Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Thạc sĩ Lê Phương | Nơi công tác: Nhất Nam Y Viện

Viêm họng là tình trạng viêm nhiễm vùng họng gây đau, ngứa rát và khó nuốt. Mật ong, một nguyên liệu tự nhiên từ lâu đã được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền nhờ các đặc tính có lợi. Vậy, mật ong có vai trò gì trong điều trị viêm họng? Hãy cùng tìm hiểu cách chữa viêm họng bằng mật ong ở bài viết dưới cùng Tapchidongy.

Chữa viêm họng bằng mật ong có tốt không?

Viêm họng là tình trạng viêm các mô niêm mạc vùng hầu họng, thường do nhiễm trùng virus hoặc vi khuẩn. Bên cạnh đau rát, viêm họng gây ra triệu chứng ho, khó nuốt, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống.

Mật ong, một “dược liệu” tự nhiên, từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền để làm dịu các triệu chứng hô hấp, bao gồm cả viêm họng. Hiệu quả này có thể được giải thích dựa trên những đặc tính dược lý sau đây của mật ong:

Kháng khuẩn:

  • Mật ong chứa nhiều hợp chất có hoạt tính kháng khuẩn, bao gồm các enzyme (glucose oxidase), defensin-1 (một loại peptide), và các chất phenolic.
  • Các thành phần này giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn thường liên quan đến viêm họng, chẳng hạn như Streptococcus pyogenes và Haemophilus influenzae.
  • Enzyme glucose oxidase trong mật ong khi gặp nước sẽ sản xuất hydrogen peroxide, một chất khử trùng tự nhiên.
Mật ong có tác dụng làm dịu cổ họng an toàn, hiệu quả
Mật ong có tác dụng làm dịu cổ họng an toàn, hiệu quả

Chống viêm:

  • Mật ong chứa các flavonoid và axit phenolic có đặc tính chống viêm.
  • Chúng ức chế một số enzym và đường dẫn truyền tín hiệu gây viêm, giảm sưng và đau ở vùng họng.

Chống oxy hóa và kích thích lành vết thương:

  • Mật ong là nguồn dồi dào các chất chống oxy hóa như flavonoid và axit phenolic. Các hợp chất này giúp trung hòa các gốc tự do, giảm tổn thương tế bào và thúc đẩy quá trình làm lành.
  • Mật ong tạo ra một lớp màng bảo vệ trên các mô bị viêm, giảm kích ứng và hỗ trợ quá trình tái tạo niêm mạc họng.

Tăng cường hệ thống miễn dịch: Thành phần chất dinh dưỡng trong mật ong, bao gồm vitamin và khoáng chất, có thể hỗ trợ chức năng của hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng hiệu quả hơn.

Giảm ho: Mật ong với độ nhớt cao có thể bao phủ niêm mạc họng, làm dịu cơn ho và cảm giác kích ứng.

10 Cách chữa viêm họng bằng mật ong hiệu quả

Có nhiều phương pháp ứng dụng kết hợp mật ong và nhiều nguyên liệu khác để điều trị viêm họng tùy theo sở thích và tình trạng bệnh, trong đó phổ biến là:

Dùng mật ong nguyên chất

Liều lượng: Người lớn có thể ngậm 2-3 thìa cà phê mật ong nguyên chất/lần, 3-4 lần mỗi ngày. Trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên có thể dùng 1-2 thìa cà phê/lần.

Cách thực hiện:

  • Ngậm trực tiếp mật ong nguyên chất trong miệng.
  • Hòa tan mật ong với một ít nước ấm (không quá 40 độ C) rồi uống hoặc ngậm từ từ.
  • Không nuốt mật ong quá nhanh. Ngậm càng lâu càng có tác dụng làm dịu cổ họng.

Pha mật ong với nước ấm

Nguyên liệu: 

  • Mật ong nguyên chất (khoảng 2-3 thìa cà phê)
  • Nước ấm (khoảng 250-300ml), nhiệt độ tầm 40-50 độ C

Cách thực hiện:

  • Pha mật ong với nước ấm, khuấy đều cho tan hoàn toàn.
  • Uống từ từ từng ngụm nhỏ, cảm nhận dung dịch trôi qua cổ họng để có tác dụng làm dịu tốt nhất.
  • Sử dụng 2-3 lần mỗi ngày, đặc biệt là buổi sáng và trước khi đi ngủ.
Pha mật ong với nước ấm
Pha mật ong với nước ấm

Chữa viêm họng hạt bằng mật ong và gừng

Thành phần của gừng chứa các hợp chất gingerol và shogaol có hoạt tính kháng viêm, kháng oxy hóa và giảm đau hiệu quả. Các hợp chất này giúp làm giảm quá trình viêm, kích ứng và đau nhức ở vùng cổ họng.

