Viêm Họng Có Đốm Trắng

Viêm họng có đốm trắng là gì

Viêm họng đốm trắng là tình trạng viêm nhiễm ở cổ họng, đặc biệt là vùng amidan, khiến xuất hiện các đốm hoặc mảng trắng trên bề mặt niêm mạc. Các đốm trắng này thường là tập hợp của các tế bào bạch cầu, vi khuẩn, mảnh vụn thức ăn và các chất dịch khác. Viêm họng đốm trắng thường đi kèm với các triệu chứng như đau họng, sốt, khó nuốt, hạch cổ sưng và hơi thở có mùi hôi.

Các loại viêm họng thường gặp

Để có thể phân biệt được viêm họng đốm trắng với các loại viêm họng khác, chúng ta cần biết những đặc điểm sau:

Nguyên nhân dẫn đến bệnh

• Nhiễm khuẩn:
  • Liên cầu khuẩn nhóm A (Streptococcus pyogenes): Gây viêm họng liên cầu khuẩn.
  • Vi khuẩn khác: Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae.
• Nhiễm virus:
  • Virus Epstein-Barr (EBV): Gây bệnh tăng bạch cầu đơn nhân.
  • Virus Herpes Simplex (HSV): Gây vết loét và đốm trắng trong họng.
  • Virus cúm và cảm lạnh: Gây đau họng và đốm trắng trên amidan.
• Nhiễm nấm:
  • Candida albicans: Gây nấm họng, thường gặp ở người có hệ miễn dịch suy yếu.
• Yếu tố khác:
  • Viêm amidan mãn tính: Gây đốm trắng do tích tụ vi khuẩn và tế bào chết.
  • Bạch hầu: Gây màng giả màu trắng hoặc xám trong họng (Corynebacterium diphtheriae).

Khi nào cần gặp bác sĩ

• Sốt cao trên 38.5°C: Sốt cao có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nặng cần được điều trị kịp thời.
• Đau họng dữ dội, khó nuốt, khó thở: Những triệu chứng này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày, cần được bác sĩ đánh giá và xử lý.
• Hạch bạch huyết ở cổ sưng to và đau: Đây là dấu hiệu của tình trạng viêm nhiễm lan rộng, cần được kiểm tra để loại trừ các bệnh lý khác.
• Xuất hiện phát ban: Phát ban có thể là dấu hiệu của một số bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như bệnh tinh hồng nhiệt.
• Các triệu chứng kéo dài hơn 5 ngày không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu nặng lên: Viêm họng do vi khuẩn nếu không được điều trị kịp thời có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm khớp, viêm cầu thận.

Ngoài ra, bạn cũng nên đi khám bác sĩ nếu:

• Bạn đang mang thai hoặc cho con bú
• Bạn có hệ miễn dịch yếu
• Bạn có tiền sử mắc các bệnh lý mãn tính

Cách chẩn đoán chính xác bệnh

Để có thể chẩn đoán chính xác nguyên nhân và loại bệnh, bác sĩ cần tiến hành các bước sau đây:

Thăm khám lâm sàng: kiểm tra họng, amidan và hạch bạch huyết.

Thực hiện test nhanh liên cầu khuẩn.

Nếu cần, chỉ định thêm:

• Nuôi cấy vi khuẩn.
• Xét nghiệm máu.
• Các xét nghiệm khác để loại trừ bệnh lý tương tự.

Phương pháp điều trị viêm họng đốm trắng

Điều trị viêm họng có đốm trắng tại nhà

Dưới đây là các phương pháp điều trị viêm họng có đốm trắng tại nhà, bạn có thể kiểm soát được tình trạng bệnh một cách dễ dàng

1. Súc họng bằng nước muối:

• Cách thực hiện:
  • Pha 1/2 thìa cà phê muối vào 240ml nước ấm.
  • Ngậm một ngụm nước muối, ngửa cổ và súc họng trong khoảng 30 giây.
  • Nhổ nước muối ra và lặp lại cho đến khi hết nước muối.
  • Súc họng 3-4 lần mỗi ngày.
• Tác dụng: Giúp làm sạch cổ họng, loại bỏ vi khuẩn và giảm viêm.

2. Uống nhiều nước ấm:

• Cách thực hiện:
  • Uống nước lọc, nước trái cây hoặc trà ấm.
  • Tránh đồ uống lạnh, có ga hoặc chứa caffeine.
• Tác dụng: Giúp làm loãng dịch nhầy, giảm đau họng và ngăn ngừa mất nước.

3. Nghỉ ngơi đầy đủ:

• Cách thực hiện:
  • Ngủ đủ giấc (7-8 tiếng mỗi đêm).
  • Tránh làm việc quá sức và căng thẳng.
• Tác dụng: Giúp cơ thể phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch.

