Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi: Thạc sĩ Lê Phương | Nơi công tác: Nhất Nam Y Viện

“Có nên cắt amidan cho trẻ khi xuất hiện tình trạng viêm nhiễm hay không?” Đây là vấn đề mà rất nhiều bậc phụ huynh băn khoăn khi trẻ có vấn đề tại amidan. Những thông tin trong bài viết sau về việc cắt bỏ amidan ở trẻ, đối tượng được chỉ định áp dụng sẽ giúp ba mẹ có cái nhìn rõ hơn về phương pháp chữa trị này. 

Có nên cắt amidan cho trẻ không?
Có nên cắt amidan cho trẻ không?

Có nên cắt amidan cho trẻ hay không? Nguy hiểm không?

Nhiều ba mẹ cho rằng, khi trẻ mắc chứng viêm amidan, biện pháp điều trị hiệu quả và dứt điểm nhanh nhất là cắt bỏ phần amidan bị sưng viêm. Vậy thực chất có nên cắt amidan cho trẻ hay không?

Trước hết, ba mẹ cần biết amidan còn được gọi là các tổ chức hạch bạch huyết (tổ chức lympho) nằm sau thành họng. Bình thường, vai trò của amidan chính là ngăn ngừa sự tấn công của các tác nhân ngoài môi trường xâm nhập và gây bệnh. Nhất là đối với trẻ nhỏ, amidan được coi là hàng rào bảo vệ đường hô hấp khá quan trọng.

Do đó, phương pháp can thiệp ngoại khoa cắt bỏ amidan chỉ được áp dụng khi thật sự cần thiết. Bệnh hoàn toàn có thể chữa khỏi bằng các biện pháp dùng thuốc và cải thiện triệu chứng khác. Tuy nhiên, nếu trẻ thuộc các đối tượng dưới đây thì cắt amidan có thể được chỉ định:

  • Trẻ bị viêm amidan mãn tính kéo dài liên tục nhiều năm, không thể điều trị dứt điểm.
  • Khối amidan sưng to, chèn ép cổ họng khiến trẻ khó thở, khó nuốt và không thể ăn uống bình thường.
  • Có biểu hiện biến chứng tại các cơ quan lân cận.
  • Không điều trị hiệu quả với các phương pháp nội khoa khác.

Cắt amidan là thủ thuật ngoại khoa tương đối đơn giản, thực hiện nhanh chóng và không mất nhiều thời gian phục hồi. Tuy nhiên, trẻ em là đối tượng nhạy cảm, do đó cũng tiềm ẩn một số nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Cụ thể như xuất huyết trong quá trình thực hiện, nhiễm trùng, ảnh hưởng của thuốc gây mê,….

Một trong những yếu tố gây ra tình trạng biến chứng này phải kể đến cơ sở vật chất của cơ sở y tế thực hiện thủ thuật. Do đó, ba mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám và điều trị những cơ sở có uy tín với trang thiết bị hiện đại để hạn chế tối đa rủi ro có thể xảy ra.

Ngoài ra, trước khi thực hiện, trẻ cần được tiến hành đầy đủ các xét nghiệm cần thiết, để loại bỏ các kích ứng với thuốc trong quá trình phẫu thuật.

Trẻ ở độ tuổi nào có thể chỉ định cắt amidan?

Ở trẻ em, độ tuổi thường mắc tình trạng viêm amidan nhất là 6 tháng – 3 tuổi. Giai đoạn này là thời kỳ amidan đang phát triển mạnh mẽ với vai trò hàng rào miễn dịch (do hệ thống miễn dịch của cơ thể còn chưa hoàn chỉnh, đang trong giai đoạn phát triển).

Do đó, việc cắt amidan cho trẻ dưới 3 tuổi là điều KHÔNG THỰC SỰ CẦN THIẾT.. 

Cẩn trọng khi chỉ định cắt amidan cho trẻ dưới 3 tuổi
Cẩn trọng khi chỉ định cắt amidan cho trẻ dưới 3 tuổi

Không chỉ ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, cắt amidan ở độ tuổi này cũng không cho hiệu quả điều trị bệnh triệt để. Khi đó, tình trạng viêm nhiễm dễ dàng tái phát và khó chữa hơn. Do vậy, các chuyên gia y tế nhận định, trong một số trường hợp nghiêm trọng và cần thiết, cắt bỏ amidan vẫn có thể được chỉ định cho trẻ nhỏ dưới 3 tuổi. 