Đồng thời, gừng có tính ấm giúp kích thích tuần hoàn máu, giúp làm ấm và thư giãn vùng cơ hàm họng, từ đó giảm thiểu tình trạng kích ứng và khó chịu khi nuốt.

Nguyên liệu: Gừng tươi, mật ong nguyên chất

Cách thực hiện:

Ngậm hỗn hợp gừng mật ong:

  • Gừng được rửa sạch, thái thành lát mỏng.
  • Xếp xen kẽ các lát gừng với lớp mật ong vào lọ thủy tinh sạch.
  • Để ngâm trong vài giờ hoặc qua đêm cho các chất trong gừng và mật ong ngấm đều.
  • Ngậm từng lát gừng ngâm mật ong trong miệng, mút lấy nước ngấm cho đến khi hết vị ngọt.
  •  Lặp lại nhiều lần trong ngày cho hiệu quả tối ưu.

Pha trà gừng mật ong: 

  • Gừng rửa sạch, cạo vỏ, giã dập hoặc thái thành lát mỏng.
  • Đun sôi nước rồi cho phần gừng đã chuẩn bị vào.
  • Đun liu riu trong 5 phút để gừng ngậm đều các dưỡng chất.
  • Tắt bếp, thêm mật ong với lượng vừa đủ ngọt theo khẩu vị, khuấy đều.
  •  Uống trà khi còn ấm để hưởng lợi ích tối đa của cả gừng và mật ong.

Trị ho, đau họng bằng mật ong và quất

Quất giàu Vitamin C, là một trong những chất chống oxy hóa quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng để chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus.

Ngoài vitamin C, quất cũng chứa các hợp chất khác như flavonoid, alkaloid có đặc tính kháng viêm hiệu quả. Những chất này giúp làm giảm quá trình viêm, sưng tấy tại vùng họng, giảm kích ứng và đau nhức.

Cách thực hiện:

Mật ong hấp quất:

  • Rửa sạch 3-5 quả quất tươi, cắt đôi, bỏ hạt.
  • Cho phần quất vào bát, thêm 2-3 thìa mật ong nguyên chất, trộn đều.
  • Hấp cách thủy trong khoảng 15-20 phút cho đến khi quất mềm và thấm đều mật ong.
  • Sử dụng hỗn hợp cả phần nước và phần cái của quất, có thể ngậm trực tiếp hoặc pha thêm nước ấm để uống từng ngụm.

Nước quất mật ong: 

  •  Rửa sạch 3-5 quả quất tươi, cắt đôi, bỏ hạt.
  •  Vắt lấy nước cốt từ phần cái quất, thêm 2-3 thìa mật ong và khoảng 200ml nước ấm.
  •  Khuấy đều hỗn hợp cho đến khi mật ong tan hoàn toàn. Uống từng ngụm, có thể uống 2-3 lần mỗi ngày cho hiệu quả tốt nhất.
Trị ho, đau họng bằng mật ong và quất
Trị ho, đau họng bằng mật ong và quất

Chữa viêm họng bằng mật ong và nghệ

Nghệ chứa Curcumin có tính kháng viêm mạnh mẽ, hỗ trợ giảm sưng đau và thúc đẩy quá trình phục hồi các tổn thương niêm mạc họng. Bên cạnh đó, hợp chất Curcumin giúp trung hòa các gốc tự do, tăng cường hệ miễn dịch, từ đó rút ngắn thời gian hồi phục.

Cách thực hiện:

  • Mật ong và bột nghệ:
    Trộn 1 thìa cà phê bột nghệ với 2-3 thìa mật ong để tạo thành hỗn hợp sền sệt.
  • Uống trực tiếp hỗn hợp 2-3 lần mỗi ngày.

Sữa nghệ mật ong:

  • Hòa tan 1 thìa cà phê bột nghệ vào 1 cốc sữa ấm (có thể sử dụng sữa thực vật).
  • Thêm 1-2 thìa mật ong, khuấy đều.
  • Uống hỗn hợp 1-2 lần mỗi ngày.

Trà nghệ mật ong:

  • Đun sôi 1 thìa cà phê bột nghệ với 250ml nước trong 5-10 phút.
  • Lọc bỏ phần bã, thêm 1-2 thìa mật ong, khuấy đều
  • Uống khi còn ấm, ngày 2-3 lần.

Dùng mật ong và chanh đào chữa viêm họng

Thành phần của chanh đào chứa nhiều vitamin C. Đây là nguồn cung cấp dồi dào vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp tăng cường miễn dịch, giảm viêm và thúc đẩy quá trình làm lành tổn thương tại vùng họng.