4. Sử dụng thuốc xịt họng hoặc viên ngậm họng:

• Cách thực hiện: Sử dụng theo hướng dẫn trên bao bì.
• Tác dụng: Giúp làm dịu cổ họng, giảm đau và kháng viêm tại chỗ.

5. Sử dụng mật ong:

• Cách thực hiện:
  • Pha mật ong với nước ấm hoặc chanh để uống.
  • Hoặc ngậm một thìa mật ong trong vài phút rồi nuốt.
• Tác dụng: Mật ong có tính kháng khuẩn và làm dịu cổ họng.

Lưu ý:

• Các phương pháp trên chỉ áp dụng khi tình trạng bệnh còn nhẹ
• Nếu đã áp dụng các phương pháp trên mà dấu hiệu bệnh không thuyên giảm. Bạn cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời
• Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp nào

Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng các phương pháp Đông, Tây Y.

Điều trị bằng Tây Y

Điều trị viêm họng có đốm trắng bằng Tây y tập trung vào việc loại bỏ nguyên nhân gây bệnh và giảm triệu chứng khó chịu cho người bệnh. Tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh (vi khuẩn, virus, nấm), bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Sử dụng thuốc Tây Y

1. Thuốc kháng sinh:
   • Penicillin hoặc Amoxicillin: Được sử dụng phổ biến để điều trị viêm họng do liên cầu khuẩn.
   • Erythromycin hoặc Azithromycin: Dùng cho những người dị ứng với penicillin.
2. Thuốc giảm đau và hạ sốt:
   • Acetaminophen (Tylenol): Giúp giảm đau họng và hạ sốt.
   • Ibuprofen (Advil, Motrin): Giảm đau, hạ sốt và giảm viêm.
3. Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs):
   • Naproxen (Aleve): Giúp giảm đau và viêm.
4. Viên ngậm và thuốc xịt họng:
   • Viên ngậm chứa chất gây tê: Như benzocaine hoặc lidocaine để giảm đau tạm thời.
   • Thuốc xịt họng: Chứa các chất kháng viêm và giảm đau như phenol hoặc benzocaine.
5. Thuốc chống nấm:
   • Nystatin: Được sử dụng để điều trị nấm họng do Candida albicans.
   • Fluconazole: Dùng cho các trường hợp nấm họng nghiêm trọng.
6. Thuốc kháng virus:
   • Acyclovir hoặc Valacyclovir: Sử dụng để điều trị viêm họng do virus herpes simplex.

Các phương pháp ngoại khoa

Viêm họng có đốm trắng thường do nhiễm khuẩn hoặc virus gây ra, thường được điều trị bằng thuốc và các biện pháp chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, khi tình trạng viêm họng không đáp ứng với điều trị nội khoa hoặc gây ra biến chứng, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp ngoại khoa sau:

1. Chích rạch áp xe: Nếu viêm họng có đốm trắng tiến triển thành áp xe quanh amidan hoặc áp xe thành sau họng, bác sĩ sẽ tiến hành chích rạch để dẫn lưu mủ, giảm đau và ngăn ngừa biến chứng nhiễm trùng lan rộng.
2. Cắt amidan: Amidan là một cặp mô bạch huyết nằm ở hai bên cổ họng, có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch. Tuy nhiên, khi amidan bị viêm nhiễm mãn tính, tái phát nhiều lần hoặc gây ra các biến chứng như ngưng thở khi ngủ, bác sĩ có thể chỉ định cắt amidan.
3. Nạo VA: VA (còn gọi là amidan vòm) là một khối mô bạch huyết nằm ở phía sau mũi, có vai trò tương tự như amidan. Khi VA bị viêm nhiễm mãn tính, phì đại gây bít tắc đường thở hoặc gây ra các biến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang, bác sĩ có thể chỉ định nạo VA.
4. Đốt điện cao tần: Đây là phương pháp sử dụng sóng điện cao tần để phá hủy các mô viêm nhiễm ở amidan hoặc VA. Phương pháp này ít xâm lấn, ít đau và thời gian phục hồi nhanh hơn so với phẫu thuật cắt bỏ.
5. Laser: Tương tự như đốt điện cao tần, laser cũng được sử dụng để loại bỏ các mô viêm nhiễm ở amidan hoặc VA. Tuy nhiên, laser có độ chính xác cao hơn và ít gây tổn thương đến các mô xung quanh.

Lưu ý:

• Các phương pháp ngoại khoa chỉ được chỉ định trong trường hợp cần thiết và sau khi đã đánh giá kỹ lưỡng tình trạng bệnh của bệnh nhân.
• Quyết định lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ do bác sĩ đưa ra, dựa trên mức độ nghiêm trọng của bệnh, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và các yếu tố khác.

Điều trị bằng Đông Y

Điều trị viêm họng có đốm trắng bằng Đông y dựa trên nguyên tắc biện chứng luận trị, xem xét tình trạng cụ thể của người bệnh để đưa ra phác đồ phù hợp. Thông thường, viêm họng có đốm trắng thuộc phạm trù "hầu tý" hoặc "hầu ung" trong Đông y, chủ yếu do phong nhiệt hoặc phong hàn xâm nhập vào cơ thể.