Đặc biệt là trong trường hợp viêm amidan gây biến chứng, đặc biệt là chứng ngưng thở khi ngủ ở trẻ nhỏ. Biến chứng này tương đối nguy hiểm, khiến trẻ gặp các vấn đề về việc hít thở và thường xuyên tỉnh giấc, ngủ không sâu giấc. Nếu ba mẹ không chú ý, biến chứng này có thể nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.

Một số trường hợp viêm amidan kèm theo các biểu hiện rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy), viêm tai giữa, viêm amidan chảy mủ, khó thở,…bác sĩ có thể cân nhắc nạo VA. Tuy nhiên, phương pháp này cũng chỉ nên áp dụng với trẻ trên 12 tháng tuổi tránh các biến chứng nguy hiểm.

Các phương pháp cắt amidan cho trẻ phổ biến

Hiện nay, có một số phương pháp khác nhau để cắt amidan. Mỗi phương pháp có ưu nhược điểm riêng, và bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp nhất dựa trên tình trạng sức khỏe của trẻ và các yếu tố khác. Sau đây là một số phương pháp cắt amidan phổ biến:

  • Cắt amidan bằng dao Coblator: Phương pháp này sử dụng sóng cao tần để cắt và cầm máu amidan. Sóng cao tần tạo ra nhiệt lượng cục bộ để cắt và đông mạch máu, giúp giảm thiểu chảy máu trong quá trình phẫu thuật. Ưu điểm của phương pháp này là ít chảy máu hơn so với các phương pháp truyền thống, thời gian phẫu thuật ngắn và giảm đau sau mổ.
  • Cắt amidan bằng dao Plasma: Phương pháp này sử dụng năng lượng plasma để cắt và bóc tách amidan. Dao Plasma tạo ra một đám mây plasma có nhiệt độ cao bao quanh đầu dò, giúp cắt amidan chính xác và cầm máu hiệu quả. Ưu điểm của phương pháp này là thời gian phẫu thuật ngắn hơn, giảm đau sau mổ và ít biến chứng hơn so với các phương pháp khác.
  • Cắt amidan bằng dao điện (dao monopolar): Đây là phương pháp phẫu thuật cắt amidan truyền thống, sử dụng dòng điện để cắt và cầm máu amidan. Mặc dù hiệu quả, phương pháp này có thể gây ra nhiều chảy máu hơn các phương pháp hiện đại.

Quy trình phẫu thuật cắt amidan

Cắt amidan thường được thực hiện dưới dạng phẫu thuật ngoại trú, nghĩa là trẻ có thể về nhà trong ngày sau phẫu thuật. Quy trình phẫu thuật cắt amidan tương đối đơn giản, nhưng vẫn cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng giàu kinh nghiệm trong môi trường vô khuẩn tại phòng mổ. Các bước cơ bản của quy trình phẫu thuật cắt amidan như sau:

Gây mê:

  • Trẻ sẽ được gây mê toàn thân bằng đường tĩnh mạch. Điều này giúp trẻ ngủ say và không cảm thấy đau trong suốt quá trình phẫu thuật. Liều lượng thuốc gây mê được tính toán cẩn thận dựa trên cân nặng và tuổi của trẻ.
  • Bác sĩ gây mê sẽ theo dõi các dấu hiệu sinh tồn của trẻ trong suốt quá trình phẫu thuật, bao gồm nhịp tim, nhịp thở, huyết áp và độ bão hòa oxy máu.

Kiểm tra tiền phẫu:

  • Bác sĩ phẫu thuật sẽ kiểm tra lại họng của trẻ để đảm bảo không có bất kỳ vấn đề giải phẫu bất thường nào có thể ảnh hưởng đến phẫu thuật.
  • Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng thuốc để làm co thắt mạch máu ở amidan, giúp giảm thiểu chảy máu trong quá trình phẫu thuật.

Cắt amidan:

Bác sĩ sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng khác nhau tùy thuộc vào phương pháp phẫu thuật được lựa chọn.

  • Cắt amidan bằng dao lạnh (dao mổ thông thường): Phương pháp này là phương pháp truyền thống, bác sĩ sẽ sử dụng dao mổ và kẹp để cắt và cầm máu amidan.
  • Cắt amidan bằng dao Coblator: Phương pháp này sử dụng sóng cao tần để cắt và đông mạch máu amidan, giúp giảm thiểu chảy máu.
  • Cắt amidan bằng dao Plasma: Phương pháp này sử dụng năng lượng plasma để cắt và bóc tách amidan, có ưu điểm là thời gian phẫu thuật ngắn hơn và giảm đau sau mổ.

