Viêm mũi dị ứng bội nhiễm xảy ra khá phổ biến ở nước ta. Căn bệnh này diễn biến phức tạp và rất khó chữa khỏi. Vậy đâu là nguyên nhân gây tình trạng này, có ảnh hưởng nhiều đếu sức khỏe không? Dưới đây là những thông tin quan trọng về viêm mũi dị ứng bội nhiễm và cách điều trị hiệu quả.
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là gì?
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là bệnh đường hô hấp xảy ra do không điều trị viêm dị ứng ở mũi kịp thời. Nói cách khác, đây là giai đoạn nặng của viêm mũi dị ứng.
Người bệnh thường vô cùng khó chịu do gặp phải các triệu chứng như mũi bị nghẹt, thường hắt hơi, chảy dịch dẫn đến ngạt thở. Lúc này các vi khuẩn, virus gây viêm đang phát triển không ngừng.
Đặc biệt, đối tượng bị viêm mũi dị ứng bội nhiễm có thể là bất cứ ai. Nếu mũi có nhiều tác nhân tấn công mà không điều trị sớm thì sẽ bị như vậy. Cho nên, bạn cần xác định sớm nguyên nhân gây viêm, từ đó tìm cách chữa khỏi hẳn từ sớm để tránh bị bội nhiễm.
Nhận biết viêm mũi dị ứng bội nhiễm
- Tiết dịch ra mũi: Đây là một triệu chứng đầu tiên xuất hiện cùng hiện tượng hắt hơi. Tình trạng viêm khiến dịch trong mũi hình thành ngày càng nhiều. Cùng với đó, cơ chế phản ứng hắt hơi sẽ khiến dịch chảy ra ngoài.
- Dịch mũi vàng đục: Do có nhiều ổ viêm cùng vi khuẩn, dịch mũi bị vàng và có thể kèm mùi hôi.
- Ngứa, đặc biệt là khi hít phải bụi: Hiện tượng này xảy ra do niêm mạc mũi phản ứng với chất dị nguyên.
- Mũi nghẹt và tắc: Người bệnh thường bị tắc nghẹt hết bên này lại sang bên kia. Đôi khi còn bị ở cả hai lỗ mũi. Tình trạng này rất khó chịu, buộc phải thở bằng miệng. Do đó, hiện tượng khô miệng, mệt mỏi xảy ra.
Nguyên nhân viêm mũi dị ứng bội nhiễm
Cho đến nay người ta vẫn chưa xác định được đâu là nguyên nhân chính xác làm viêm mũi dị ứng bội nhiễm. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã xác minh người bị bệnh này có xu hướng tiết IgE (immunoglobulin E) khi đến gần các chất dễ gây dị ứng như nấm mốc, mùn cưa, mạt sắt, phấn hoa...
Hàm lượng IgE trong máu cao khiến cơ thể giải phóng histamine khỏi các protein. Điều này khiến chúng ta bị viêm vùng niêm mạc mũi, nếu trở nặng thì bội nhiễm.
Ngoài ra, tình trạng bội nhiễm còn dễ xảy ra hơn khi người bị viêm mũi dị ứng chịu tác động từ các yếu tố sau:
- Di truyền: Thực tế cho thấy những ai bị viêm mũi dị ứng do di truyền thì dễ bị bội nhiễm và tái phát nhiều lần hơn người bình thường. Các bệnh có liên quan đến tình trạng này là hen suyễn, xoang mũi bị viêm, da bị tổn thương mãn tính.
- Cơ địa: Nếu bản thân người bệnh từng mắc các bệnh liên quan kể trên thì cũng dễ bị bội nhiễm khi viêm mũi dị ứng.
- Cấu trúc mũi: Những người có dị tật bẩm sinh trong mũi thì niêm mặc sẽ nhạy cảm hơn khi bị kích thích. Vì thế họ dễ bị viêm mũi dị ứng bội nhiễm hơn.
- Hệ miễn dịch: Thể trạng yếu, sức đề kháng kém sẽ khiến bạn khó vượt qua sự tấn công của vi khuẩn. Điều này cũng làm cho khả năng bội nhiễm tăng cao, vì mũi ngày càng bị thương tổn.
- Yếu tố khác: Bụi vải, nấm mốc, hóa chất,… sẽ làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng bội nhiễm nếu bạn không tự bảo vệ.
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm có nguy hiểm không, khỏi được không?