Cơ chế điều trị:

1. Thanh nhiệt giải độc: Sử dụng các vị thuốc có tính mát như Kim ngân hoa, Liên kiều, Bồ công anh, Hạ khô thảo để làm mát cơ thể, giảm viêm, tiêu sưng.
2. Khu phong tán hàn: Nếu viêm họng do phong hàn gây ra, sử dụng các vị thuốc có tính ấm như Kinh giới, Tía tô, Cát cánh để làm ấm cơ thể, giải cảm, giảm ho.
3. Lợi yết tiêu đàm: Sử dụng các vị thuốc như Xạ can, Bối mẫu, Trần bì để làm dịu cổ họng, giảm đau, tiêu đờm, giảm khó chịu.
4. Bổ khí dưỡng âm: Nếu người bệnh có biểu hiện mệt mỏi, suy nhược, sử dụng các vị thuốc như Hoàng kỳ, Đảng sâm, Mạch môn để tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ quá trình phục hồi.

Các bài thuốc Đông Y liên quan:

Thạch Hộc Tán

• • Thạch hộc (12g): Chứa mangiferin, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, giảm đau họng.
  • Bối mẫu (12g): Chứa friedeline, có tác dụng thanh phế nhiệt, chỉ khái, hóa đàm.
  • Tang bạch bì (9g): Chứa mulberroside A, có tác dụng thanh phế nhiệt, chỉ khái, lợi thủy tiêu thũng.
  • Cam thảo (6g): Tác dụng tương tự như trong các bài thuốc trên.

• Công dụng: Thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, giảm đau họng, giảm ho.
• Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần.

Huyền Mai Giải Độc Thang

• • Huyền sâm (12g): Chứa saponin, có tác dụng tư âm, thanh nhiệt, giải độc.
  • Mạch môn (12g): Chứa saponin, có tác dụng dưỡng âm, thanh nhiệt, sinh tân dịch.
  • Sinh địa (12g): Chứa mannitol, có tác dụng thanh nhiệt lương huyết, dưỡng âm sinh tân.
  • Kim ngân hoa, Liên kiều: Tác dụng tương tự như trong các bài thuốc trên.
• Công dụng: Thanh nhiệt giải độc, dưỡng âm, tiêu viêm, giảm đau họng.
• Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần.

Bán Hạ Hộc Phù Thang

• • Bán hạ (9g): Chứa triterpenoid saponin, có tác dụng táo thấp hóa đàm, giáng nghịch chỉ ẩu.
  • Hộc phù (6g): Chứa aristolochic acid, có tác dụng lợi thủy tiêu thũng, hóa đàm chỉ khái.
  • Phục linh (12g): Tác dụng tương tự như trong các bài thuốc trên.
  • Cam thảo, Sinh khương (3g): Có tác dụng điều hòa các vị thuốc, giảm tính kích ứng của bán hạ và hộc phù.
• Công dụng: Táo thấp hóa đàm, tiêu viêm, giảm đau họng, đặc biệt hiệu quả với viêm họng có đờm nhiều.
• Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần.

Lưu ý:

• Bài thuốc Bán Hạ Hộc Phù Thang chứa hộc phù, một vị thuốc có độc tính, không nên tự ý sử dụng mà cần có sự hướng dẫn của thầy thuốc.
• Các bài thuốc trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị của thầy thuốc.

Lưu ý khi bị viêm họng có đốm trắng

Khi bị viêm họng có đốm trắng, bạn cần lưu ý những điều sau để nhanh chóng hồi phục và ngăn ngừa biến chứng:

Vệ sinh cá nhân:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi.
• Không dùng chung đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, cốc uống nước với người khác.

Chế độ ăn uống:

• Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt, tránh đồ ăn cay nóng, chiên xào, nhiều dầu mỡ.
• Uống nhiều nước ấm, nước trái cây hoặc súp để làm dịu cổ họng và ngăn ngừa mất nước.
• Hạn chế đồ uống lạnh, có ga hoặc chứa caffeine.
• Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, kẽm và các chất chống oxy hóa để tăng cường sức đề kháng.

Nghỉ ngơi:

• Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức và căng thẳng.
• Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ họng.

Tuân thủ điều trị:

• Nếu được bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh, hãy tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng, không tự ý ngừng thuốc khi thấy các triệu chứng thuyên giảm.
• Sử dụng các biện pháp giảm triệu chứng như súc họng bằng nước muối, uống thuốc giảm đau, hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.

Theo dõi và tái khám:

• Theo dõi các triệu chứng và tình trạng bệnh.
• Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện sớm các biến chứng nếu có.
• Thông báo ngay cho bác sĩ nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc có dấu hiệu nặng lên.