Nguyên liệu:

  • Chanh đào tươi, chín đều, không dập nát.
  • Mật ong nguyên chất.
  • Lọ thủy tinh đã được rửa sạch, tiệt trùng và để khô.

Cách thực hiện:

  • Rửa sạch chanh đào, để ráo nước, thái thành lát mỏng (có thể giữ hoặc bỏ hạt tùy sở thích).
  • Xếp các lát chanh đào vào lọ thủy tinh, đổ mật ong ngập mặt chanh, đảm bảo không có khoảng không khí trong lọ.
  • Đậy kín nắp lọ, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Ngâm trong khoảng ít nhất 3 tuần trước khi sử dụng.

Cách dùng:

  • Khi có dấu hiệu viêm họng, lấy 2-3 lát chanh đào đã ngâm cùng một lượng nước ấm vừa đủ, uống 2-3 lần mỗi ngày.
  • Có thể dùng phần cái chanh đào đã ngâm để ngậm trực tiếp.
Dùng mật ong và chanh đào chữa viêm họng
Dùng mật ong và chanh đào chữa viêm họng

Chữa viêm họng với mật ong và tỏi

Tỏi chứa allicin, hợp chất có hoạt tính kháng sinh, đối kháng trực tiếp với các loại vi khuẩn, virus gây viêm họng. Tỏi giúp hỗ trợ giảm sưng đau, thúc đẩy vết thương chóng lành và làm loãng chất nhầy, giảm tắc nghẽn đường thở, cải thiện triệu chứng ho.

Cách thực hiện:

Tỏi hấp với mật ong:

  • Bóc vỏ 10g tỏi, cho vào chén sạch.
  • Đổ mật ong vào cho ngập mặt tỏi.
  • Hấp cách thủy hỗn hợp khoảng 20 phút.
  • Sử dụng cả nước và cái 3 lần/ngày, trước bữa ăn 15 phút.

Nước tỏi mật ong:

  • Lấy vài tép tỏi, bóc vỏ, giã nhuyễn.
  • Thêm một ít mật ong, trộn đều.
  • Hấp cách thủy trong khoảng 10 phút.
  • Lọc lấy phần nước, uống 2-3 lần mỗi ngày.

Mật ong và giấm táo điều trị đau rát họng do viêm

Môi trường axit của giấm táo (đặc biệt là giấm táo chưa lọc) có tác dụng hạn chế sự sinh sôi của một số vi sinh vật gây bệnh. Đồng thời, giấm táo góp phần điều chỉnh lại độ pH trong họng, tạo môi trường bất lợi cho mầm bệnh. Sử dụng giấm táo đúng cách có thể giúp cơ thể tăng đào thải độc tố, giảm gánh nặng viêm nhiễm.

Cách thực hiện:

Súc miệng với giấm táo và mật ong:

  • Pha loãng 1-2 thìa cà phê giấm táo trong một cốc nước ấm (khoảng 250ml).
  • Thêm 1 thìa cà phê mật ong và khuấy đều.
  • Súc miệng kỹ trong vòng 30 giây, nhổ ra và lặp lại 2-3 lần.
  • Thực hiện 2-3 lần mỗi ngày đến khi tình trạng đau rát họng thuyên giảm.

Uống nước giấm táo mật ong:

  • Hòa tan 1-2 thìa cà phê giấm táo và 1 thìa cà phê mật ong trong một cốc nước ấm.
  • Uống từ từ, chia thành nhiều ngụm nhỏ, cảm nhận hỗn hợp trôi qua vùng họng bị tổn thương.
  • Sử dụng 3-4 lần mỗi ngày.
Mật ong và giấm táo điều trị đau rát họng do viêm
Mật ong và giấm táo điều trị đau rát họng do viêm

Chữa viêm họng bằng mật ong và tiêu đen

Piperine, hoạt chất chính trong hạt tiêu đen, mang các đặc tính kháng viêm, kháng khuẩn, góp phần giải quyết tình trạng viêm nhiễm. Tiêu đen hỗ trợ quá trình tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thụ dược chất từ thảo mộc khác tốt hơn (trong trường hợp này là mật ong).

Cách thực hiện:

Dùng trực tiếp:

  • Chuẩn bị mật ong nguyên chất và một ít tiêu đen mới xay (tránh dùng tiêu bột đóng gói sẵn).
  • Cho một ít tiêu vào thìa mật ong, trộn đều.
  • Ngậm trực tiếp hỗn hợp, nuốt chậm để hoạt chất tiếp xúc tối đa với vùng họng.