Cầm máu:

Sau khi cắt amidan, việc cầm máu là rất quan trọng để ngăn ngừa chảy máu sau phẫu thuật. Tùy thuộc vào phương pháp phẫu thuật được sử dụng, bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp cầm máu khác nhau, chẳng hạn như:

  • Thắt nút mạch máu: Bác sĩ sẽ sử dụng chỉ khâu để thắt nút các mạch máu bị cắt.
  • Đốt điện cầm máu: Bác sĩ sử dụng dòng điện cao tần để đốt các mạch máu nhỏ, giúp cầm máu hiệu quả.
  • Các phương pháp cầm máu khác: Bác sĩ có thể sử dụng các vật liệu cầm máu sinh học (hemostatic agents) để hỗ trợ quá trình đông máu tự nhiên của cơ thể.

Đóng vết mổ (nếu cần thiết):

  • Trong một số trường hợp, đặc biệt là khi cắt amidan bằng dao lạnh, bác sĩ có thể khâu kín một phần niêm mạc họng để giảm thiểu chảy máu sau phẫu thuật.

Theo dõi sau mổ:

  • Sau khi phẫu thuật, trẻ sẽ được theo dõi tại phòng hồi sức để đảm bảo không có biến chứng. Bác sĩ sẽ theo dõi các dấu hiệu sinh tồn của trẻ, kiểm tra tình trạng chảy máu và đánh giá mức độ đau của trẻ.
  • Khi tình trạng trẻ ổn định, trẻ có thể được cho về nhà trong ngày.

Lưu ý: Đây là mô tả chung về quy trình phẫu thuật cắt amidan. Các bước cụ thể có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của trẻ và phương pháp phẫu thuật được lựa chọn. Bác sĩ sẽ thảo luận chi tiết về quy trình phẫu thuật với phụ huynh trước khi thực hiện.

Ba mẹ cần lưu ý điều gì khi cắt amidan cho trẻ?

Nếu bác sĩ chỉ định thực hiện thủ thuật cắt amidan cho trẻ, ba mẹ cũng không cần quá lo lắng. Đây là thủ thuật y tế tương đối đơn giản, thực hiện dễ dàng nhưng cũng cần lưu ý vài điều sau đây:

  • Lựa chọn cơ sở y tế thực hiện thủ thuật đảm bảo uy tín, chất lượng với cơ sở vật chất đầy đủ. Tốt nhất nên lựa chọn địa chỉ thăm khám có chuyên khoa nhi riêng biệt, đảm bảo điều trị tốt nhất
  • Thăm khám và thực hiện đầy đủ các xét nghiệm cần thiết trước khi tiến hành thủ thuật cắt bỏ amidan
  • Sau khi thực hiện thủ thuật cắt bỏ amidan, ba mẹ nên để trẻ theo dõi tại bệnh viện tối thiểu 4-6 tiếng 
Thăm khám y tế ngay khi có các biểu hiện của bệnh
Thăm khám y tế ngay khi có các biểu hiện của bệnh
  • Để trẻ nghỉ ngơi hoàn toàn vài ngày đến 1 tuần tại nhà, kiểm soát các biểu hiện ở cổ họng. Trở lại bệnh viện ngay nếu thấy tình trạng chảy máu liên tục
  • Không để bé hò hét, nói to hoặc vận động mạnh ngay sau khi thực hiện thủ thuật vì có thể ảnh hưởng đến vết phẫu thuật
  • Tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp nhất với trẻ sau khi cắt amidan
  • Vệ sinh họng đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ, đảm bảo vô trùng cổ họng, ngăn ngừa nhiễm trùng và tái phát viêm nhiễm
  • Tái khám theo lịch hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi có các biểu hiện bất thường

Bài viết trên đã giúp ba mẹ giải đáp vấn đề: “Có nên cắt amidan cho trẻ hay không?”. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị, tốt nhất ba mẹ nên đưa trẻ đi khám và thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ. 

Bạn nên biết:


Chuyên khoa
Nhóm bệnh
Triệu chứng
Cách chữa liên quan

Chuyên gia tư vấn


Top phòng khám điều trị Tai Mũi Họng bằng YHCT


Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Bài viết liên quan