Vậy viêm mũi dị ứng bội nhiễm có nguy hiểm, chữa khỏi hẳn được không? Theo đó, bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm không nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu mắc phải bạn nên chữa sớm và thực hiện đúng chỉ dẫn để khỏi dứt điểm. Bởi vì bệnh càng kéo dài, cơ hội khỏi hẳn càng thấp và dễ bị biến chứng.
Một số biến chứng do viêm mũi dị ứng bội nhiễm
- Viêm xoang: Các mô xoang có liên hệ chặt chẽ với mũi. Khi niêm mạc mũi bị tổn thương lâu ngày sẽ làm cản trở đường dẫn dịch tiết hô hấp. Do đó, dịch bị ứ đọng lại làm cho mô xoang bị viêm.
- Rối loạn giấc ngủ: Vì các dấu hiệu của bệnh thường biểu hiện nặng hơn vào ban đêm nên người bệnh khó ngủ. Tình trạng ngủ chập chờn không sâu giấc kéo dài sẽ khiến não bộ hoạt động kém. Người bệnh bị ảnh hưởng về tâm lý và khó tái tạo năng lượng.
- Hen suyễn: Khi bị bội nhiễm và tái phát nhiều lần thì khả năng hen xuyễn càng cao. Cơ thể trở nên nhạy cảm và co thắt mạnh khi hít phải lông chó, mèo, mạt bụi...
- Ảnh hưởng đến tai và họng: Do tai, mũi, họng có liên hệ mật thiết với nhau nên tình trạng này cũng khiến bạn tăng nguy cơ viêm tai giữa, viêm họng, amidan, thanh quản...
Cách chẩn đoán bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm
Hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ tìm hiểu về triệu chứng, thời gian khởi phát, tần suất, mức độ nghiêm trọng, tiền sử dị ứng, tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, và thuốc điều trị trước đó.
Khám lâm sàng: Kiểm tra bên trong mũi để tìm dấu hiệu viêm nhiễm như sưng đỏ, phù nề, dịch nhầy hoặc mủ. Đánh giá các triệu chứng đi kèm như viêm kết mạc mắt, viêm họng, viêm tai giữa.
Xét nghiệm cận lâm sàng:
- Test lẩy da: Xác định tác nhân gây dị ứng cụ thể.
- Xét nghiệm máu: Đo nồng độ IgE để đánh giá mức độ phản ứng dị ứng.
- Nội soi mũi xoang: Quan sát tình trạng niêm mạc mũi xoang.
- Chụp X-quang hoặc CT scan: Chỉ định khi nghi ngờ biến chứng viêm xoang.
- Nuôi cấy vi khuẩn: Xác định loại vi khuẩn gây bội nhiễm.
Đối tượng nguy cơ cao bị viêm mũi dị ứng bội nhiễm
- Người có cơ địa dị ứng: Tiền sử dị ứng hoặc gia đình có người bị dị ứng.
- Người bị viêm mũi dị ứng kéo dài: Niêm mạc mũi tổn thương tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
- Trẻ em: Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ nhiễm trùng đường hô hấp.
- Người sức đề kháng kém: Người già, trẻ nhỏ, người bệnh mãn tính, dùng thuốc ức chế miễn dịch.
- Người có bất thường cấu trúc mũi: Vẹo vách ngăn, polyp mũi, phì đại cuốn mũi,... cản trở đường thở.
- Người sống/làm việc trong môi trường ô nhiễm: Tiếp xúc khói bụi, hóa chất.
- Người hút thuốc lá: Khói thuốc làm tổn thương niêm mạc mũi, giảm sức đề kháng.
Làm thế nào để không bị viêm mũi dị ứng bội nhiễm ghé thăm?
- Đánh răng, súc miệng: Vi khuẩn có thể tồn tại rất nhiều ở miệng nên bạn cần đáng răng, súc miệng thường xuyên bằng nước ấm.
- Nhỏ mắt, mũi: Mỗi buổi sáng và tối, bạn cần dùng nước muối sinh lý để vệ sinh mắt, mũi, sát khuẩn.
- Uống nước: Cung cấp đủ nước sẽ giúp tình trạng nghẹt mũi giảm một phần, đồng thời làm cơ thể khỏe hơn. Có thể dùng nước trái cây nhiều hơn để cải thiện tắc mũi.
- Chế độ ăn: Nên ăn thức ăn dễ tiêu hóa, các đồ ăn dạng lỏng cũng được khuyến khích lúc này.