Pha nước uống:

  • Chuẩn bị một cốc nước ấm (khoảng 200ml), mật ong nguyên chất, và một ít tiêu đen xay.
  • Cho mật ong và tiêu vào hòa tan cùng nước ấm.
  • Uống hỗn hợp từ từ, nên uống khi còn ấm.

Trị đau rát họng bằng mật ong và sữa tươi

Sữa tươi là nguồn protein, vitamin và khoáng chất dồi dào, hỗ trợ quá trình phục hồi các mô tổn thương ở họng. Cấu trúc của sữa tươi giúp giảm cảm giác khô, rát, tạo sự dễ chịu tức thì cho người bị đau họng.

Cách thực hiện:

Chuẩn bị:

  • Mật ong nguyên chất: 2-3 thìa cà phê
  • Sữa tươi không đường, đã được đun ấm: 200ml

Cách thực hiện:

  • Pha mật ong vào sữa tươi, khuấy đều.
  • Uống hỗn hợp từ từ, có thể chia thành nhiều ngụm nhỏ để sữa và mật ong tiếp xúc lâu hơn với vùng họng.
  • Áp dụng 2-3 lần mỗi ngày.
Trị đau rát họng bằng mật ong và sữa tươi
Trị đau rát họng bằng mật ong và sữa tươi

Lưu ý khi chữa viêm họng bằng mật ong

Đối tượng không nên sử dụng mật ong:

  • Trẻ em dưới 1 tuổi: Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện, sử dụng mật ong có nguy cơ cao gây ngộ độc botulism – một tình trạng nhiễm độc nghiêm trọng do vi khuẩn Clostridium botulinum gây ra với các biểu hiện như liệt cơ, suy hô hấp và có thể dẫn đến tử vong nếu không điều trị kịp thời.
  • Người dị ứng với mật ong hoặc các sản phẩm từ ong: Việc tiêu thụ mật ong ở những người này có thể gây ra các phản ứng dị ứng từ nhẹ đến nặng, bao gồm phát ban, ngứa, khó thở, thậm chí sốc phản vệ đe dọa tính mạng.
  • Người mắc bệnh tiểu đường: Mật ong chứa hàm lượng đường cao. Người bệnh tiểu đường cần có sự tư vấn từ bác sĩ về liều lượng sử dụng mật ong phù hợp để tránh làm tăng đột ngột lượng đường huyết, ảnh hưởng đến việc kiểm soát bệnh.

Tác dụng phụ có thể gặp phải:

  • Rối loạn tiêu hóa: Ở một số trường hợp, việc sử dụng mật ong với lượng lớn có thể gây ra các triệu chứng tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi, khó tiêu do hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc kém hấp thu một số loại đường có trong mật ong.
  • Ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng: Hàm lượng đường cao trong mật ong có thể làm tăng nguy cơ sâu răng nếu không vệ sinh răng miệng kỹ càng sau khi sử dụng.

Lưu ý khác:

  • Chất lượng mật ong: Chỉ nên sử dụng mật ong nguyên chất, không pha tạp chất, có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo hiệu quả và tránh nguy cơ nhiễm các tạp chất gây hại.
  • Pha loãng thích hợp: Không nên dùng mật ong quá đặc vì có thể làm tăng kích ứng cơ quan hô hấp. Nên pha loãng mật ong với nước ấm trước khi sử dụng, tránh sử dụng nước quá nóng ở nhiệt độ trên 40 độ C vì nhiệt độ cao làm giảm các dược tính của mật ong.
  • Không lạm dụng: Mật ong chỉ được xem như một biện pháp hỗ trợ, bổ sung trong điều trị viêm họng. Việc lạm dụng mật ong không những không mang lại hiệu quả vượt trội mà còn có thể dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn.
  • Kết hợp với điều trị y tế: Nếu tình trạng viêm họng không thuyên giảm sau 5-7 ngày sử dụng mật ong hoặc xuất hiện các triệu chứng nặng như sốt cao, khó thở,… người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh để bệnh nặng hơn.

Trên đây là những thông tin về chữa viêm họng bằng mật ong. Mật ong là nguyên liệu có nhiều lợi ích hỗ trợ hiệu quả trong việc cải thiện các triệu chứng của bệnh lý viêm họng. Bên cạnh việc áp dụng các biện pháp tự nhiên bằng mật ong, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn điều trị của nhân viên y tế để đẩy lùi bệnh hiệu quả và tránh gây ra các biến chứng nguy hiểm hơn.


Chuyên khoa
Nhóm bệnh
Triệu chứng
Cách chữa liên quan

Chuyên gia tư vấn


Top phòng khám điều trị Tai Mũi Họng bằng YHCT


Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Bài viết liên quan