sử dụng với hiệu quả cao trong điều trị viêm xoang bướm bao gồm:

• Kim ngân hoa
• Tỳ giải
• Bồ công anh
• Xuyên khung
• Hoàng kỳ
• Cát cánh

Việc kết hợp những vị thuốc này trong các bài thuốc cổ truyền, hoặc sử dụng riêng lẻ theo hướng dẫn của thầy thuốc, có thể mang lại hiệu quả điều trị tích cực và bền vững. So với thuốc Tây y, các dược liệu này thường có ít tác dụng phụ hơn, góp phần nâng cao sự an toàn và hiệu quả của liệu pháp điều trị.

Mong rằng, những kiến thức xoay quanh chủ đề Viêm xoang bướm mà bài viết cung cấp sẽ giải đáp được tất cả thắc mắc của quý độc giả về bệnh lý này. Từ đó, mỗi người có thể chủ động phòng tránh, phát hiện và lựa chọn phương hướng điều trị phù hợp, đạt kết quả cao, đảm bảo an toàn sức khỏe.

• Kim Ngân Hoa
• Hoàng Kỳ