- Tránh tiếp xúc tác nhân gây hại: Khói bụi, phấn hoa, lông chó mèo,... là những tác nhân hình thành bệnh viêm mũi dị ứng.
- Vệ sinh không gian sống: Người bị viêm mũi dị ứng nên vệ sinh nhà cửa, đồ dùng để loại trừ vi khuẩn. Trong khi làm nên đeo khẩu trang y tế để tránh dị nguyên.
Người bệnh nên đến gặp bác sĩ khi nào?
- Tình trạng bệnh kéo dài và diễn biến phức tạp: Triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước mũi dai dẳng trên 10 ngày không thuyên giảm, kèm theo các biểu hiện như đau nhức vùng mặt, sốt cao, suy giảm hoặc mất khứu giác, đau họng, ho có đờm đặc, khó thở.
- Dấu hiệu bội nhiễm rõ ràng: Dịch mũi đặc, có màu vàng hoặc xanh, mùi hôi khó chịu, kèm theo các triệu chứng như đau nhức răng hàm trên, sưng phù vùng mắt.
- Đối tượng có nguy cơ cao: Trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, người có tiền sử bệnh mãn tính (hen suyễn, COPD,...) hoặc từng gặp biến chứng viêm xoang trước đó.
Cách chữa viêm mũi dị ứng bội nhiễm
Điều trị theo Tây y
Tây y có vai trò quan trọng trong điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm, đặc biệt trong giai đoạn cấp tính. Theo đó, Tây y điều trị dựa trên nguyên tắc kiểm soát triệu chứng dị ứng và loại bỏ tác nhân gây bội nhiễm. Cụ thể các cách trị bệnh bằng Tây y như sau:
- Loại kháng histamin H1: Dùng để ngăn các phản ứng do dị ứng ở mũi và làm giảm triệu chứng viêm. Thuốc này có dạng uống và xịt khá tiện dụng, tuy nhiên lại dễ làm khô miệng, mệt thần kinh.
- NaCl 0.9%: Đây là loại nước muối sinh lý tốt nhất dùng để làm dịu các triệu chứng ở niêm mạc. Đồng thời với việc rửa hàng ngày, nó loại bỏ một phần dị nguyên, hỗ trợ lưu dẫn dịch.
- Thuốc làm co mạch dạng xịt: Các phản ứng dị ứng của cơ thể sẽ gây ra sung huyết ở mũi. Điều này có thể khiến người bệnh không thể sử dụng thuốc kháng histamin. Cho nên bác sĩ cần chỉ định dụng thuốc xịt làm co mạch. Chúng làm giảm tuần hoàn máu, cải thiện sưng viêm. Tuy nhiên, nếu dùng quá 3 ngày, thuốc dễ tiềm ẩn rủi ro.
- Thuốc chống viêm nhờ Coritcosteroid: Dùng để kháng dị ứng và ngừa viêm thể nặng. Loại này làm giảm nhanh tình trạng sung huyết và các triệu chứng khác. Tuy nhiên nếu dùng quá nhiều hoặc lâu ngày thì bạn lại dễ chảy máu mũi, loeats niêm mạc, thậm chí là teo mũi.
- Liệu pháp miễn dịch: Giúp cơ thể giảm dần phản ứng với dị nguyên gây dị ứng. Được chỉ định khi điều trị nội khoa không mang đến hiệu quả tích cực. Các loại liệu pháp thường dùng: Tiêm dưới da, nhỏ dưới lưỡi.
- Phẫu thuật: Loại bỏ các yếu tố cản trở đường thở như polyp mũi, vẹo vách ngăn mũi. Được chỉ định khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc có biến chứng.
Tây y điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm có ưu điểm kiểm soát triệu chứng nhanh chóng nhờ tác dụng của thuốc tân dược. Tuy nhiên, nhược điểm là nguy cơ tác dụng phụ (buồn ngủ, khô miệng, loãng xương), không giải quyết căn nguyên dị ứng, khả năng kháng thuốc và chi phí điều trị cao. Do đó, cần cân nhắc kỹ, tuân thủ chỉ định của bác sĩ và kết hợp với các biện pháp phòng ngừa, thay đổi lối sống.
Chữa bằng viêm mũi dị ứng bội nhiễm theo dân gian
Bên cạnh việc sử dụng thuốc tân dược để điều trị bệnh, trong dân gian lưu truyền một số mẹo giúp cải thiện triệu chứng viêm mũi dị ứng bội nhiễm hiệu quả. Ưu điểm của các mẹo này là dễ thực hiện tại nhà, nguyên liệu tự nhiên, ít tốn kém.
Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là hiệu quả không cao, không kiểm soát được tình trạng bội nhiễm, không có bằng chứng khoa học vững chắc, thậm chí có thể gây kích ứng niêm mạc mũi hoặc làm nặng thêm tình trạng dị ứng nếu sử dụng không đúng cách.
Do đó, mẹo dân gian chỉ nên được xem là biện pháp hỗ trợ, không thay thế được phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa.
Xông hơi:
- Tác dụng: Làm loãng dịch nhầy, thông thoáng đường thở, giảm nghẹt mũi.
- Cách thực hiện: Sử dụng các loại thảo dược như khuynh diệp, bạc hà, kinh giới, tía tô... cho vào nước sôi, trùm khăn kín đầu và xông khoảng 10-15 phút.
- Lưu ý: Không nên xông quá lâu, tránh gây bỏng da.
Dùng nước muối sinh lý rửa mũi:
- Tác dụng: Làm sạch khoang mũi, loại bỏ các tác nhân gây dị ứng, giảm viêm nhiễm.
- Cách thực hiện: Pha nước muối sinh lý theo tỷ lệ 9g muối/1 lít nước ấm. Dùng dụng cụ rửa mũi chuyên dụng hoặc bình neti để rửa mũi 2-3 lần/ngày.
Dùng tỏi:
- Tác dụng: Tỏi có tính kháng khuẩn, kháng viêm, giúp giảm sưng, tiêu viêm.
- Cách thực hiện: Ăn trực tiếp 1-2 tép tỏi/ngày hoặc ép lấy nước cốt tỏi pha loãng với nước ấm để nhỏ mũi.
Uống trà gừng:
- Tác dụng: Gừng có tính ấm, giúp làm ấm cơ thể, giảm nghẹt mũi, chống viêm.
- Cách thực hiện: Thái vài lát gừng tươi, hãm với nước sôi, thêm mật ong để dễ uống.
Sử dụng mật ong:
- Tác dụng: Mật ong có tính kháng khuẩn, làm dịu niêm mạc mũi họng, giảm ho, long đờm.
- Cách thực hiện: Pha mật ong với nước ấm để uống hoặc ngậm trực tiếp 1 thìa mật ong/lần, 2-3 lần/ngày.
Dùng bài thuốc Đông y
Y học cổ truyền xếp loại viêm mũi dị ứng thuộc chứng “tỵ trất”. Khi thận, phổi và tì rối loạn nặng khiến cơ thể nhiễm độc và lạnh thì thể trạng kém đi và sinh bệnh. Các tạng phủ này càng yếu thì bệnh càng phát nhanh và nặng, gây bội nhiễm.
Dựa theo căn nguyên gây bệnh, các bài thuốc đông y sẽ chú trọng vào phương pháp bổ phế, tỳ, thận, loại bỏ hàn khí và độc tố bên trong, tăng cường khả năng miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân dị ứng và ngừa bệnh tái phát.
Bài thuốc số 1
Bạn cần có các dược liệu và số lượng như sau:
- Khổ ngạch, cam thảo, cửu lý trúc căn, bạc hà: 6g/vị.
- Tân di, yến diện: 12g/vị.
- Trường hợp bị nhiễm phong hàn thì thêm kinh giới và bách chi 12, khương hoạt 8g.
- Trường hợp nhiễm phong nhiệt thì thêm hoàng cầm và yến thực tằm (12g/vị).
Cách làm:
- Sử dụng nguyên liệu còn tốt, đem rửa sạch rồi cho vào ấm đất.
- Thêm 5 bát con nước, sắc nhỏ lửa cho đến khi còn lại 3 bát rồi chia 3, uống sau ăn 1 giờ.
Bài thuốc số 2
Bạn chuẩn bị các dược liệu và số lượng như sau:
- 30g thủy phù liên, 10g thương nhĩ và 20g hoa kim ngân khô.
- Đem rửa sạch 3 vị thuốc trên rồi cho vào ấm đất cùng 300ml nước lọc.
- Bật bếp đun nhỏ lửa đến khi còn 150ml thì dừng lại, chia đôi uống sáng và tối.
Đông y điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm có ưu điểm an toàn, lành tính, ít tác dụng phụ nhờ sử dụng thảo dược tự nhiên. Phương pháp này không chỉ kiểm soát triệu chứng mà còn điều hòa cơ địa, tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa tái phát. Tuy nhiên, nhược điểm là tác dụng chậm, đòi hỏi kiên trì điều trị và cần có sự tư vấn của thầy thuốc chuyên môn để lựa chọn bài thuốc phù hợp.
Sử dụng dược liệu tự nhiên hỗ trợ trị bệnh hiệu quả
Trong điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm, y học cổ truyền sử dụng đa dạng các dược liệu quý, tận dụng nguồn thảo dược phong phú của thiên nhiên. Các dược liệu này không chỉ giúp kiểm soát triệu chứng như ngạt mũi, sổ mũi, hắt hơi, đau đầu mà còn tác động sâu vào căn nguyên gây bệnh, điều hòa cơ địa, tăng cường chính khí, nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
Nhờ đó, Đông y giúp giảm tần suất và mức độ nặng của các đợt bội nhiễm, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Không chỉ vậy, sự phong phú của dược liệu cho phép cá thể hóa phác đồ điều trị, phù hợp với từng thể bệnh và cơ địa người bệnh.
Một số loại dược liệu cho hiệu quả cao trong hỗ trợ trị bệnh như:
- Kim ngân hoa.
- Tân di.
- Bạch chỉ.
- Cảo bản.
- Phòng phong.
Việc kết hợp các vị thuốc này trong các bài thuốc cổ truyền hoặc sử dụng đơn lẻ dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc có thể mang lại hiệu quả điều trị tích cực, bền vững và hạn chế tác dụng phụ so với thuốc Tây y.
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm có thể điều trị hết triệu chứng bệnh nếu người bệnh tuân thủ tốt nguyên tắc. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn cảnh giác hơn với tình trạng bệnh này.
Viêm mũi dị ứng không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng triệu chứng có thể được kiểm soát thông qua các biện pháp điều trị như bài thuốc Đông y, Tây y, mẹo tại nhà... Việc tránh các tác nhân gây dị ứng và duy trì môi trường sống sạch sẽ cũng giúp giảm thiểu tình trạng này đáng kể.
Mình có dùng tây y kèm theo cả các cách dân gian mà không khỏi được, giờ cũng muốn chuyển qua đông y mà ngại khoản đun nấu, đi làm cả ngày đến 10h tối thì lấy đâu ra thời gian
Mình có dùng tây y kèm theo cả các cách dân gian mà không khỏi được, giờ cũng muốn chuyển qua đông y mà ngại khoản đun nấu, đi làm cả ngày đến 10h tối thì lấy đâu ra thời gian
Chịu khó sắp xếp thời gian bạn ơi, giờ khỏi bệnh rồi làm gì cũng thuận tiện, chứ viêm mũi làm cái gì cũng thấy khó chịu, không tập trung nổi, mất ăn mất ngủ không có sức luôn ấy
Bạn đi khám bên trung tâm nhất nam y viện thì bên họ có dịch vụ sắc thuốc hộ tiện lắm, mình chỉ cần qua lấy thuốc hoặc bảo người ta ship cho cũng được. Mà Tiêu xoang linh dược bên họ còn có dạng viên nữa mà, không cần đun nấu gì
Nhưng đông y thì lại sợ vụ tân dược với thuốc giả, thuốc trộn, dùng cũng phải chọn lọc và lưu ý lắm, tốt nhất là phải tìm được trung tâm uy tín và thầy thuốc giỏi
Thì Nhất nam y viện là trung tâm lớn mà, nhà tôi gần chỗ họ ngày nào cũng thấy bệnh nhân xếp hàng ấy, thấy bảo còn có vườn thuốc tự trồng tự chế biến, có phải nhập chỗ linh tinh đâu mà thuốc giả với tân dược
Thế bên họ có bác sĩ uy tín không, tôi không tin được mấy ông lang băm nữa đâu, không phải có ý chê gì đông y nhưng mấy lần gặp thầy thuốc rởm rồi cũng hơi rén
Tôi từng khám ở bác sĩ Phương bên đó, cô này cũng nổi tiếng ở Hà Tây, chỗ tôi ở hồi xưa, giờ chuyển công tác lên Cầu Giấy mà mọi người vẫn hay kéo lên đây để khám. Đã thế nghe bảo bên này toàn bác sĩ có máu mặt với tay nghề từng công tác ở viện y học cổ truyền thôi đấy